กิจกรรมแนะแนว : ส่วนตัวและสังคม

ที่มากิจกรรม

จากการสอนเรื่อง และการให้ข้อมูลเรื่อง Sexual Harassment แก่นักเรียน แล้วเราจะรู้ได้อย่างไรว่านักเรียนเข้าใจความรุนแรงและผลกระทบของเรื่องนี้มากน้อยเพียงใด คนที่ไป Sexual Harassment เขารู้สึกอย่างไร? และผู้ถูก Sexual Harassment เขารู้สึกอย่างไร? และทำไมเราถึงไม่ควรจะไป Sexual Harassmentคนอื่น? จึงเป็นที่มาของการถอดบทเรียนเรื่อง Sexual Harassment โดยให้นักเรียนนั้นได้สวมบทบาททั้งผู้กระทำและผู้ถูกกระทำในคราวเดียวกัน เพื่อเป็นการสะท้อนความรู้สึก หลังจากได้เรียนรู้เรื่อง Sexual Harassment แล้วนั่นเอง

วัตถุประสงค์ของกิจกรรม

1.ให้นักเรียนเข้าใจถึงภัยอันตรายและผลกระทบของ Sexual Harassment

2.ส่งเสริมให้นักเรียน เข้าใจและเรียนรู้ความรู้สึกของผู้อื่น

3.ให้นักเรียนตระหนักถึงความเป็นส่วนตัวและสิทธิของผู้อื่น

4.ให้นักเรียนได้ร่วมถอดบทเรียนและแสดงความคิดเห็นตลอดจนแนวทางการป้องกันและแก้ไขเรื่อง Sexual Harassment

อุปกรณ์ กระดาน/บอร์ด,กระดาษ Post-It (หรือคุณครูจะใช้เป็น ฟลิปชาร์ทแผ่นใหญ่ก็ได้นะครับ)

ขั้นตอนการดำเนินกิจกรรม

ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน

ขั้นนี้กระผมแนะนำว่าให้คุณครูหาภาพข่าวจากอินเตอร์เน็ตที่กำลังเป็นกระแสเรื่อง Sexual Harassment หรือมอบหมายก่อนถึงคาบให้นักเรียนหาข่าวแล้วส่งในไลน์ก็ได้ครับ จากนั้นะพอถึงคามให้นักรียนร่วมถกประเด็น ในช่วงนี้แนะนำว่าควรมีเวลาคุยกันในเรื่องประเด็นนี้ สักประมาน 1คาบ ก่อนจะเข้าสู่ตัวกิจกรรมถอดบทเรียนผ่านการสะท้อนความรู้สึกซึ่งจะเป็นกิจกรรมปิดท้ายครับ

ขั้นกิจกรรม

ให้คุณครูเปิดประเด็นว่า "ทำไมผู้กระทำถึงชอบSexual Harassment ผู้อื่นและคิดว่าคนเหล่านั้นเขาคิด/รู้สึกอย่างไรเวลากระทำ?" และ "คิดว่าผู้ถูกกระทำในแต่ละข่าวที่เราได้ร่วมกันคุยมาในคาบก่อน เขารู้สึกอย่างไรเมื่อถูก Sexual Harassment ?" พอให้นักเรียนตอบพอประมานแล้วมีเริ่่มกิจกรรมได้เลยครับ

1.ให้ครูเตรียมภาพชาย และหญิงแบบเป็น Icon เพื่อให้นักเรียนแปะ Post-it ลงในภาพ ตามรูป

2.จากนั้นให้คุณครูบอกนักเรียนว่า เรามาดูในมุมมองความรู้สึกของผู้ที่ไป Sexual Harassment คนอื่นกัน โดยให้นักเรียนจะลองดูว่าถ้าเราเป็นคน Sexual Harassment ผู้อื่นข้อความใดบ้างที่เราเคยล้อ หรือเคยได้ยินคนอื่นเขาพูดกัน โดยให้นักเรียนชายเขียนของนักเรียนหญิง(ลองคิดดูว่าผู้ชายมักSexual Harassmentอะไรผู้หญิง) และนักเรียนหญิงเขียนของนักเรียนชาย จากนั้นไปแปะใน รูป Icon ของเพศที่ถูกกระทำ (ผู้ชายแปะในรูปผู้หญิง ผู้หญิงแปะในรูปผู้ชาย)

3.ให้คุณครูตอนนี้สังเกตพฤติกรรมเด็กๆระหว่างเขียนและแปะว่าทั้งชายและหญิงมีพฤติกรรมอย่างไรตอนทำกิจกรรม หรือจะถึงตัวแทนนักเรียนมาร่วมสังเกตการณ์เป็นนักเรียนชาย 1 คน นักเรียนหญิง 1คนก็ได้ครับ (ภาพที่ผมเจอคือช่วงนี้ก็จะเขียนล้ออีกเพศอย่างสนุกสนานครับ ซึ่งเป็นประเด็นที่ชัดมาก)

4.หลังจากที่แปะกระดาษในรูปภาพแล้วให้นักเรียนนั่งที่ กากนั้นให้ครูอ่านคำพูดที่เป็นการSexual Harassment ที่ได้แปะกระดานไปในของแต่ละเพศ(สุ่มเอาไม่ได้อ่านหมดนะครับ) ต่อจากนั้นให้ครูและนักเรียนผู้สังเกตุการณ์ เล่า Feedback จากที่ได้สักเกตเห็นเพื่อนระหว่างทำกิจกรรมว่ารู้สึกอย่างไร จากนั้นลองถามเด็กๆที่เป็นผู้ทำกิจกรรมว่ารู้สึกอย่างไร ? (ผมเจอคำตอบว่าเห็นเพื่อนขำขันเมื่อได้ล้อรูปร่างเพศตรงข้าม)

5.จากนั้นให้นักเรียนชายลองไปหยิบกระดาษและอ่านของที่นักเรียนหญิงเขียนSexual Harassment ผู้ชาย(ออกมาอ่านหน้าห้องตามภาพ) มาคนละ 1 ใบ จากนั้นให้ลองแสดงความรู้สึกดูว่ารู้สึกอย่างไรที่นักเรียนหญิงเขียนข้อความ Sexual Harassment ผู็ชายแบบนี้ พอครบทุกคนแล้ว ให้กลับไปนั่งที่ และให้นักเรียนหญิงออกมาทำแบบเดียวกัน (ตามภาพ) แนะนำว่าควรทำให้ครบจำนวนเว้นแต่มีสัดส่วนนักเรียนชายหญิงไม่เท่ากันครูอาจจะสุ่มมาอย่าง 5 คนก็ได้ครับ

ขั้นสรุปกิจกรรม

6.เมื่อสลับกันอ่านกันจนครบแล้วให้ทุกคนกลับไปนั่งที่ โดยให้นักเรียนแต่ละคนสะท้อนความรู้สึกออกมา เริ่มจากนักเรียนที่สังเกตการณ์ว่าเห็นอะไรตอนที่เพื่อนเขียนข้อความ Sexual Harassment เพศตรงข้ามและเห็นอะไรตอนที่เพื่อนๆออกมาอ่านข้อความที่โดน Sexual Harassment จากนั้นให้สอบถามความรู้สึกนักเรียนในห้องครับจะสุ่มถามหรือไล่ถามรายคนก็ได้ครับว่ารู้สึกอย่างไรตอนเราไป Sexual Harassment คนอื่น และรู้สึกอย่างไรตอนเราเห็นข้อความที่คนเขาเขียน Sexual Harassment เราถ้าข้อความนี้โดนกับตัวเรา เราจะรู้สึกอย่างไร? (จากการที่ผมได้ลองทำกับนักเรียน พบว่าความรู้สึกตอนไไปเขียนข้อความ Sexual Harassment นั้นรู้สึกสนุกดี แต่พออ่านข้อความที่มีคนมา Sexual Harassment เพศตนเองนั้นรู้สึกไม่โอเค บางคนบอกว่าถ้าโดนจริงๆคงรู้สึกไม่ปลอดกัย) จากนั้นให้ครูร่วมอภิปรายว่า เวลาเรากระทำคนอื่นในเชิง Sexual Harassment ไม่ว่าจะเป็นกับเพศตรงข้ามหรือเพศใดก็ตาม บางทีเราทำเพราะเราไม่ได้คิดถึงความรู้สึกของผู้ถูกกระทำ เราทำเพราะว่ามันสนุกบางทีก็ทำไปโดยเจตนาหรือคิดว่ามันเป็นเรื่องปกติ แต่หารู้ไม่พอเราถูกกระทำเสียเองเรากลับรู้สึกไม่สบายใจไม่ชอบ ดังนั้นแล้ว Sexual Harassment นั้นเป็นเรื่องที่ไม่ควรจะเกิดขึ้นไม่ว่าจะเป็นเพศใดสถานะใดก็ตาม เราควรเคารพในสิทธิและศักดิ์ศรีของแต่ละคนให้เหมือนกับที่เราเคารพในสิทธิและศักดิ์ศรีของตัวเอง ไม่ควรมองว่า Sexual Harassment เป็นเรื่องตลกและเป็นเรื่องไกลตัวไม่มีใครสมควรโดนสิ่งนี้ การเอาใจเขามาใส่ใจเราเข้าใจความรู้สึกของผู้อื่นจึงเป็นสิ่งที่สำคัญเป็นอย่างมาก คุณครูอาจจะต่อยอดให้นักเรียนระดมความคิดว่าเราจะป้องกันไม่ให้เรื่องนี้เกิดขึ้นได้อย่างไรด้วยก็สามารถทำได้ครับ

ขอบคุณครับคุณครูหวังว่าไอเดียการสอนนี้จะเป็นประโยชน์สามารถให้คุณครูนั้นนำไปต่อยอดกิจกรรมได้ คุณครูสามารถนำไปดัดแปลงได้เต็มที่เลยนะครับ หรือจะทำเป็นรูปแบบออนไลน์ให้ Comment ผ่านโปรแกรมต่างๆด้วยก็สามารถทำได้ครับ :)