สอนอย่างไรให้...ดนตรีมีชีวิต

ล ลด ลด ลซ ม ซล...

"เสียงเพลงลายศรีอีสาน ยังคงขับขานวัฒนธรรมอันเป็นวิถีชีวิตของชนชาวอีสาน เฉกเช่นกับเรื่องราวไอเดียการสอนศิลปะไทยให้อยู่คู่กับวัฒนธรรมของชาติต่อไป"

นอตแนตก็เป็นหนึ่งในบุคคลที่นิยมและสืบทอดศิลปะไทยในด้านนาฏศิลป์ คีตศิลป์ และดนตรี สมัยประถมก็ฝึกขิมผีเสื้อ ขลุ่ย และซออู้ โตขึ้นมาหน่อยก็ร้องเพลงไทยเดิม เพลงซอของชาวเหนือ หัดสะล้อ เป่าโหวด เป่าปี่ภูไท มัธยมก็ยังคงเข้าชมรมดุริยางค์ด้วยความสามารถด้านเครื่องเป่าโรบาส เอกทรอมโบน (ที่ทุกคนชอบพูดว่าชักเข้าชักออก55)

ด้วยเคยแข่งขันรำวงมาตรฐาน จึงมีความรู้ด้านนาฏศิลป์เล็กน้อย ทำให้นอตแนตชื่นชอบในศิลปะไทยตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา จนกระทั่งได้เริ่มสอนทฤษฎีเกี่ยวกับดนตรีให้แก่เด็กนักเรียน ผลปรากฏว่า นักเรียนชื่นชอบดนตรี แต่ไม่ชื่นชอบฝึกปรือ ไม่ชอบเข้าใจ แต่ชอบจดจำเพื่อนำไปสอบ โอ๊ย! ปัญหามากมายขนาดนี้รากไทยใครจะสานต่อ นอตแนตจึงได้เก็บรวบรวมความรู้ความสามารถในการสอนด้านศิลปะมาบอกครูทุก ๆ ท่าน เผื่อจะเป็นไอเดียการสอนต่อไปครับ

1. ห้ามตำหนินักเรียนว่า "ผิด"

การบอกเด็กนักเรียนว่า "นี่! มันผิด ต้องเป็นอย่างนี้" จะทำให้นักเรียนมีปมด้อย และไม่มีความกล้า ดังนั้น การจะบอกกล่าวว่ามันผิดนั้นไม่ควร แต่ควรจะพูดว่า "เก่งมาก ๆ เกือบจะได้แล้ว ขาดตรงนี้นิดหนึ่ง ดูครูนะ ^ ^" เพียงเท่านี้เด็กนักเรียนก็จะได้ทั้งเสริมแรงบวกและความพยายาม

2. ครูต้องเป็นตัวอย่าง

เมื่อจะสั่งนักเรียนทำงานประการใด ๆ ก็แล้วแต่ ตัวครูนั้นจำต้องมีหลักฐานว่าเคยทำมาก่อนหรือภูมิรู้ว่ามีมาก่อน แม้จะมีเล็กน้อย แต่ยังคงมี เช่น นอตแนตจะสอนการเป่าปี่ นอตต้องทราบเรื่องราวของปี่ และมีหลักฐานว่าเคยเป่าปี่มาก่อน หรือจะเอาปี่มาเป่าขณะนั้นก็ได้ ซึ่งสิ่งเหล่านี้ จะเพิ่มความน่าเชื่อถือว่าครูท่านนี้มีความเชี่ยวชาญและประสบการณ์สูง นักเรียนก็จะเชื่อมั่นในตัวครูนั่นเอง

3. ต้องเรียนรู้ร่วมกับนักเรียน

เมื่อมีนักเรียนบางคนสงสัยแล้วถามคำถาม หากครูไม่ทราบข้อมูล ห้ามตอบมั่ว ต้องเรียนรู้ร่วมกันในขณะนั้น

4. เตรียมอุปกรณ์ดนตรี

บางคราเครื่องดนตรี อาจไม่ครบ ชำรุด หรือเสียหาย ครูจำต้องเตรียมวัสดุอุปกรณ์ให้พร้อมที่จะสอน หากระหว่างการสอนเกิดเสียหาย ให้นำแบบสำรองมาเปลี่ยน

5. สอนพร้อมเล่าเรื่อง

หากเราจะสอนทฤษฎีหรือปฏิบัติทื่อ ๆ อาจทำให้นักเรียนเบื่อหน่าย แต่เมื่อเรานำเรื่องราวมาเล่าแทรก ว่าสิ่งนี้มีความเป็นมาอย่างไร เราจึงควรอนุรักษ์ไว้ จะทำให้นักเรียนอยากเรียนรู้และสืบทอดมากขึ้น

หวังว่าทริกดี ๆ เหล่านี้จะมีประโยชน์นะครับ

"หากครูกล้า นักเรียนก็จะกล้าตาม หากครูพยายาม นักเรียนก็จะพยายามตามไปด้วย"

นอตแนต