เมื่อโรงเรียนต้องเลื่อนเปิดเทอมเพราะการแพร่ระบาดของโควิด-19
คุณครูจะออกแบบอย่างไร ให้เด็ก ๆ ได้เรียนรู้แม้จะอยู่ที่บ้าน ?
เนื่องจากบริบทของนักเรียนที่นี่คือที่บ้านเป็นเกษตรกรเป็นส่วนมาก ครูจึงได้หยิบยกเอาสิ่งใกล้ตัวมาให้เด็ก ๆ ได้เรียนรู้ด้วยตัวเอง ด้วยการให้ปลูกผัก
ที่ได้ผลลัพธ์ไม่เพียงแค่ผักที่นำมาปรุงอาหารได้เท่านั้น แต่ยังช่วยส่งเสริมให้ได้ค้นคว้าหาความรู้ เรียนรู้จากคนรอบตัวและการทดลอง
ครูพาเด็กทำกิจกรรมอย่างไร
1. ให้เด็กหาข้อมูล
ครูไปเคาะประตูบ้านเด็ก ๆ เพื่อแจกอุปกรณ์ ถาดปลูก ฟอกกี้ และเมล็ดผักบุ้ง (เลือกผักบุ้งเพราะปลูกง่าย) โดยให้นักเรียนหาวัสดุปลูกเอง ว่าวัสดุปลูกชนิดไหนจะทำให้ผักบุ้งโตได้ดีที่สุด โดยให้สืบค้นข้อมูลเอง
นักเรียนหาข้อมูลด้วยตัวเอง จากอินเทอร์เน็ท และการสอบถามผู้ปกครอง แล้วเลือกวัสดุที่เค้าคิดว่าเมล็ดผักบุ้งน่าจะงอกได้ดี มาทดลองปลูก 1 ชนิด นักเรียนแต่ละคนจะเลือกวัสดุที่แตกต่างกันไป เช่น ผ้าขนหนู ทราย แกรบ ขุยมะพร้าว ฟองน้ำ
2. ทดลองปลูกและบันทึกการเปลี่ยนแปลง
เมื่อเลือกวัสดุแล้วลงมือปลูกผักบุ้ง แล้วให้นักเรียนบันทึกผลความเปลี่ยนแปลงในแต่ละวัน พอครบหนึ่งสัปดาห์ นักเรียนเอาผลผลิตมาส่ง พร้อมกับผู้ปกครอง (มีการเว้นระยะห่าง วัดไข้ นักเรียนและผู้ปกครองด้วย)
3. นำเสนอผลการทดลอง
นักเรียนมีการนำเสนอผลงาน โดยเล่าว่าในเจ็ดวันมีการอะไรเกิดขึ้นบ้างมีปัญหาอย่างไรบ้าง แล้วทำอย่างไรเมื่อเจอปัญหานั้น เด็กแต่ละคนใช้วัสดุปลูกไม่เหมือนกัน ระยะความสูงก็ไม่เท่ากัน เอามานำเสนอต่อหน้าครูผู้ปกครอง ให้ผู้ปกครองรับทราบว่าเด็กของเค้าได้เรียนรู้เรื่องอะไร
4. ครูสรุปกิจกรรม
ครูเป็นผู้สรุปว่ากิจกรรมนี้นักเรียนได้เรียนรู้เรื่องไรบ้าง วิทยาศาสตร์ การเติบโต การใช้แสง การฝึกวิชาชีพในอนาคตว่าจะปลูกอย่างไร บางคนผู้ปกครองยังไม่รู้ว่าผักบุ้งงอกเป็นอย่างไร เค้าสามารถเอาความรู้มาประยุกต์ใช้ประกอบอาชีพได้
เมื่อได้ทำกิจกรรมนี้แล้ว…
เด็ก ๆ สามารถเอามาปฏิบัติได้ด้วยตัวเอง พ่อแม่พอเห็นว่ามีกิจกรรมก็มาสนใจด้วย ก็ช่วยให้เกิดการเรียนรู้จากประสบการณ์ของผู้ปกครอง สามารถช่วยเหลือตนเอง ได้ค้นคว้าหาความรู้ด้วยตัวเอง จากอินเทอร์เน็ต จากพ่อแม่หรือคนรอบข้าง ซึ่งครูมองว่าในอนาคต สามารถนำเอาความรู้จากกิจกรรมนี้เอาไปใช้สร้างอาชีพรายได้ได้
ครูรู้สึกประทับใจที่นักเรียนได้ลงมือทำแล้วเขาเกิดความสนใจ แต่ละวันผักบุ้งมีการเปลี่ยนแปลงตลอด เด็ก ๆ สนใจกว่ามานั่งเรียนในห้อง พอได้ลงมือด้วยตัวเองก็จะสนใจเป็นพิเศษ
เมื่อครูถามว่า “นักเรียนจะทำอย่างไรกับมันต่อหลังส่งงานครู”
นักเรียนบอกว่า “จะทำต่อค่ะ/ครับ”
เด็ก ๆ สนใจ ผู้ปกครองแทบทุกบ้านก็ให้ความสำคัญ ใส่ใจกับการทำกิจกรรม
ขอขอบคุณคุณครูผู้ร่วมแบ่งปันไอเดีย :D
ครูแบงก์ ศักดายส ลิ่วโรจน์สกุล
โรงเรียนวัดนิเวศวุฒาราม จังหวัดนครสวรรค์
และ ขอขอบคุณทีมคุณครูผู้ออกแบบและดูแลกิจกรรม “ผักบุ้งจะงอกไหม? Grow up?”
ครูศักดายส ลิ่วโรจน์สกุล
ครูกิติยรัตน์ พลพิรพัฒน์
ครูกุลธรี กุลบุตร
ครูณิษฐ์วรา สารีพุฒธนพงษ์
ครูช่อเพชร อินทร์แฟง
ครูนงลักษณ์ ยิ้มละมัย
ครูโสภิษฐกุล ลาลี
ครูศรีสุดา ระยับศรี
ครูเสาวลักษณ์ ศรีทอง
ครูลัดดาวัลย์ วิลัยรัตน์