Body Shaming เคารพสิทธิร่างกายตัวเองและผู้อื่น

กิจกรรม inskru online workshop เมื่อวันเสาร์ที่ 17 ก.ค. 2564 เรื่อง Body Shaming กับพี่เจี๊ยบ (มัจฉา พรอินทร์) นักเคลื่อนไหวปกป้องมนุษยชนและสิทธิความหลากหลายทางเพศ ได้ร่วมสร้างความเข้าใจ วิธีการรับมือ และแชร์ประสบการณ์ในเรื่องนี้ให้กับคุณครูที่เข้าร่วม และได้คุณครูพูดคุย ช่วยกันออกแบบเป็นไอเดียที่ใช้ในการจัดการและการป้องกันปัญหา Body Shaming ในพื้นที่โรงเรียน

จาก case study

เด็กชายชั้น ม.6 กระโดดตึกเรียนชั้น 5 สาเหตุคาดว่าเป็นโรคซึมเศร้า และเครียดเพราะถูกล้อว่าอ้วน: 

เมื่อวันที่ 10 ส.ค. 2561 น้องโอ (นามสมมุติ) นักเรียนชั้น ม. 6 โรงเรียนประจำจังหวัดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ได้ปีนระเบียงอาคารเรียนชั้น 5 ก่อนกระโดดลงมาที่พื้นด้านล่าง ท่ามกลางเสียงร้องตะโกนห้ามของเพื่อนนักเรียน หลังจากนั้นอาจารย์จึงรีบแจ้งรถพยาบาลเพื่อนำตัวน้องโอมไปส่งที่โรงพยาบาลศรีสะเกษอย่างเร่งด่วน ก่อนจะเสียชีวิตในเวลาต่อมา

จากการสอบถามเพื่อนนักเรียน ในวันเกิดเหตุน้องโอมมีอาการเครียดอย่างเห็นได้ชัด 

จึงคาดว่าสาเหตุการฆ่าตัวตายน่าจะมาจากการที่น้องโอมีรูปร่างท้วม มักถูกเพื่อนล้อว่าอ้วนเสมอ ส่งผลให้น้องโอป่วยเป็นโรคซึมเศร้า ซึ่งภายหลังได้พบหลักฐานที่น้องโอเขียนว่าอยากจะลดน้ำหนัก

คุณครูได้พูดคุย แลกเปลี่ยน และนำเสนอประเด็นที่ได้แลกเปลี่ยนภายใต้คำถามต่างๆดังต่อไปนี้

1.หากคุณครู เป็นครูประจำโรงเรียนนี้ คุณครูจะใช้ความรู้เรื่อง สิทธิมนุษยชน สิทธิเด็ก และสิทธิบนเนื้อตัวร่างกาย เพื่อป้องกันมิให้เกิดเหตุการเฉกเช่นที่เกิดขึ้นกับน้องโอได้อย่างไรบ้าง

• ครูมีการพูดคุยสอบถามแสดงความเห็นใจ เป็นที่พึ่งให้กับเด็ก สร้างข้อตกลง รวมทั้งไม่ละเมิดตนเอง ผู้อื่นและสถานที่
• เข้าใจ พูดคุยกับผู้ปกครอง ต้องมีกระบวนการของการจัดการต้นตอ (อาจจะเกิดจากความสนิท ทำให้ไม่ทันคิดว่าสิ่งที่พูดส่งผลกระทบยังไง ถ้าเกิดปัญหาให้เด็กสะท้อนว่าส่งผลยังไง ความรู้สึกของตัวเอง เหยื่อ) หรือมีการลงโทษสำหรับคนที่กระททำความผิด 
• คาบโฮมรูม ให้ความรู้เรื่องสิทธิ รวมกลุ่มนั่งในการพูดคุยแลกเปลี่ยนความรู้ ภายในห้องเรียน เมื่อพบปัญหาอาจจะเรียกคุยรายบุคคล
• คาบแนะแนวให้เข้าใจคุณค่าตนเองและผู้อื่นมากขึ้น
• สร้างความเข้าใจ กิจกรรมให้เด็กมี self esteem รักตัวเองจะได้ไม่ทำกับคนอื่น โดยเฉพาะกับคนที่แกล้งคนอื่น
• เป็นกิจกรรมที่สะท้อนให้เห็นถึงปัญหา ให้เด็กได้เห็นภาพผ่านกิจกรรม
• มีกิจกรรมที่สร้างความเห็นอกเห็นใจ แลกเปลี่ยน แสดงความรู้สึกกัน

2. จงร่วมกันร่างนโยบายเรื่องยุติ Body-Shaming เพื่อเป็นการส่งเสริมสิทธิบนเนื้อตัวร่างกายนักเรียนในพื้นที่โรงเรียน

• ปลูกฝังเด็ก ๆ ให้เคารพความแตกต่าง สิทธิ ไม่ละเมิดตัวเอง ผู้อื่น และรร. ให้เห็นคุณค่าของกันและกัน ความเห็นอกเห็นใจ ผ่านกิจกรรม
• ครูเริ่มต้นเป็นแบบอย่างที่ดี ใช้คำพูดเชิงบวก : ไม่แซวเด็ก ไม่ให้คุณค่ากับคำชื่นชมมากเกินไป 
• การทักทาย : เริ่มต้นด้วยน้ำเสียงที่จริงใจ คำพูดอื่นที่ไม่ใช่การทักทายรูปร่าง
• สร้าง official learning community : เพื่อแลกเปลี่ยนหรือพัฒนาปัญหาที่เกิดขึ้นในรร / พัฒนาหรืออบรมครูในเข้าใจเรื่องจิตวิทยาเด็ก
• ค่านิยม เห็นคุณค่าของตัวเอง เห็นหลากหลาย (ผ่านการพูดคุย อบรม ครู ผู้ปกครอง เด็ก)
• การจัดการเรียนรู้ให้นักเรียนได้เห็นถึงปัญหา สถานการณ์ เป็นการสร้างภูมิคุ้มกัน จะแก้ปัญหายังไง 

ผู้ร่วมออกแบบไอเดีย : ครูปู,ครูดาราวรรณ,ครูอิงอิง,ครูส้ม,ครูมิน

ผู้เขียนและกระบวนกร : แนนเป็ด