สอนเด็ก'เสก'ของประลองความคิดสร้างสรรค์

"ความคิดสร้างสรรค์" คือ กระบวนการคิดของสมองซึ่งมีความสามารถในการคิดได้หลากหลายและแปลกใหม่จากเดิม เป็นความสามารถทางสมองในการคิดหลายทิศทางจนนำไปสู่การคิดค้นและสร้างสิ่งประดิษฐ์ที่แปลกใหม่หรือรูปแบบความคิดใหม่

ถ้าค้นหาความหมายก็คงจะประมาณนี้ 555 แต่ถ้าจะอธิบายคำคำนี้ให้เด็กๆ ฟังมันคงน่าส่ายหัวไปหน่อย

เลยอยากชวนให้พาเด็กลองทำไปก่อนแล้วค่อยพาเขาค้นพบความหมายของ "ความคิดสร้างสรรค์" ทีหลัง

จะได้ไม่งงๆ เวลาครูบอกว่า อันนี้น่าจะสร้างสรรค์กว่านี้นะ หรือเพื่อนคนนี้ทำไมได้คะแนนเยอะหว่าา แล้วของเรามันยังไง แล้วจะทำยังไงให้มีความคิดสร้างสรรค์บ้างนะะ

พาเด็กๆ สวมหมวกเป็นพ่อมดแม่มดแล้วเสกของให้ไฉไล+สร้างสรรค์กันดีกว่า

(ไอเดียนี้คนเขียนก็เพิ่งเสกขึ้นมาเหมือนกัน ยังไม่เคยทดลองที่ไหน ใครลองเอาไปทำแล้วเวิร์คไม่เวิร์คก็แวะมาบอกกล่าวกันได้นะคับบบ)

STEP

1. กำหนดของตั้งต้น 1 อย่าง อะไรก็ได้ เช่น กล้วย ส้ม กระดาษ หนังสือเก่า ต้นไม้ หรือแม้กระทั่งหมา
2. ไม่มีกติกา อยากจะทำอะไรก็ได้ที่นักเรียนคิดว่า นี่แหละคือความคิดสร้างสรรค์ที่ฉันเข้าใจ
3. แจกคาถาให้นักเรียนเป็นตัวช่วยในการเสกของ

คาถาที่ 1 - คาถา WHAT IF ....

คำถามว่า จะเกิดอะไรขึ้นถ้าหาก .... เป็นคาถาตั้งต้นก่อนจะเริ่มสร้างสรรค์อะไรสักอย่าง

เช่น ถ้ากำหนดของตั้งต้นเป็น กล้วย อาจจะชวนนักเรียนเสกว่า ถ้าหาก กล้วย ไม่ใช่กล้วย แท่งสีเหลืองที่เราเห็น น่าจะกลายเป็นอะไร?

คำถามนี้จะชวนพานักเรียนออกจากความจริงของวัตถุ ให้ลืมไปก่อนว่าของสิ่งนั้นคืออะไร ลืมข้อจำกัดของมัน แล้วคิดได้เลยไม่ว่าจะเป็นถ้าคล้ายๆ กับสิ่งนี้ งั้นน่าจะเป็นอะไรได้บ้าง บางคนอาจจะคิดออกมาเป็น บานาน่าโบ๊ท หรือแม้แต่กระทั่งบูมเมอแรงก็ได้ใครจะรู้

คาถาที่ 2 - คาถาไม่ต้องทำได้จริง

ตัดความเป็นไปได้ที่จะเกิดขึ้นจริงๆ ออกไปแล้วพาเข้าสู่โลกเวทมนตร์ที่ทุกความคิดเป็นไปได้

จากที่เคยสอนมาค้นพบว่า เด็กๆ มีอาการ block ไอเดียตัวเองเพราะคิดว่าเป็นไปไม่ได้ จะทำขึ้นมาได้ยังไง แต่โลกเวทมนตร์หรือแม้แต่ในการ์ตูนเรื่องโดราเอม่อนไม่เป็นงั้นจริงมั้ยคะ? ทุกอย่างสามารถออกมาจากกระเป๋าโดราเอม่อนได้ เราก็อยากให้เด็กๆ เป็นแบบนั้นเหมือนกัน

"อย่าเพิ่งฆ่าความคิดของตัวเองตั้งแต่มันยังไม่ออกมา และเชื่อเสมอว่าทุกความคิดเป็นไปได้"

ลองคิดดูว่าถ้าย้อนกลับไปเมื่อสิบปีที่แล้ว มีคนพูดว่าจะทำมือถือที่ไม่มีปุ่ม คงงงว่าจะเป็นไปได้ยังไง แล้วดูตอนนี้สิ อู้หูวว

ฉะนั้น พาคิดไปก่อน อะไรก็ได้ คิดไปเถอะ จะวาดออกมาก็ได้ จะเล่าให้เพื่อนฟังก็ได้ หรือจะสร้างมันก็ได้ มันคงน่าเสียดายมากๆ ถ้าในวัยที่ความคิดสร้างสรรค์และจินตนาการเติบโตได้ดีที่สุดต้องมาถูกเนิร์ฟไว้ด้วยคำว่า "มันทำไม่ได้จริงนะ"

คาถาที่ 3 - คิดไม่ออกลอง Transform มันดูมั้ย?

หากคาถาที่ 1 และ 2 ไม่เป็นผล งั้นมองของตั้งต้นแล้วค่อยๆ แปลงร่างมันดูมั้ย?

เช่น ถ้าของตั้งต้นเป็น สุนัขตาแป๋ว

• ลองตัดจมูกออก จะเป็นยังไงนะ? > ดูเหมือนอะไร หรือเปลี่ยนเป็นอะไรได้อีก
• ถ้าฟันแหลมกว่านี้จะกลายเป็นอะไร? > ดูเหมือนอะไร หรือเปลี่ยนเป็นอะไรได้อีก
• ถ้าไม่มีขนล่ะ -O- > ดูเหมือนอะไร หรือเปลี่ยนเป็นอะไรได้อีก
• แล้วถ้าเหลือแค่ขนล่ะจะเป็นยังไง > ดูเหมือนอะไร หรือเปลี่ยนเป็นอะไรได้อีก

เพราะว่าไม่ได้กำหนดว่าท้ายที่สุดแล้วจะให้เด็กๆ ส่งความคิดของตัวเองเป็นอะไร บางคนพอลอง transform แล้วอาจจะได้ตัวการ์ตูนตัวใหม่ หรือสิ่งประดิษฐ์ เจ๋งๆ ก็ได้

คาถาที่ 4 - คาถาชม

ส่วนตัวรู้สึกว่าความคิดสร้างสรรค์จะเติบโตได้ดีในสถานการณ์ที่เป็นพลังบวก เลยอยากให้คุณครูแจกคาถาชมให้กับเด็กๆ ทุกคนได้ชมงานของเพื่อน ไม่ใช่แค่ชม = มอง นะคับบ แต่คือชมเลยคนละ 1 คำชมกับสิ่งที่เพื่อนๆ ในห้องเสกขึ้นมา ชมแบบไหนก็ได้ด้วยนะ

เช่น ชอบจังเลยเธอเสกส้มกลายเป็นดอกไม้ได้ด้วย, เสกส้มเป็นกระโปรงได้ไงเนี่ย เจ๋ง

ท้ายที่สุดคุณครูอาจจะลองแจกกระดาษคนละใบ ว่าแม่มดพ่อมดในห้องนี้ทุกคนคิดว่าความคิดสร้างสรรค์คืออะไร แล้วทำยังไงดีถึงจะมีความคิดสร้างสรรค์ ไม่มีผิดถูก แค่ชวนเด็กๆ เสกคำตอบของคำว่า "ความคิดสร้างสรรค์" ของตัวเอง ว่าจริงๆ แล้วมันคืออะไรในมุมมองของพวกเขา

หวังว่าจะเป็นพ่อมดแม่มดที่แข็งแกร่งนะค้าาาาา เพี้ยง!