กระบวนการผลิตผลงานหรือขั้นตอนการดำเนินงาน

จากกระบวนการพัฒนานวัตกรรม/วิธีปฏิบัติที่เปนเลิศ โดยวงจรคุณภาพ PDCA ดังนี้

         ๓.๑ Plan ขั้นวางแผน 

 1. ครูผูสอนศึกษาเปาหมายของการจัดการศึกษาของสถานศึกษา ศึกษาหลักสูตรของโรงเรียน และหลักสูตรของกลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา ที่มีความสอดคล้องกับ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานจึงได้มีการจัดทำหลักสูตรแกนกลาง พุทธศักราช 2551

  2. วิเคราะห์หลักสูตร วิเคราะห์ผู้เรียน วิเคราะห์สภาพปัญหา ศึกษารูปแบบวิธีการสอน เลือกรูปแบบวิธีการสอนที่เหมาะสม

  3. ผูสอนจัดทําหนวยการเรียนรู และแผนการจัดการเรียนรูสุขศึกษาและพลศึกษา ออกแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบ Active Learning ให้สอดคล้องกับสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID – 19)

  4. ดำเนินตามคำสั่งแต่งตั้งคณะกรรมการจัดการเรียนรู้ รายวิชา ในแต่ละระดับชั้น โดยข้าพเจ้าได้รับมอบหมายในการจัดการเรียนรู้ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 จำนวน 14 ห้อง ในปีการศึกษา 2564

  5. กำหนดกรอบแนวคิด และแผนพัฒนา โดยได้ไปศึกษา ค้นคว้า จากแหล่งข้อมูลต่าง ๆ เพื่อเป็นแนวทางการจัดกิจกรรมการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา ในสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อโคโรนา 2019 (COVID-19) ในด้านการจัดการเรียนการสอน ให้สอดคล้องกับการจัดสุขศึกษาและพลศึกษา ในช่วงการสอนออนไลน์ โดยปัจจุบันจัดการเรียนการสอนออนไลน์ผ่านช่องทาง Google Meet และนักเรียนสามารถศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ห้องเรียนออนไลน์ Google Site ของครูผู้สอน

๓.๒ Do ขั้นปฏิบัติ

     การพัฒนาผลงานและนวัตกรรมจากการจัดการเรียนการสอน Active learning โดยนำทฤษฎีของ

3 กำลัง ส ซึ่งเป็นแนวทางการจัดการเรียนการสอนที่ ออกแบบตามฐานความเชื่อเรื่องมนุษย์นิยม ปฏิรูปนิยม อัตถิสภาวะนิยม และพิพัฒนาการนิยม โดยมีความผสมผสานของเเนวคิดหลายทฤษฎี เช่น การสอนแบบเกม การสอนแบบสถานการณ์จำลอง การสอนแบบลงมือปฏิบัติ (Learning by doing) การสอนแบบร่วมมือ(Cooperative) การสอนแบบสร้างความรู้ใหม่ (Construct) เป็นต้น เพื่อนำไปสู่ความเหมาะสมกับผู้เรียน โดยปรารถนาเป็นนวัตกรรมเชิงกระบวนการเรียนรู้ อย่างเหมาะสมกับการศึกษาของไทย ที่สามารถใช้ได้ทั้งในห้องกิจกรรมแและห้องเรียนออนไลน์ โมเดล 3 กำลัง ส คือ เลข 3 ยกกำลัง ส หมายความว่า จะมี ส. อยู่ 3 ตัวที่เป็นขั้นและอีก 9 ตัวที่เป็นส่วนแยกย่อย ได้แก่ ขั้นสนุก(สติ สัมพันธ์ ส่วนร่วม) ขั้นสุข(สร้างแรงจูงใจ สิกขา เสริมไอเดีย) และขั้นสร้างสรรค์(สร้างชิ้นงาน สะท้อนผล สรุปผล) ใช้ร่วมกับ Google Meet และ Google Site ของครูผู้สอนเน้นให้ผู้เรียน เรียนได้ทุกที่ ทุกเวลา ซึ่งแต่ละองค์ประกอบนั้นมีรายละเอียด ดังนี้

1.ขั้นสนุก หมายถึง ขั้นในการสร้างทัศนคติ (Attitude) เพื่อเปิดใจเด็กให้พร้อมที่จะเรียนรู้ เน้นฐานใจ เป็นขั้นเตรียมความพร้อมก่อนเรียนรู้ ที่ต้องเกิดบรรยากาศการเรียนรู้ที่ "สนุก" ให้เด็กอยากเรียน โดยมี 3 ขั้นย่อย ดังนี้

  1.1) ขั้นสติ : เน้นการสร้างความระลึกชอบ ให้เด็กกลับมาอยู่กับเนื้อหาวิชาเรียน ที่จะเรียนต่อไป โดยใช้กิจกรรมสันทนาการเข้าช่วย ซึ่งใช้เกมอะไรก็ได้แบบสั้นๆดึงความจดจ่อ ได้แก่ ปรบมือแกะแพะ ปรบสัตว์ตามขา ปรบมือบวก-ลบ ปรบมือตามโค้ด สัตว์บก-สัตว์น้ำ กลมและเหลี่่ยม ตัวเลขประกอบท่า ตัวเลขมรณะ

  1.2) ขั้นสัมพันธ์ : เน้นการสร้างสัมพันธ์ 2 คนขึ้นไป ให้เกิดสภาวะแบบมีปฏิสัมพันธ์กับคนรอบข้าง (Face to Face) มีการเดิน การวิ่งเพิ่มมากขึ้น ขั้นนี้ใช้ได้อย่างดีเยี่ยมในห้องกิจกรรม โดยใช้กิจกรรม ได้แก่ แลกป้ายชื่อ เพลงแนะนำชื่อ (ท่าใหญ่,อวัยวะ) แตะอะไรดีจ๊ะ ลมกลับทิศ ดอกไม้ ๕ กลีบ ขอลายเซ็น ผีเปลี่ยนโลง กระโดดตาม

  1.3) ขั้นส่วนร่วม : เน้นการมีส่วนร่วม โดยผู้จัดกระบวนการจะเป็นผู้นำ ส่วนเด็กจะเป็นผู้ตาม ลักษณะการนำกิจกรรมแบบเดี่ยว (One man show) ให้เส้นอารมณ์การเรียนรู้ไปถึงจุดสูงสุด โดยกิจกรรม ได้แก่ ลาไปตลาด มะละกอสีสัน โอ้เเม่ระกำ สุภาษิตไทย จังหวัดสระอี ไม้ไผ่มีประโยชน์

2.ขั้นสุข หมายถึง ขั้นของความรู้ (Knowledge) ลงมือเรียนรู้ผ่านประสบการณ์ (Learning by Experience) โดยเรียนรู้ 3 ส่วนด้วยกัน คือ การเรียนรู้จากการเข้าใจตนเอง (intrapersonal Intelligence) การเรียนรู้มิตรภาพหรือเพื่อนแบบทักษะชีวิต (Life skills) และการเรียนรู้ชุมชน (Social Intelligence) ในขั้นนี้ขึ้นอยู่กับเนื้อหาและวัตถุประสงค์ในการจัดการเรียนรู้ ซึ่งจำเป็นต้องเลือกเพื่อพัฒนาอย่างเหมาะสม การเรียนรู้ 3 แบบ ดังกล่าวเพียงเป็นประสบการณ์การณ์เดิมของผู้เขียน ซึ่งขั้นนี้จะสามารถยืดหยุ่นได้ ไม่ตายตัว โดยมี 3 ขั้นย่อย ดังนี้

2.1) ขั้นสร้างแรงใจในการเรียนรู้ : เน้นการทำให้เด็กเห็นภาพที่ช่วยกระตุ้นการคิด การนำเข้าสู่บทเรียน โดยมีกิจกรรมตัวอย่าง ได้แก่ ตั้งคำถามนำ เปิดVDO เสนอประเด็น อธิบายตุ๊กตา การเขียนความคาดหวัง ในขั้นนี้สำคัญ คือ เด็กเกิดการตั้งคำถามกับสิ่งที่จะเรียน

2.2) ขั้นสิกขา : เป็นขั้นศึกษาเรียนรู้ โดยเรียนรู้ 3 ส่วน ได้แก่ การเรียนรู้จากการเข้าใจตนเอง(intrapersonal Intelligence) การเรียนรู้มิตรภาพหรือเพื่อนแบบทักษะชีวิต(Life skills) และการเรียนรู้ชุมชน(Social Intelligence) โดยผู้จัดกระบวนการมีบทบาทสำคัญในการเป็นครูฝึก(Coach) กระตุ้นการเรียนรู้ เช่น การตั้งคำถาม การชวนคุย การชวนสรุปบทเรียน ผ่านชุดกิจกรรมที่สนุกสนาน เน้นความเป็นทีม และทักษะสำคัญในศตวรรษที่21

2.3) ขั้นเสริมไอเดีย : เน้นการให้แนวคิดใหม่ๆ ที่จะนำไปสู่การสร้างชิ้นงานหรือภาระงาน ในขั้นต่อไป โดยมีกิจกรรม เช่น เสริมทักษะ เสริมเทคนิค ละครสื่อสาร ทั้งนี้เป็นการเสริมสร้างความคิดสร้างสรรค์

      3.ขั้นสร้างสรรค์ หมายถึง ขั้นของทักษะและกระบวนการ(Skills and Process/Practice) โดยการเน้นที่ความคิดสร้างสรรค์(Creative thinking) การสร้างนวัตกรรม(Innovation) และการสะท้อนผลบทเรียน(Feedback) โดยเป็นการองค์ความรู้ใหม่(Construct) ขั้นนี้เป็นขั้นตอนสำคัญมากในการจัดกระบวนการเรียนรู้แบบ ยุค 4.0 โดยมี 3 ขั้นย่อย ดังนี้ 

3.1) ขั้นสร้างชิ้นงาน : เน้นการสร้างสรรค์ ปลายเปิด เพื่อให้เด็กมีเสรีภาพอย่างเต็มที่ในการนำเสนอ แต่ก็สามารถวางขอบเขตการนำเสนอได้ โดยมีกิจกรรม เช่น เขียน ๕ ภาพละคร Land line อนาคต ออกแบบสร้างสรรค์ อุปกรณ์ และศิลปะธรรมชาติ เป็นต้น โดยให้ชิ้นงานนั้นๆออกมาเป็นรูปธรรม จับต้องได้ สำคัญ คือ ชุดคำถามประกอบกิจกรรมที่เน้น ทำไม (Why) และ อย่างไร(How to)

3.2) ขั้นสะท้อนผลบทเรียน : เน้นภายในตนเอง(ปัจเจก)เพื่อเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลง(Transformative Learning) เริ่มตั้งแต่ศึกษา-สร้างชิ้นงานจนสำเร็จ โดยดูที่กระบวนการมากกว่าผลลัพธ์

3.3) ขั้นสรุปผล : เน้นการสรุปผลให้เห็นภาพรวม หรือความเป็นอุปนัย จากการเรียนรู้ทุกทิศทาง ทุกสื่อ ให้มองเห็นภาพรวมของเนื้อหาและเนื้องาน เป็นขั้นตอนการสะท้อนผลป้อนกลับ(Peer feedback) โดยการสรุปผลนั้น มีกิจกรรมทั้งมีรูปแบบและไม่มีรูปแบบ การแชร์ประสบการณ์ให้กันฟัง สุดท้ายผู้จัดกระบวนการสรุปผล

4. Google site หมายถึง โปรแกรมของ Google ที่ให้บริการสร้างเว็บไซต์ฟรี สามารถสร้างเว็บไซต์ได้ง่าย ปรับแต่งรูปลักษณ์ได้อย่างอิสระ และสามารถรวบรวมความหลากหลายของข้อมูลไว้ในที่เดียว เช่น สื่อการเรียนรู้ การจัดการเรียนรู้ คลั่งใบงาน ผลงานยอดเยี่ยมของนักเรียน นักเรียนสามารถเข้ามาศึกษาเรียนรู้ได้ตลอดเวลา

๓.๓ Check ขั้นตรวจสอบ

      นิเทศชั้นเรียนโดยผู้อำนวยการโรงเรียน ดำเนินการตรวจเยี่ยมชั้นเรียนว่าเป็นไปตามหลักการจัดการเรียนการสอนของสถานศึกษาแบบออนไลน์โดยคำนึงความพร้อมของสถานศึกษาและผู้เรียนเป็นหลัก เมื่อผูเรียนได้เรียนรู้แล้วตามกระบวนการจัดการเรียนการสอน ผูสอนทําหนาที่ตรวจสอบ และเสนอแนะ แลกเปลี่ยนเรียนรูรวมกับผูเรียน แสดงความคิดเห็นกับผู้สอนผ่านแบบสอบถามออนไลน์ ประเมินความพึงพอใจต่อกิจกรรมการเรียนรู้ประเมินผลการวิเคราะห์แบบสอบถามเจตคติของนักเรียนที่มีต่อการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ การประเมินผลพัฒนาการนักเรียนมีการจัดทำเล่มรายงานผู้อำนวยการ เพื่อที่จะหาวิธีส่งเสริมพัฒนาการรูปแบบการสอนของครู และ เพื่อที่จะรับรู้สภาพปัญหาของนักเรียน และหาวิธีการช่วยเหลือ เป็นต้น

๓.๔ Action ขั้นปรับปรุงและพัฒนา

        1. Reflection หรือถอดบทเรียน เปนขั้นตอนการนําเสนอผลงานเพื่อใหเกิดการแลกเปลี่ยนเรียนรู นอกจากนี้มีกระบวนการการถอดบทเรียนจากการทําผลงานหรือนวัตกรรมของตนเอง เพื่อเปนการ ทบทวนกระบวนการจัดการเรียนรูที่เกิดขึ้นมาตลอดทั้งหนวยการเรียนรูที่ผานมา หรืออาจกลาวไดวาเปน  กระบวนการตกผลึกทางความคิด เพื่อเชื่อมโยงองคความรูที่ไดรับกับการนําไปใชไดจริงในชีวิตประจําวัน โดยมีผูสอนทําหนาที่ใหคําชี้แนะอยางใกลชิด โดยมีการนำเสนอกิจกรรมการจัดการเรียนรู้ผ่านในหลากหลายช่องทาง เช่น Google Site / Facebook / inskru.com

2. ปรับปรุงและพัฒนาการจัดการเรียนรู้ของครู และรูปแบบการจัดกิจกรรม