สร้างทฤษฎีใหม่ จาก ความรู้สึก

สวัสดีค่ะเพื่อนๆ ครูทุกคน

เราชื่อแยมนะคะ เราเป็นหมอแต่รักการออกแบบการเรียนรู้มาก

ตอนนี้เราผันตัวมาเป็นนักเรียน อยู่ที่อเมริกา มาเรียนเกี่ยวกับการทำวิจัยด้านสังคมและการพัฒนามนุษย์ แล้วก็เกิดเปลี่ยนความคิดเรื่องหนึ่งเกี่ยวกับการสร้างทฤษฎีขึ้นมาเลยค่ะ

เราเป็นคนนึงที่เติบโตมาพร้อมกับความรู้สึกว่า การทำวิจัย การคิดค้นทฤษฎีอะไรใหม่ๆ มันเป็นเรื่องไกลตัวมาก

แต่พอมาอยู่ที่นี่ เพื่อนๆ นักเรียนด้วยกัน เค้าดูมีความคิดเห็นเป็นของตัวเองตลอดเวลา เราก็สงสัยว่าเค้าคิดกันได้ยังไง

พอเรียนมาหลายๆ คลาส โดยเฉพาะคลาสที่สอนทำวิจัย ถึงเริ่มเห็นเบื้องหลัง!

ความจริง เค้าเริ่มจากสิ่งที่ใกล้ตัวมาก คือ "ความรู้สึก"

ทุกอาทิตย์ เราได้จะรับการบ้านให้อ่านเยอะมาก และให้เขียนรีเฟลกชั่นส่งก่อนคาบเรียนต่อไป

ตอนแรกเราเขียนเหมือนเขียนสรุปเลยค่ะ

แต่พอได้ไปอ่านของเพื่อนๆ ฝรั่ง เค้าเขียนชิวๆ ง่ายๆ เหมือนพิมคอมเม้นในเฟซบุ๊ก แบบนี้กัน

"ฉันรู้สึกว่า...."

"เรื่องนี้ บทความนี้กระทบใจฉันเพราะ...."

"ฉันตื่นเต้นกับเรื่องนี้เพราะ....."

"ฉันรู้สึกไม่ค่อยชอบที่เขาพูดว่า....เพราะ....."

ทั้งๆ ที่สิ่งที่เราต้องอ่านมันเป็นทฤฏษีจ๋าๆ เลยก็มี ปนๆ แบบที่เป็นเรื่องเล่า เป็นนิยายบ้าง หลากหลายรูปแบบ

แต่เขาก็จะสะท้อนด้วยความรู้สึกกัน...

คราวนี้ในคาบเรียน กิจกรรมคือ

1. ให้นักเรียน เขียน 1 ประโยค / 1 วลี / 1 คำ ที่ "รู้สึกว่ามันมีความหมายเป็นพิเศษกับเรา" ลงใน post it อย่างละ 1 ใบ
2. จับกลุ่ม 3-4 คน แล้วให้ผลัดกันอ่านที่ตัวเองเขียน โดยที่คนอื่นอย่าเพิ่งคอมเม้น
3. แปะ post it ของทุกคนลงบน white board หรือกระดาษแผ่นใหญ่ๆ
4. ลองคุยกัน 15-20 นาที ด้วยการเริ่มจาก ให้เล่าให้เพื่อนฟังว่า "ทำไมถึงเลือกประโยค/วลี/คำนี้" แล้วก็ลองดูว่า "อะไรเหมือน อะไรต่าง"

ถ้านักเรียนยังไม่คุ้นชิน คุณครูบอกนักเรียนไปพลางๆ ได้ว่า ลองจับ post-it ย้ายไปย้ายมา วงกลม ลากเส้น ให้เห็นความเชื่อมโยง

การขีดเขียน สร้างเส้น และรูปร่างต่างๆ ลงไป จะทำให้กลุ่มก้อนของความคิดของคนในกลุ่ม เริ่มมามีความสัมพันธ์กัน

แล้วพอเกิดความสัมพันธ์ปุ๊บ จากไอเดียเก่าของเรา มันจะกลายเป็นทฤษฎีใหม่ของกลุ่ม

เสร็จปุ๊บ จะทำกิจกรรม

"แกลเลอรี่ วอล์ค (Gallery Walk)"

คือเดินเยี่ยมชม ทฤษฎีของกลุ่มอื่นๆ

อย่าให้ลืมให้นักเรียนถือปากกาติดมือกันไปคนละอัน เพื่อเอาไป เขียน "หัวใจ" ให้ไอเดียที่ชอบ หรืออาจจะเขียนคำถามเพิ่มเติม ช่วยโยงเส้นเพิ่มเติม

พอจบกิจกรรมนี้ทั้งหมด

เรารู้สึกในฐานะที่เป็นนักเรียนเองเลยว่า โห ชั้นเข้าใจเนื้อหามากขึ้น แถมสร้างทฤษฎีใหม่เองได้ด้วย

การที่มีอะไรให้เห็นเป็นรูปธรรม ไม่ว่าจะเป็นไอเดียที่เขียนในโพสอิท เส้น วงกลม ที่เราโยง มันทำให้ไอเดียขยุกขยุยมันชัดเจน จับต้องได้ มันเหมือนช่วยให้ความมั่นใจกับเรา ว่าเราคิดมันออกมาได้จริงๆ

ทั้งหมดนี้ก็ใช้เวลาประมาณ 45 นาที

เพื่อนๆ ครู อาจจะลองเอาไปประยุกต์ใช้กับวิชาของตัวเอง โดยเฉพาะวิชาที่นามธรรม ไม่มีกฏตายตัว

วิชาที่อยากให้นักเรียนได้ลองคิดสมมุติฐาน หรือทฤษฎีของตัวเอง

หรือแม้จะเป็นการถอดบทเรียนจากกิจกรรมสนุกๆ ก็สามารถเอามาเป็นจุดเริ่มต้นในการฝึกให้นักเรียนได้ลองสร้างคอนเซปของตัวเอง

ต่อยอดคอนเซปคนอื่น และได้รู้สึกค่อยๆ มั่นใจขึ้น ว่าเค้าเองก็เป็นคนนึง ที่สร้างสิ่งที่เรียกว่า "ความรู้" ขึ้นมาเองได้เหมือนกันนะ

ปล.อาจจะเหมาะกับนักเรียนที่เริ่มโตนิดนึง ถ้าเพื่อนๆ ลองเอาบางส่วนไปใช้ แล้วเป็นยังไงมาเล่าให้กันฟังด้วยนะคะ :)))

ด้วยรักและตื่นเต้น:))