มหัศจรรย์การเดินทางของ “อุนจิ”
การเดินทางเพื่อลบล้างความเข้าใจที่คลาดเคลื่อนได้เริ่มต้นขึ้นแล้ว อุจจาระ หรืออุนจิ มาจากระบบขับถ่ายหรือระบบย่อยอาหารกันแน่นะ ? มาร่วมหาคำตอบไปพร้อม ๆ กันกับกัปตันอุนจิและเหล่าจอมยุทธ์
มาร่วมท่องยุทธภพและออกสำรวจไปพร้อม ๆ กัน ว่าจริง ๆ แล้วเจ้าอุนจิมีที่มาจากที่ไหนกันนะ ?
ขั้นนำ >> ขั้นนี้คุณครูชวนเด็กๆ ร่วมกันแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับระบบขับถ่ายในสิ่งที่เด็กๆ เข้าใจว่าเป็นยังไง เกี่ยวข้องกับอวัยวะใดบ้าง มีกระบวนการทำงานยังไงบ้าง
ผู้คนในยุทธภพมักเข้าใจว่าอุจจาระเป็นของเสียที่เกิดจากการทำงานของระบบขับถ่าย แต่นั่นเป็นความเข้าใจที่คลาดเคลื่อน
.
ในความเป็นจริงแล้ว การถ่ายอุจจาระ (Defecation) เป็นการกำจัดกากอาหารที่ร่างกายไม่สามารถย่อยได้จากระบบย่อยอาหารออกจากร่างกาย
.
ส่วนการขับถ่าย (Excretion) คือ การกำจัดของเสียที่เกิดจากกระบวนการเมแทบอลิซึมในเซลล์ เช่น ยูเรีย แอมโมเนีย ยูริค เป็นต้น
scimath.org/lesson-biology/item/6993-excretory-system
Tip : กระตุ้นการเรียนรู้ผ่านคำถาม โดยสิ่งที่เด็กๆ ตอบนั้นอาจจะถูกหรือผิดก็ได้ เพื่อที่ครูจะได้ตรวจสอบความเข้าใจของเด็กๆ ในเบื้องต้นได้
ขั้นอธิบายและเรียนรู้ >> คุณครูอธิบายถึงที่มาของอุจจาระกับระบบขับถ่าย และเชื่อมโยงกับสิ่งที่เด็กๆ ได้แสดงความคิดเห็นในขั้นนำ ชวนเด็กๆ สังเกตและแชร์ความคิดเห็นกัน
Tip : ครูตรวจสอบความเข้าใจของเด็กๆ เป็นระยะๆ อาจเสริมการเรียนรู้ด้วยสื่อวิดีโอหรือรูปภาพที่ทำให้เด็กๆ เข้าใจได้มากขึ้น
ขั้นสรุป : คุณครูชวนเด็กๆ สรุปการเรียนรู้ร่วมกัน ผ่านการตั้งคำถามหรือ สร้างพื้นที่ให้เด็กๆ ช่วยการสรุปและคุณครูช่วยเสริมในสิ่งที่ควรรู้ และอาจเชื่อมโยงการเรียนรู้เรื่องนี้กับสิ่งมีชีวิตชนิดอื่นๆ ในเรื่องของอุจจาระ ระบบขับถ่าย และระบบย่อยอาหาร และอธิบายในส่วนที่เด็กๆ อาจจะเข้าใจผิดเพิ่มเติม
สิ่งมีชีวิตแต่ละชนิดมีอุจจาระที่มีรูปร่างหน้าตาต่างกันไป ขึ้นอยู่กับอาหารที่กิน กลไกการทำงาน และลักษณะของระบบย่อยอาหารของสิ่งมีชีวิตนั้น ๆ
.
อย่างเจ้าวอมแบต สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ตัวกลม ๆ คล้ายหนู ในแต่ละวันมันจะถ่ายอุจจาระออกมาถึง 80-100 ก้อน และอุจจาระของมันมีรูปร่างเป็นสี่เหลี่ยมลูกบาศก์อีกด้วย
.
นักวิทยาศาสตร์ พบว่าอุจจาระของวอมแบตเปลี่ยนจากสถานะของเหลวเป็นของแข็งในช่วง 25% สุดท้ายของลำไส้ และในช่วง 8% สุดท้าย ความยืดหยุ่นของผนังลำไส้ได้ทำให้อุจจาระของมันกลายเป็นก้อนลูกบาศก์เล็ก ๆ
.
แล้วอุจจาระของเหล่าจอมยุทธ์ล่ะหน้าตาเป็นยังไง ?
thematter.co/brief/news-1542700855/65260
Tip : ครูอาจใช้เป็นควิซสั้นๆ เพื่อตรวจสอบความเข้าใจ และอาจขยายความรู้ชวนเด็กๆ เรียนรู้ต่อเกี่ยวกับอุจจาระของสัตว์ชนิดอื่นๆ ที่นักเรียนสนใจเป็นภารกิจให้ไปค้นหาและมาแบ่งปันกันในคาบถัดไป
ปกติสีและลักษณะของอุจจาระจะมีความแตกต่างกันตามประเภทของอาหารที่กิน และปริมาณน้ำที่ดื่ม ในบางครั้งสีและลักษณะของอุจจาระสามารถบ่งบอกได้ถึงปัญหาสุขภาพ
.
ดังนั้นหลังจากถ่ายอุจจาระลองสังเกตดูรูปโฉมหน้าตาและสีสันของอุจจาระเพื่อ เป็นการตรวจสอบสุขภาพแบบง่าย ๆ ที่ทุกคนสามารถทำได้ด้วยตัวเอง
ขั้นสรุป >> ครูชวนเด็กสะท้อนสิ่งที่ได้เรียนรู้ อาจจะไม่ใช่แค่ในมุมของวิชาการ อาจเสริมในแง่มุมของอารมณ์ ความรู้สึกของเด็กๆ ขณะเรียนรู้
ทุกการสอนเป็นไปได้
สัณห์สิรี จงภู่ (ซอ)
ใจบันดาลแรง
แท็กที่เกี่ยวข้อง
