ในปัจจุบันที่เด็ก ๆ ต่างเริ่มตั้งคำถามกับการเรียนวิชาพุทธศานาว่ามันสอดคล้องและนำไปใช้ในชีวิตประจำวันได้อย่างไร

พระอาจารย์ชาย พระอาจารย์ที่ทำให้เรื่องไตรสิกขา เข้าไปอยู่ในชีวิตประจำวันของนักเรียนได้อย่างเข้าใจง่าย

พระอาจารย์ได้จัดกิจกรรมง่าย ๆ โดยแบ่งนักเรียนออกเป็นสองทีม คือทีม A และทีม B

ภารกิจคือถือแก้วน้ำที่มีน้ำเต็มแก้วเดินสลับกันไปมา ทีละคน

ตัวแทนทีม A ถือไปหาทีม B ตัวแทนทีม B ถือกลับไปหาทีม A จนครบทุกคน

โดยเดินอย่างไรไม่ให้น้ำหก

จบกิจกรรม มีทั้งคนทำน้ำหกและทำน้ำไม่หก 

“ใครที่น้ำไม่หก มีเทคนิคอะไรบ้าง” พระอาจารย์ถามนักเรียน

คำตอบของนักเรียนคือ เพราะมีสติ มีสมาธิ 

เข้าล็อกเราเลย เพราะเราจะสอนเรื่องสมาธิ

“แล้วคนที่ทำน้ำหกล่ะ เป็นเพราะอะไร”

คำตอบก็มีทั้ง จิตไม่นิ่งบ้าง ไม่มีสมาธิบ้าง ประหม่าบ้าง 

ก็เข้าล็อกพระอาจารย์เช่นเคย

พระอาจารย์ได้สรุปกิจกรรมว่า กิจกรรมที่เราถือน้ำเกี่ยวข้องกับเรื่องไตรสิกขาอย่างไรบ้าง

ศีล คือการควบคุมร่างกายของเราในขณะเดิน

สมาธิ ขณะเดิน เราต้องมีสมาธิจดจ่ออยู่กับมือที่ถือแก้ว อยู่กับการเดินอย่างระมัดระวัง

ปัญญา คือการที่เราคิดว่าจะทำยังไงไม่ให้น้ำหก ต้องถือด้วยท่าไหน เดินยังไง

“แล้วนักเรียนคิดว่ามีกิจกรรมในชีวิตประจำวันอะไรอีกบ้างที่เราต้องใช้ไตรสิกขา”

“กินข้าวครับ”

“นั่งรถมาโรงเรียน”

ใช่แล้ว ทุกกิจกรรมในชีวิตประจำวันต้องใช้ไตรสิกขาทั้งนั้นเลย

โดยทั้งหมดนี้เป็นคอนเซ็ปต์ในการดำเนินชีวิตประจำวันของทุกคน ไม่ใช่เรื่องเข้าใจยาก แค่เราหยิบมุมนำเสนอให้มันเข้าไปอยู่ในชีวิตประขำวันของนักเรียน แค่นี้ก็เป็นเรื่องที่จับต้องได้ และเข้าใจง่ายแล้ว

สำหรับข้อสรุปของกิจกรรมนี้คือ สิ่งสำคัญไม่ใช่เด็กเดินแล้วน้ำไม่หก แต่สิ่งสำคัญคือ “เด็กได้เรียนรู้อะไรจากกิจกรรมนี้มากกว่า”

ช่วงชั้นที่เหมาะสำหรับกิจกรรม เหมาะกับทุกช่วงชั้น ถ้าเป็นนักเรียนชั้นมัธยมต้นและมัธยมปลายเราสามารถสรุปเข้าสู่เรื่อง “ไตรสิกขา” ได้เลย แต่ถ้าเป็นชั้นประถมเราอาจสอนให้เขารู้จักสมาธิในการทำงานก็น่าจะเพียงพอ เพราะเด็กในวัยประถมอาจจะยังไม่เข้าใจเรื่องศีลกับปัญญามากนัก ผู้สอนอาจสอนให้รู้จักแค่การมีสมาธิในการทำงานก็เพียงพอแล้ว