การตัดสินใจ คือ ผลสรุปขั้นสุดท้ายของกระบวนการคิดอย่างมีเหตุผลเพื่อเลือกแนวทางที่ถูกต้องเหมาะสมกับสถานการณ์ ทรัพยากร และบุคคล สามารถนำไปปฏิบัติและทำให้บรรลุเป้าหมายและวัตถุประสงค์ตามที่ต้องการ

กระบวนการตัดสินใจ (Decision Making Process) ตามแนวคิดของ โซเวลล์ (Thomas Sowell) มี 5 ขั้นตอน ดังนี้

                  1. รู้ว่าปัญหาที่แท้จริงคืออะไร - ต้องการเลือกศึกษาต่อสาขาใด คณะ สถาบันไหน

                  2. ปัจจัยที่มีผลกระทบต่อการตัดสินใจ - ความชอบ ความสนใจ - ความถนัด - ความสามารถ - บุคลิกภาพ - เจตคติ - ชื่อเสียงของสถาบัน - หลักสูตรที่เปิดสอน - คุณภาพของคณาจารย์และบุคลากร - ที่ตั้งของสถาบัน - ค่าใช้จ่าย

                  3. ศึกษาหาข้อมูลทางเลือก - ห้องแนะแนว - สอบถามผู้รู้ ศิษย์เก่า - ไปสำรวจด้วยตนเอง - ศึกษาจากอินเทอร์เน็ต - เข้าร่วมงานนิทรรศการหรือเปิดบ้าน สถาบันต่างๆ - ผลการเรียนหรือผลการทดสอบความสามารถของตน

                  4. วิเคราะห์ผลได้ผลเสียของแต่ละทางเลือก เปรียบเทียบ 3 สถาบัน ให้คะแนนตามปัจจัยที่ส่งผลต่อการตัดสินใจ แล้วดูว่าสถาบันใดได้คะแนนมากที่สุด

                  5. เลือกทางเลือก - ทางเลือกที่ผ่านการพิจารณาจาก 4 ขั้นตอนแเล้ว

ข้อควรระวังในการตัดสินใจ

                  1. คำตอบอาจจะไม่ใช่คำตอบที่ดีที่สุด เพราะ เราไม่ได้เอาความเสี่ยงเข้ามาเกี่ยวข้องด้วย

                  2. การให้คะแนนค่าน้ำหนักต้องระวังเรื่องอคติ Bias เพราะเป็นการให้คะแนนตามความชอบของตนเอง ทางแก้คือ อาจปรึกษาอาจารย์ผู้รู้หรือศึกษาข้อมูลให้มา

ใบงาน “ลองเลือกดูหน่อย”

การสอนทักษะกระบวนการ และให้นักเรียนได้ลองปฏิบัติจริง พร้อมกับสถานการณ์สมมติที่นักเรียนในวัยนี้อาจจะต้องเลือก จะช่วยให้เขาเข้าใจตนเองมากขึ้น รู้จักกระบวนการคิดของตนเอง และหากสามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้ นักเรียนจะสามารถตัดสินใจเลือกได้อย่างมีประสิทธิภาพ