ขั้นนำ

1. นักเรียนร่วมกันพิจารณาภาพ 3 ภาพ และแต่งประโยคจากภาพทีละภาพ (การแต่งประโยคแล้วแต่ครูแต่ละท่านเลยครับว่าจะให้แต่งแล้วพูดออกมาหรือแต่งใส่กระดาษก็ได้ครับ)

ภาพที่ 1 ภาพที่ 2 ภาพที่ 3

2. เมื่อได้ประโยคจากนักเรียน ครูเลือกประโยคที่ใกล้เคียงกับลักษณะที่จะสอนต่อ เช่น

ภาพที่ 1 -- แม่กินข้าว

ภาพที่ 2 -- แม่กินข้าวแต่พ่อดื่มน้ำ

ภาพที่ 3 -- แม่กินข้าวที่วางอยู่บนโต๊ะ

3. นักเรียนร่วมกันพิจารณาประโยคทั้ง 3 ว่า มีลักษณะที่เหมือนและต่างกันตรงไหนบ้าง (นักเรียนอาจจะตอบว่าสังเกตพวกคำกริยาหรือคำเชื่อม) จากนั้นพูดเชื่อมโยงเพื่อเข้าสู่การเรียนเรื่องชนิดของประโยค

ขั้นสอน

1. นักเรียนทำความเข้าใจเรื่องชนิดของประโยคผ่านการสังเกตประโยคแต่ละชนิด (สามัญ รวม ซ้อน)

2. นักเรียนพิจารณาประโยคแต่ละประโยคว่าเป็นประโยคชนิดใด เพราะอะไร

3. นักเรียนทำกิจกรรม "ตึกถล่มไปกับชนิดประโยค" โดยมีกติกาดังนี้

1.   แบ่งนักเรียนออกเป็น 5 กลุ่ม (หรือตามบริบทของห้องเรียนเลยนะครับ)

รอบที่ 1

2.   ส่งตัวแทนกลุ่มละ 1 คน เพื่อเลือกหยิบตัวต่อไม้ตึกถล่มออก โดยให้นักเรียนเลือกหมายเลขพร้อมบอกว่าหมายเลขดังกล่าวเป็นประโยคชนิดใด หากตอบไม่ได้สามารถใช้ตัวช่วยได้ (ตัวช่วยมี 2 ตัวช่วย คือ ถามเพื่อนในกลุ่มและตอบใหม่ได้ 1 ครั้ง) หากทำตัวต่อไม้ตึกถล่มล้มกลุ่มนั้นจะหมดสิทธิ์เล่นเกม หากตอบถูกและวางตัวต่อได้สำเร็จจะได้เล่นครั้งต่อไป

รอบที่ 2

3.   ส่งตัวแทนกลุ่มละ 1 คน (ไม่ซ้ำ) ทำเช่นเดียวกับข้อ 2

รอบที่ 3

4.   ส่งตัวแทนกลุ่มละ 1 คน (ไม่ซ้ำ) ทำเช่นเดียวกับข้อ 2 หากตอบผิดและใช้ตัวช่วยหมดกลุ่มนั้นจะหมดสิทธิ์เล่นเกม

รอบที่ 4

5.   ส่งตัวแทนกลุ่มละ 1 คน (ไม่ซ้ำ) จับสลาก (ประโยคสามัญ ประโยคซ้อน ประโยครวม) นักเรียนจับได้ประโยคชนิดใดให้ดูที่หมายเลขและหยิบตัวต่อไม้ออกให้ถูกต้อง ทำแบบนี้จนกว่าจะหากลุ่มที่ชนะ

ขั้นสรุป

1. นักเรียนหยิบตัวต่อไม้ตึกถล่มไปคนละ 1 ตัว แล้วบอกว่าเป็นประโยคชนิดใดและพิจารณาจากอะไร

ครูท่านใดจะปรับกติกาให้เข้ากับบริบทห้องเรียนของตนเองสามารถทำได้ตามสบายเลยนะครับ ทั้งนี้ผมได้แนบไฟล์ประโยคและกติกามาให้ด้วยนะครับ