ป่าของใคร ตัวไหนที่ใช่เธอ

จากข่าวของพ.ร.บ. สมรสเท่าเทียมที่ถูกยืดออกไปในสภา รวมถึงการ Bully เรื่องเพศใน TikTok ที่นักเรียนกำลังให้ความสนใจ จึงเป็นที่มาของการเชื่อมรวมเนื้อหา "ความหลากหลายทางชีวภาพ" และ "ความหลากหลายทางเพศ" ออกมาเป็นรูปแบบกิจกรรมที่เคลื่อนทั้ง 2 ประเด็นต่อกันในเวลา 2 คาบเรียน (80 นาที)

จุดประสงค์ของคาบเรียนในวันนี้มี 2 ข้อด้วยกัน คือ

1. เพื่อให้นักเรียนสามารถอธิบายถึงความหลากหลายของสิ่งมีชีวิตที่อยู่เกื้อกูลกันในระบบนิเวศได้ (จุดประสงค์ของวิชา)
2. เพื่อสร้างประสบการณ์การพูดคุยเกี่ยวกับหัวข้อ Gender diversity ในแง่มุมของความหมาย ปัญหา และวิธีในการอยู่ร่วมกันอย่างเท่าเทียม (หัวข้อที่อยากพานักเรียนพูดคุย)

ขั้นตอนในการจัดการเรียนรู้ (ป่าของใคร ตัวไหนที่ใช่เธอ)

1. สุ่มแจกกระดาษ Post it ให้แก่นักเรียน (กระดาษ 5 สี แต่ละแผ่นจะมีตัวเลข 1-10 สุ่มเขียนอยู่เลขละ 2 แผ่น)
2. เร้าความสนใจนักเรียนเข้าสู่กิจกรรม
3. ป่าของใคร ตัวไหนที่ใช่เธอ (Think)
4. นักเรียนเลือกสัตว์ที่คิดว่ามีนิสัยและจุดเด่นเหมือนกับตัวเองมาคนละ 1 ชนิด เขียนลงบนกระดาษ Post it
5. ป่าของใคร ตัวไหนที่ใช่เธอ (Pair)
6. นักเรียนตามหาคู่เลขที่เหมือนกัน ที่ครูเขียนไว้บนกระดาษ Post it
7. นักเรียนทำการแลกเปลี่ยนนิสัยและจุดเด่นของตัวเองกับเพื่อน
8. ครูสุ่มถามรายละเอียดนักเรียนในแต่ละคู่
9. ป่าของใคร ตัวไหนที่ใช่เธอ (Share)
10. แบ่งกลุ่มนักเรียนตามสีบนกระดาษ Post it โดยใน 1 กลุ่มจะต้องมีสีของกระดาษ Post it ครบทั้ง 5 สี
11. นักเรียนทำความรู้จักนิสัยและจุดเด่นของเพื่อน ๆ ในกลุ่ม
12. ครูอธิบายกิจกรรมการเปิดภาพ หากภาพไหนที่ครูเปิดขึ้นมีความเกี่ยวข้องกับสัตว์ภายในกลุ่มของนักเรียนและนักเรียนอธิบายได้อย่างสมเหตุสมผล กลุ่มของนักเรียนก็จะได้คะแนน 1 คะแนน
13. ทดสอบความเข้าใจโดยภาพตัวอย่าง เช่น ภาพทะเล หากนักเรียนกลุ่มไหนมีสัตว์ที่อยู่ในทะเลก็จะได้ 1 คะแนน
14. ระหว่างที่ทำกิจกรรม เนื่องจากเป็นการเรียนการสอนแบบ Hybrid จึงมีการตั้งโจทย์ว่าหากใครสามารถชวนเพื่อนที่อยู่ออนไลน์มาเข้ากลุ่มและตอบกิจกรรมได้ จะสามารถได้คะแนนเพิ่ม 1 คะแนนต่อคน
15. หลังจากเล่นกิจกรรมครบ 8-10 ภาพ ก็ทำการสรุปคะแนนผู้ชนะและนำเข้าสู่การพูดคุยต่อไป
16. ชวนนักเรียนลองทายว่าวันนี้กิจกรรมของครูอยากจะพานักเรียนเรียนรู้เรื่องอะไร
17. นำเข้าสู่การทบทวนเรื่องความหลากหลายทางชีวภาพ ตั้งแต่ระดับระบบนิเวศ ระดับชนิด และระดับพันธุกรรมก่อนจะพูดคุยถึงความแตกต่างด้านจุดเด่นและนิสัยภายในกลุ่ม
18. นำนักเรียนเชื่อมโยงความแตกต่างระหว่างสัตว์แต่ละประเภทจนไปถึงความแตกต่างระหว่างมนุษย์ ผ่านคำถามว่า "ความแตกต่างของคนมีอะไรบ้าง" ก่อนจะเข้าสู่กิจกรรมถัดไป

ขั้นตอนในการจัดการเรียนรู้ (Gender diversity)

1. เปิดเพลง "ไอ้สอง" ของวงไททศมิตร (inskru.com/idea/-MvLyE4ikcQs8HxQRerx) นำเข้าสู่กิจกรรม
2. ร่วมพูดคุยเกี่ยวกับสถานการณ์ภายในเพลง
3. ตัวละครชื่ออะไร
4. อยู่ในครอบครัวที่มีบริบทแบบไหน
5. สองมีความต้องการอะไร
6. นักเรียนมีความเห็นอย่างไรกับเนื้อเพลง "ไม่เคยเกเรตั้งใจเล่าเรียน แค่เพียงไม่อยากจะเป็นผู้ชาย"
7. พูดคุยเกี่ยวกับกรอบทางเพศที่บีบบังคับความเป็นเพศในแต่ละเพศ
8. กรอบทางเพศของเพศชาย เช่น อดทน เข้มแข็ง ไม่ร้องไห้ ช้างเท้าหน้า
9. กรอบทางเพศของเพศหญิง เช่น เรียบร้อย แม่บ้านแม่เรือน งี่เง่า เป็นผู้ตาม
10. กรอบทางเพศของ LGBTQA+ เช่น กล้าแสดงออก ตลก เปิดเผย ไม่ได้รับการยอมรับ
11. อธิบายถึงความหมายของ LGBTQA+ แต่ละตัวอักษร
12. พูดคุยเกี่ยวกับข่าวต่าง ๆ เกี่ยวกับความไม่เท่าเทียมของ LGBTQA+ ในสังคม
13. ชวนตั้งคำถามจากข้อมูลของงานวิจัยที่ยิ่งตอกย้ำว่าการมีเพศกำหนดที่หลากหลายยังเป็นสิ่งที่ถูก Bully อยู่ในสังคมนี้
14. นักเรียนร่วมกันเสนอแนวคิดในการอยู่ร่วมกันอย่างเท่าเทียม
15. ครูนำเสนอข้อมูลการอยู่ร่วมกันอย่างให้เกียรติ จากบทความของคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ โดยการแบ่งหัวข้อ 7 หัวข้อให้แต่ละกลุ่มช่วยตีความและยกตัวอย่าง

จากผลประเมินการทำกิจกรรมพบว่านักเรียนส่วนใหญ่สนุกกับกิจกรรมทั้งในช่วงของเนื้อหาและช่วงของการพูดคุย เป็นคาบเรียนอีกคาบนึงที่คนสอนมีความสุขมากเมื่อได้เห็นนักเรียนได้แลกเปลี่ยนความคิดเห็นกัน

ครูเองคนเดียวไม่สามารถเปลี่ยนสังคมทั้งสังคมได้ แต่อย่างน้อยสำหรับนักเรียนกลุ่มนี้ในคาบเรียนนี้ แนวคิดของความเท่าเทียมก็ได้เกิดขึ้นแล้ว

ขอบคุณนักเรียนที่ทำให้ครูรู้สึกมีประโยชน์และภูมิใจในตัวเองมากกว่าทุก ๆ วัน

สมส่วน