จากกิจกรรมหนึ่งในการสัมมนา “แสงสุดท้ายปลายทางครู” ในช่วงเดือนธันวาคมปี 63 ที่ทำให้ผมได้รู้จักเจ้า Dialogue starter card การ์ด 40 ใบ ที่ชวนให้คิดถึงเรื่องราวต่าง ๆ ในชีวิต รวมถึงการเป็นตัวช่วยสำคัญที่ตลอดระยะเวลา 6 เดือนที่ผ่านมาผมได้รับรู้เรื่องราวของหลากหลายบุคคลและทำความรู้จักพวกเขามากขึ้นจากกการใช้การ์ดชุดนี้

การ์ดเหล่านี้นอกจากจะช่วยใช้ในการพูดคุยกับทั้งนักเรียนเองหรือผู้คนรอบข้างก็ยังสามารถใช้ในการรับรู้ความรู้สึกของตัวเราเองได้อีกด้วย ผมจึงอยากจะมาแบ่งปันการใช้การ์ดเหล่านี้เป็นสื่อกลางในการพูดคุยให้คำปรึกษาและช่วยเหลือนักเรียนแก่คุณครูทุกท่านครับ

คุณครูสามารถ Download การ์ดทั้ง 40 ใบ ได้จากทางเว็บไซต์ของ Free spirit Thailand ตามลิงก์นี้ได้เลยนะครับ

myfreespirit.net/cardgame?fbclid=IwAR13HCxN0Dlv1Vv_KCGpzJOmVglB6U6gMleroViIj58Hz2zUvkr6f6-y05Y

โดยทั่วไปแล้วเมื่อนักเรียนต้องการความช่วยเหลือหรือรับฟังในประเด็นต่าง ๆ ผมมักจะให้เขาได้พูดสิ่งที่อยากพูดออกมาให้มากที่สุดก่อนซึ่งหากนักเรียนสบายใจมากขึ้นหรือปัญหาได้เบาบางลงอาจจะไม่จำเป็นต้องใช้การ์ดเพื่อช่วยในการพูดคุย แต่หากผมยังรู้สึกว่ามีเรื่องราวบางส่วนที่ยังติดอยู่ในใจ ผมก็มักจะชวนเขาเลือกการ์ดออกมาหนึ่งใบและเริ่มพูดคุยกันตามขั้นตอนดังนี้ครับ

ขั้นตอนในการใช้การ์ด (เป็นเทคนิคที่ผมใช้เอง ขอให้คุณครูมองว่ารูปแบบนี้เป็นเพียงแนวทางส่วนหนึ่งในการใช้เท่านั้น)

1. อัพโหลดการ์ดให้กับเขา (อัลบั้มไลน์) ทั้ง 40 ใบ
2. ให้เขาเลือกการ์ดหนึ่งใบที่คิดว่าตรงกับความรู้สึกมากที่สุด พยายามเลือกโดยไม่ใช้เหตุผล
3. ชวนพูดคุยเกี่ยวกับรายละเอียดของการ์ดโดยให้เขาได้อธิบายสิ่งที่ "เห็น" ในการ์ดใบนั้นว่าเขาเห็นอะไรบ้าง
4. สิ่งที่เห็นต่าง ๆ น่าจะสื่อถึงความหมายใดได้บ้าง (หากนักเรียนอธืบายได้ยาก อาจจะลองให้มองในมุมมองของบุคคลที่ 3 ดูครับ)
5. เรารู้สึกยังไงกับเรื่องราวของการ์ดใบนี้ มีส่วนไหนในองค์ประกอบภาพอื่น ๆ ที่มีความหมายสำหรับเราอยู่ไหม

ขั้นตอนในการ์ดใช้การ์ดไม่ยากเลยใช่ไหมครับ เพราะสิ่งสำคัญของการใช้ ไม่ใช่เพียงการมีการ์ด 1 สำรับเท่านั้น แต่เป็นการสร้างพื้นที่ปลอดภัยที่จะรับฟังเขาโดยไม่ตัดสิน ผมเองเชื่อว่านักเรียนหลาย ๆ คน สามารถเรียนรู้ทีจะแก้ไขปัญหาต่าง ๆ ที่เข้ามาได้ ขอเพียงมีคนรับฟัง เชื่อมั่น ให้กำลังใจ และอยู่ข้างนักเรียนในการเลือกเส้นทางที่เขาจะเลือก ความยากในจุดนี้มีมากจริง ๆ ครับ ยิ่งเป็นเรื่องที่เรามีประสบการณ์มาก่อนก็คงเป็นไปได้ยากที่เราจะไม่มีมุมมองในการแก้ปัญหาใด ๆ แนะนำแก่นักเรียนเลย เพียงแต่หากคุณครูอยากจะแนะนำนักเรียน ก็ขอให้เสนอในรูปแบบของทางเลือกเพิ่มเติมแก่เขา และเชื่อใจเขาในการเลือกวิธีการแก้ปัญหานะครับ

เพราะสุดท้ายนักเรียนควรจะมีสิทธิ์ได้เลือกใช้ชีวิตของตัวเอง เราสามารถเสนอความคิดเห็นในมุมมองของเราได้ แต่สุดท้ายเราก็ต้องเคารพการตัดสินใจของเขานะครับ

เครดิตเกือบทั้งหมดในไอเดียนี้ก็คงจะขอยกให้กับทาง Free spirit Thailand (facebook.com/freespiritthailand) ที่ผลิตการ์ดดี ๆ แบบนี้ออกมาเป็นตัวช่วยในการพูดคุยและเป็นแรงบันดาลใจในการดูแลจิตใจของนักเรียนของผมครับ

ในสถานการณ์การเรียนแบบนี้ขณะที่สุขภาพจิตของนักเรียนและครูเองกำลังย่ำแย่ หวังว่าการแบ่งปันนี้จะมีส่วนช่วยให้เกิดการดูแลจิตใจกันมากขึ้น

เพราะมีนักเรียนเราจึงเป็นครูได้ เราจะผ่านช่วงนี้ไปด้วยกันนะครับ

สมส่วน