ความหลากหลายทางชีวภาพ ที่นักเรียนจัดกลุ่มเอง

ตอนสอนเรื่อง ความหลากหลายทางชีวภาพ 

แทนที่จะบอกความรู้ว่า ปกติในหลักสากลเขาจัดกลุ่มของสิ่งมีชีวิตแบบไหน

เราเริ่มจาก

ให้นักเรียนเขียนชื่อสิ่งมีชีวิตที่รู้จักคนละ 1 ตัว ใส่กระดาษ

จากนั้นเราชวนถามต่อ “ทำไมเธอถึงชอบหรือนึกถึงสัตว์ตัวนี้” 

เป็นการอุ่นเครื่อง ชวนคุยแบบง่าย ๆ 

หลังจากนั้น

ลองให้นักเรียนนำสัตว์ที่ทุกคนในห้องเขียนมารวมกัน

แล้วลองแบ่งเป็นกลุ่ม หนูจะใช้วิธีอะไรแบ่งเป็นกลุ่มสัตว์ได้บ้าง

นักเรียนก็ได้ลองจัดกลุ่มตามเกณฑ์ของเค้า

แล้วก็ชวนคุย แต่ละกลุ่มจัดแบบไหนบ้าง ทำไมเธอถึงใช้เกณฑ์นี้  

แล้วก็ลองเพิ่มสัตว์ ที่นักเรียนไม่ได้ยกมาในห้องขึ้นมา ถามว่าถ้ามีตัวนี้จะจัดอยู่ในกลุ่มไหน

หรือถ้านักเรียนจัดกลุ่มมาแล้วเข้าใจผิด อย่างค้างคาว ไปจัดอยู่ในสัตว์ปีก

เราก็จะชวนตั้งคำถามต่อไปเรื่อย ๆ จนนักเรียนเข้าใจและกลับมาอยู่สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม

ชวนคุยต่อ เห็นมั้ยว่าแต่ละคนจัดเกณฑ์ไม่เหมือนกันเลย  

แล้วเค้ามีเกณฑ์อะไรบ้างที่เป็นหลักสากล แล้วเค้าคิดจากอะไร

ซึ่งกว่าจะสรุปได้ ใช้เวลานาน แต่ทำให้เด็กได้คิด ตกตะกอน

สร้างความรู้ในแบบของตัวเองก่อน

หลังจบการสอน แอบได้ยินว่า เด็ก ๆ ไปสอนห้องข้าง ๆ 

จริง ๆ มันง่ายน้า แบบนี้ ๆ แสดงว่าเค้ามองว่าการจัดกลุ่มแบบนี้ไม่ใช่เรื่องท่องจำ

แต่มาจากความเข้าใจจริง ๆ

แถมครูไม่ต้องสอนอะไรเยอะเลย ตั้งคำถามปลายเปิดกับเรื่องใกล้ตัว แล้วดูประสบการณ์ของเขา แล้วตั้งคำถามชวนคิดต่อ เพื่อให้ต่อยอดไปสู่องค์ความรู้ใหม่ได้

เมื่อช่องว่างครูกับเด็ก ๆ แคบลง

เราจะได้เห็นมิติที่เราได้เอ๊ะกับอ๋อไปพร้อม ๆ กับเด็ก ๆ ด้วย

เป็นการเรียนรู้ร่วมกันจริง ๆ

---

เป็นแมวมองเขียนให้ครูศักดิ์ โรงเรียนดํารงราษฎร์สงเคราะห์