พระอาจารย์ชายเริ่มต้นด้วยการให้นักเรียนเขียนหัวข้อปัญหา 1-4 ลงไปในกระดาษ ดังต่อไปนี้

1. ปัญหาชีวิตของนักเรียนตอนนี้คืออะไร  

2. สาเหตุของปัญหาคืออะไร

3. ภาวะที่ปัญหานั้นดับลงเป็นอย่างไร

4. ทางออกของปัญหาคืออะไร

หลังจากนักเรียนเขียนเสร็จแล้วให้นักเรียนจับคู่เพื่อนที่รู้สึกสนิทหรือเพื่อนที่นั่งด้วยกันแล้วผลัดกันเล่าวิเคราะห์ปัญหา 4 ข้อของกันและกันให้ฟัง 

ข้อควรระวังสำหรับกิจกรรมนี้ ก่อนนักเรียนจะผลัดกันเล่าปัญหาให้เพื่อนฟัง พระอาจารย์บอกนักเรียนถึงหลักการฟังปัญหาของเพื่อน 3 ข้อ คือ (1) ฟังด้วยความเคารพ (2) ฟังด้วยความกรุณา (3) ฟังแล้วเก็บเป็นความลับ ไม่นำไปเล่าต่อ 

การที่นักเรียนจับคู่เล่าอริยสัจ 4 ของตัวเองให้เพื่อนฟังว่า (1) ปัญหาของฉันคืออะไร (2) สาเหตุของปัญหาคืออะไร (3) สภาพที่ปัญหาหมดไปเป็นอย่างไร (4) ทางออกของปัญหาคืออะไร 

จะทำให้นักเรียนค่อย ๆ เข้าใจมากขึ้นว่านี่คือการเข้าใจทุกข์และการหาทางออกจากทุกข์นั่นเอง มันเป็นหลักธรรมคำสอนทางพุทธศาสนาที่สามารถนำมาประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันได้

หลังจากนักเรียนผลัดกันเล่าจนจบ พระอาจารย์เลือกปัญหาของนักเรียนขึ้นมาสักคนที่สามารถนำมาเล่าเป็นตัวอย่างในชั้นเรียนได้โดยถามความสมัครใจของนักเรียนก่อน 

พระอาจารย์นำตัวอย่างปัญหาของนักเรียนมาสรุปในห้องให้นักเรียนเข้าใจว่าจริง ๆ แล้วปัญหาที่นักเรียนเขียนมาเป็นโครงสร้างของอริยสัจ 4 อันได้แก่ ทุกข์ สมุทัย นิโรธ มรรค นั่นเอง แล้วพระอาจารย์สรุปให้เข้าใจว่าแต่ละข้อคืออะไรบ้าง

ประเด็นสำคัญที่พระอาจารย์เน้นย้ำคือ เราจะมีปัญญารู้แจ้งแค่ไหนในการวิเคราะห์หาทางออกที่ถูกต้อง เพราะถ้าเราวิเคราะห์สาเหตุผิดมันก็นำไปสู่ทางออกที่ผิด แต่ถ้าเราวิเคราะห์สาเหตุที่ถูกต้องเราก็สามารถหาทางออกได้ถูกต้องเช่นกัน การจะวิเคราะห์หาทางออกของปัญหาจะว่าง่ายก็ง่าย จะว่ายากก็ยาก ขึ้นอยู่กับสติปัญญาของแต่ละคน

พระอาจารย์ให้คำแนะนำว่ากิจกรรมนี้เหมาะสำหรับกับเด็กโต เช่น นักเรียนชั้นมัธยมต้นและมัธยมปลาย เพราะสติปัญญาของเด็กวัยนี้สามารถวิเคราะห์ปัญหาชีวิตได้ สามารถวิเคราะห์หลักธรรมได้

ส่วนที่ต้องให้นักเรียนมีหลักในการฟังเพราะปัญหาชีวิตเป็นเรื่องอ่อนไหว นักเรียนบางคนอาจไม่รู้สึกปลอดภัยที่จะเล่าก็ได้ กิจกรรมนี้ครูผู้สอนจึงต้องมีความรอบคอบขึ้นมาอีกนิดนึงถ้าจะต้องให้นักเรียนเล่าปัญหาชีวิตของตนเองให้เพื่อนฟัง ผู้ฟังก็ต้องมีหลักการฟังที่ดีก่อน

กิจกรรมที่มีการนำเอาหลักธรรมทางพุทธศาสนามาให้นักเรียนได้วิเคราะห์ปัญหาชีวิตอย่างเช่นเรื่องอริยสัจ 4 จะช่วยให้วิชาพุทธศาสนาไม่น่าเบื่ออีกต่อไป นักเรียนจะสามารถเข้าใจและนำไปปรับใช้ในชีวิตประจำวันได้