...ดังสถานการณ์ที่เกิดขึ้นในปัจจุบัน ท่ามกลางความเคลื่อนไหวของเหล่านักเรียน/นักศึกษา/ประชาชน ที่เต็มไปด้วยการถกเถียง-ตั้งคำถาม ผู้คนต่างเริ่มสนใจศึกษาประวัติศาสตร์มากขึ้น

💢 จึงผุดไอเดียในการจัดกิจกรรมการสอนในคาบประวัติศาตร์

#เรียนประวัติศาสตร์byครูชุ

โดยผู้เรียนสามารถเชื่อมโยงเนื้อหาประวัติศาสตร์ในอดีต เข้ากับเหตุการณ์ปัจจุบันอย่างไร และเหตุการณ์ในอดีตส่งผลอะไรในปัจจุบัน ในแง่มุม ประเด็นต่าง ๆ ในทัศนะของแต่ละคน

🌿 เริ่มคาบด้วย… 🌿

1) การตั้งคำถาม/ถกเถียงกัน 

พูดคุยถึงเหตุการณ์เปลี่ยนแปลงในอดีต ภายหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครอง 2475 เหมือนหรือแตกต่างกัน กับเหตุการณ์ทางการเมืองในปัจจุบันอย่างไร ???

- เหตุการณ์ 14 ตุลา

- 6 ตุลา

- พฤษภาทมิฬ

- การรัฐประหารในช่วงรัฐบาลต่าง ๆ

2) 🧐 ครูใช้คำถามทีละขั้นตามการคิดหมวกหกใบ 

1) หมวก สีขาว คำถาม: จากเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น นักเรียนเห็นปัญหาที่เกิดขึ้นภายในประเทศอย่างไร

2) หมวก สีแดง คำถาม: จากเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น นักเรียนรู้สึกอย่างไร

3) หมวก สีดำ คำถาม: จากเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นส่งผลกระทบอะไรบ้าง

4) หมวก สีเหลือง คำถาม: จากเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นนักเรียนเห็นสิ่งดี ๆ หรือโอกาสที่นำมามาต่อยอดอะไรได้บ้าง

5) หมวก สีเขียว คำถาม: ให้นักเรียนเสนอวิธีการแก้ไขปัญหาภายใต้จุด ร่วมเดียวกัน เพื่อนำมาสู่การเปลี่ยนแปลงที่ดีขึ้น

6) หมวก สีน้ำเงิน คำถาม: ให้นักเรียนเลือกวิธีการแก้ไขปัญหาที่นักเรียนสนใจมา 1 วิธี โดยหาข้อสรุปที่ชัดเจน

** ทำให้มองแบบรอบด้าน ช่วยจัดระเบียบความคิด ทำให้การคิดมีประสิทธิภาพ

คำถาม :

💢 การเปลี่ยนแปลงจะนำไปสู่สิ่งที่ดีขึ้นได้หรือไม่ ?

💢 การเปลี่ยนแปลงสร้างความหวาดกลัวหรือสร้างความหวังกันแน่ ??

🌿 กระบวนการกลุ่ม 🌿

👉🏿 ผ่านการเสริมสร้างการคิดวิเคราะห์ผ่านกิจกรรม (Active Learning) การเรียนรู้ประวัติศาสตร์ชาติไทย

✍🏻 ผูกปมเข้ากับทักษะทางประวัติศาสตร์ (1S2C) เป็นทักษะการคิดวิเคราะห์เชิงประวัติศาสตร์ที่เน้นการตั้งคำถาม🧐 ไม่ใช่เพียงการนำข้อมูล หลักฐานที่รวบรวมได้มาเรียงต่อกัน 

♦️1S 🛠 Sourcing 

::: สืบค้น/รวบรวมข้อมูลหลักฐาน ทั้งแยกประเภทและลักษณะของหลักฐาน

♦️1 C 🛠 Corroboration 

::: กระบวนการวิพากษ์เนื้อหาและข้อมูล ที่ปรากฏในหลักฐานแต่ละชิ้น/ทีละชิ้น/ทุกชิ้น ความน่าเชื่อถือ อคติของผู้เขียน ข้อเท็จจริง การบิดเบือนข้อมูล และหาความหมายที่แท้จริง

♦️2 C 🛠 Contextualizing 

::: การเปรียบเทียบเนื้อหาและข้อมูลที่ได้จากหลักฐานนั้น ๆ กับหลักฐานเอกสารข้อมูลสิ่งแวดล้อมอื่น ๆ เพื่อให้ทราบข้อเท็จจริง หรือ ความจริงทางประวัติศาสตร์ ความเป็นมาของเหตุการณ์ สาเหตุที่ทำให้เกิดเหตุการณ์ ความเป็นไปของเหตุการณ์ ผลของเหตุการณ์ ฯลฯ

🌿 ข้อสรุปที่ได้ 🌿

ผู้เรียนเกิดการอยากเรียนรู้ ถกเถียง และเต็มไปด้วยการตั้งคำถาม/ข้อสงสัยทางการเมืองในอดีต ตลอดการทำกิจกรรมในครั้งนี้

ครูและนักเรียนช่วยกันขมวดปมแลกเปลี่ยนเรียนรู้กัน/แชร์กัน ซึ่งเด็กนักเรียนจะได้องค์ความรู้ใหม่ ๆ ที่ได้จากการตกตะกอนทางความคิด 

โดยจริง ๆ แล้ว เส้นทางของประวัติศาสตร์การเมืองที่มีมาในอดีต อาจไม่แตกต่างอะไรกับปัจจุบันบันมากนัก

หากแต่เทคโนโลยีที่เปิดกว้างให้เรารับรู้เปลี่ยนไปจากเดิม ฉะนั้น เราจะห้ามเด็กพูดในห้องเรียนไม่ได้เลยในปัจจุบันนี้ ดังคำกล่าวที่ว่า

“ประวัติศาสตร์แอบแฝงในยุคเทคโนโลยีเบ่งบาน”

โดย ภี อาภรณ์เอี่ยม

“การเมืองจึงเป็นเรื่องใกล้ตัวไปแล้ว” 

** ผลตอบรับ จากการใช้แบบประเมินท้ายคาบของ #inskuพื้นที่แบ่งปันไอเดียการสอน 

“สามารถแยกแยะ คิดวิเคราะห์ไตร่ตรองข้อมูลได้อย่างชัดเจน และทำให้เรานั้นสามารถแยกแยะเนื้อหาที่อาจเกินจริงหรือบิดเบือนได้อย่างชัดเจน”

“การวิเคราะห์หลักฐานต่างไปจากสิ่งที่เคยเกิดขึ้น ทำให้รู้อะไรหลายอย่างที่เราไม่เคยรู้มาก่อน นอกเหนือจากหนังสือ”

“การเมืองไม่ใช่เรื่องไกลตัว ทุกคนมีสิทธิ เสรีภาพในตัวเองแต่ก็ไม่ลืมหน้าที่ของตัวเอง”

“ รู้จักการนำหลักฐานในหลาย ๆ ด้านมาวิเคราะห์ ทำให้ได้รับความรู้ในหลาย ๆ มุมมอง ”

👉🏿 รู้เท่าทันสื่อ...ไม่เชื่ออะไรง่าย ๆ เพียงมุมมองเดียวที่ตรงจริตกับเรา ซึ่งจะต้องนำมาผ่านกระบวนการคิดวิเคราะห์หลากหลายแง่มุม

ทั้งมุมของ 

‘ประวัติศาสตร์ของผู้ชนะ’

‘ประวัติศาสตร์ของเสียงจากประชาชน’ 

ในมุมของเขา อยู่ที่ว่าเขาจะใส่แว่นแล้วมองมุมไหน... ??

บางครั้งประวัติศาสตร์ ก็เป็น ‘เรื่องเล่า’ ประเภทหนึ่ง ประเด็นสำคัญจึงอยู่ที่ว่า ผู้เล่าคือใคร แล้วทำไมจึงเล่าแบบนั้น

ดังคำกล่าวที่ว่า “ถ้าเราไม่รู้ว่าอดีต เราก้าวผ่านอะไรมา แล้วเราจะรู้ถึงจุดยืนในปัจจุบันของเราได้อย่างไร ?”

ไม่ว่าจะผ่านไปนานแค่ไหน...ประวัติศาสตร์ไทยก็กลับมาซ้ำรอยเดิม ⌛️👉🏿 กงล้อประวัติศาสตร์สอนเราเสมอ 🙏🏻☔️

🌿 ข้อค้นพบ/ข้อเสนอแนะ 🌿

ครูผู้สอนต้องพยายามดึงกลับประเด็นหลักให้ได้ เพราะเรื่องนี้เป็นความแตกต่างทางความคิด โดยครูแสดงความเป็นกลาง ไม่ชี้นำหรือแสดงความคิดเห็นทางการเมือง

การเปิดใจรับฟังไม่ได้ยาก แต่หากลองเปิดห้องเรียนได้มีอิสระ อย่างเช่นเสียงนี้จากเด็ก ๆ …

…ชอบที่ให้นักเรียนแสดงความคิดเห็น และปรึกษาพูดโต้ตอบกันภายในกลุ่ม… “หนูไม่เคยเจอครูแบบที่เข้าใจเด็กเท่าครูเลย หนูชอบครูแบบนี้มาก ๆ ครูแบบไม่ต้องเปลี่ยนอะไรเลยค่ะ ชอบที่ได้เรียนกับครู” 

** คำพูดเหล่านี้เหมือนมีพลังงานบางอย่างซ่อนอยู่ ในการพัฒนาการสอนของเราต่อไป...