“แบบจำลองไม่ใช่เป็นเพียงแค่วัตถุหรือสื่อในชั้นเรียน แต่มันสามารถเป็นแบบจำลองที่เกิดขึ้นในความคิดของนักเรียนได้” หนึ่งในแนวคิดที่ได้จากกิจกรรม online workshop มินิครูปล่อยของ ตอน "การสอนวิทยาศาสตร์อย่างที่วิทยาศาสตร์เป็น”
การ workshop ในวันนั้นมีการยกตัวอย่างการจัดกิจกรรมสำหรับนักเรียนระดับชั้นมัธยมในเนื้อหาที่เกี่ยวข้องกับความรู้ด้านเคมี และฟิสิกส์ วันนี้จึงขอมาแชร์กิจกรรมการใช้แบบจำลองของครูประถม ในรายวิชาวิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6
บทสนธนาเมื่อเริ่มบทเรียน
ครู นักเรียนรู้จักสุริยุปราคาไหม คิดว่ามันเกิดขึ้นได้อย่างไร
นักเรียน ดวงอาทิตย์มืด
ครู ทำไมมันถึงเกิด
นักเรียน ราหูอมจันทร์ค่ะ
ครู มันเป็นอย่างไร ราหูอมจันทร์
นักเรียน เป็นผีมาบัง เลยมืด
ครู รู้ได้อย่างไร ใครบอก
นักเรียน อ่านในหนังสือค่ะ
ครู คิดว่าเรื่องนี้มันจริงไหม
ครู จริงค่ะ
แค่เริ่มบทสนธนาก่อนบทเรียน ก็พาครูปวดหัวละ นักเรียนไม่ได้มีความรู้เป็นศูนย์เมื่อเข้ามาในห้องเรียน แต่เขามีความรู้ ความเชื่อ และแนวคิดเดิมมาก่อน ดังนั้นการตรวจสอบความรู้เดิมของนักเรียนจึงเป็นสิ่งสำคัญมาในการสอนวิทยาศาสตร์
กิจกรรมการเรียนการสอน
1) ขั้นตรวจสอบปรากฏการณ์ ขั้นตอนนี้นักเรียนจะได้สังเกตปรากฏการณ์อุปราคาจากคลิปวีดีโอ บันทึกข้อมูล และนำข้อมูลที่ได้มาอภิปรายในชั้นเรียน หลังจากนั้นวาดภาพแสดงปรากฏการณ์จากมุมมองของผู้สังเกตที่อยู่บนผิวโลก
2) ขั้นสร้างแบบจำลองแสดงปรากฏการณ์ นักเรียนใช้ความรู้เดิมวาดภาพ และเขียนคำอธิบายสาเหตุของปรากฏการณ์อุปราคาจากมุมมองของผู้สังเกตในอวกาศ จากภาพนักเรียนใช้ทั้งความเชื่อ ประสบการณ์จากการสังเกตมาอธิบายปรากฏการณ์
3) ขั้นประเมินแบบจำลอง นักเรียนประเมินข้อดีและข้อจำกัดของภาพและคำอธิบายที่สร้างจากความรู้เดิม โดยเปรียบเทียบกับแบบจำลองของเพื่อนในชั้นเรียน และแบบจำลองของนักวิทยาศาสตร์จากสื่อวีดีทัศน์ แบบจำลองกายภาพ และโปรแกรมคอมพิวเตอร์จำลองสถานการณ์
ตัวอย่างกิจกรรม อุปราคาย่อส่วน
กิจกรรมนี้ให้นักเรียนปั้นโลกและดวงจันทร์จากดินน้ำมัน วางระยะห่างย่อส่วนจากขนาดจริง นำอุปกรณ์ไปไว้กลางแจ้ง หามุมที่เงาของดวงจันทร์พาดตกไปบนโลก นักเรียนก็สามารถเห็นปรากฏการณ์อุปราคาย่อส่วนได้
4) ขั้นพัฒนาแผนการปรับปรุงแบบจำลอง นักเรียนปรับปรุงภาพไดอะแกรมและคำอธิบาย โดยครูนำอภิปรายและใช้คำถามเพื่อให้นักเรียนสามารถวาดภาพไดอะแกรมและเขียนคำอธิบาย แสดงสาเหตุของปรากฏการณ์อุปราคาจากมุมมองของผู้สังเกตในอวกาศ ซึ่งท้ายสุดนักเรียนก็สามารถเข้าใจแนวคิดเรื่องอุปราคาได้ แม้จะเป็นเรื่องยากสำหรับนักเรียนประถม
ครูได้เพิ่มเติมแนวคิดเรื่อง การเกิดเงา และการเขียนสัญลักษณ์ต่าง ๆ จนนักเรียนสามารถปรับปรุงแบบจำลองของตนให้สอดคล้องกับแนวคิดวิทยาศาสตร์
การจัดการเรียนรู้โดยใช้แบบจำลองเป็นฐานเป็นกระบวนการสร้าง ใช้ ประเมิน และปรับปรุงแบบจำลองทางความคิดของนักเรียน ไม่ใช่เป็นเพียงการสร้างแบบจำลองที่เป็นวัตถุ นอกจากนี้กระบวนการดังกล่าวสามารถสร้างการเรียนรู้อย่างมีความหมาย ดาราศาสตร์นอกจากจะเป็นเรื่องที่น่าสนุกสำหรับนักเรียนแล้วยังสามารถพัฒนาทักษะมิติสัมพันธ์ผ่านการฝึกวาดภาพ จินตนาการและมองภาพจากมุมมองที่แตกต่างกัน กิจกรรมนี้น่าจะเป็นส่วนหนึ่งที่เป็นแรงผลักดันให้เกิดการสอนวิทยาศาสตร์อย่างที่วิทยาศาสตร์เป็น
แสดงความเห็นกับสมาชิกใน insKru
เก็บไอเดียไว้อ่าน และอีกมากมาย
ได้แรงบันดาลใจเต็มๆ เลยใช่มั้ย?
บันทึกแรงบันดาลใจที่ได้รับเก็บไว้ไม่มีลืมผ่านการเขียนไอเดียเลย!