พฤกษาเรขาคณิต : แต่งแต้มสีสันในวันคริสต์มาส

"สิ่งที่ท้าทายยิ่งกว่าการจัดการเรียนรู้ในชั้นเรียนของชั้นประถมสำหรับเรา

ไม่ใช่การเตรียมเนื้อหามาใช้กับนักเรียน แต่เป็นการสร้างบรรยากาศให้นักเรียนรัก

และอยากที่จะมาเรียนกับเราอีกในทุก ๆ วัน"

              เทศกาลวันคริสต์มาส เป็นอีกหนึ่งเทศกาลที่เชื่อได้เลยว่าเป็นเทศกาลที่นักเรียนหลายๆคนรอคอย เพราะนอกจากจะเป็นเทศกาลบเฉลิมฉลอง ได้รับของขวัญ และความสุขกันอย่างถ้วนหน้าแล้ว นักเรียนหลายคนยังรอดูคุณครูแต่งชุดเป็นซานตาครอสอีกด้วย #ไม่ใช่แล้ว555 นอกจากจะเป็นเทศกาลที่ทั้งโรงเรียนได้รื่นเริงและเฉลิมฉลอง กิจกรรมต่างๆมากมายที่เกี่ยวข้องกับวันคริสต์มาสก็ได้ถูกเนรมิตขึ้นมาตามไอเดียของคุณครูแต่ละท่าน ซึ่งในวันนี้เราจะแบ่งปันไอเดียของเราเกี่ยวกับเทศกาลนี้กัน

แนวคิดในการออกแบบการเรียนรู้

              ความตั้งใจแรกของคาบเรียนนี้คืออยากให้นักเรียนได้มีชิ้นงานที่สร้างขึ้นมาร่วมกัน ไม่ใช่แค่นักเรียนนะ แต่รวมครูด้วย ถือว่าครูได้ผ่อนคลายไปในตัว โจทย์ของการออกแบบในคาบเรียนไม่ซับซ้อนเลยจากการได้มอบหมายให้มาสอนในชั้นประถมศึกษาตอนต้น ความที่นักเรียนจะค่อนข้างซนและแก่นเซี้ยว เลยต้องหากิจกรรมที่แอคทีฟให้ช่วยกันทำ

              กิจกรรมที่ว่าสอดคล้องกับช่วงเทศกาล (ช่วงที่จัดการเรียนรู้) แบบพอดิบพอดี คือช่วงเทศกาลคริสต์มาส ทางห้อง ป.3 ของเราก็ได้แต่หันมองไปว่าห้องอื่นๆเขาทำอะไรกันในเทศกาลนี้บ้าง บางห้องให้นักเรียนวาดภาพระบายสี บางห้องมีการแต่งห้องให้เข้ากับตีมงานบ้าง การเป็นครูประจำชั้น ป.3 ก็เลย โอเค เราจะสร้างต้นคริสต์มาสขึ้นมาเอง โดยเอาความรู้ที่เด็กๆได้เรียนมานี่แหละมาใช้ มันจะต้องแปลกใหม่และว้าวแน่นอน

ขั้นตอนการจัดการเรียนรู้

              1) เราเลยเริ่มจากสิ่งง่ายๆคือ รูปภาพ ‘สามเหลี่ยม’ ทั้งสองขนาด คือขนาดเล็กกับขนาดใหญ่ ซึ่งทางเรานั้นก็ได้สอดแทรกความรู้เรื่องแกนสมมาตรกับเรื่องมุมของสามเหลี่ยมไปใบคาบก่อนหน้า จึงหยิบเอาเนื้อหามาเน้นย้ำให้ฟังอีกครั้ง พร้อมกับเอารูปสามเหลี่ยมมาลองประกอบกันให้ดู เพื่อบอกให้รู้ว่า ไม่ว่าจะเล็กหรือใหญ่ มุมของสามเหลี่ยมนั้นก็มีขนาดเท่ากันเสมอ

              2) ก่อนจะมอบหมายให้นักเรียนแต่ละคนได้รับชุดที่เราเรียกว่า ‘สามเหลี่ยมคริสต์มาส’ ให้นักเรียนคนละ 1-2 แผ่น ใครชอบระบายสีมาก นักเรียนมาขอเพิ่ม คุณครูก็ไม่ได้หวงห้ามแต่อย่างใด

              3) หลังจากทุกคนได้สามเหลี่ยมคริสต์มาสแล้ว เราก็มาเริ่มละเลงสีกันลงไป ทุกอย่างเป็นไปด้วยความครื้นเครง เพราะในระหว่างที่คุณครูกำลังระบายสีของตัวเอง เจ้าตัวจิ๋วก็พากันมารุมล้อมแอบดูว่าของคุณครูเป็นยังไง พร้อมกับอวดของตัวเองให้ดูหนึ่งแมตช์พร้อมกับบอกว่า ของผมสวยกว่า 5555

              4) หลังจากให้เจ้าตัวจิ๋วได้สร้างสรรค์ผลงานกันจนพอใจแล้ว คุณครูก็ให้ทุกคนมารวมพลกันเพื่อระดมความคิด (แถวบ้านเรียกสุมหัวกัน 55) ช่วยกันคิดว่าจะต่อรูปสามเหลี่ยมที่มียังไงให้ออกมาเป็นต้นคริสต์มาส โดยคุณครูเป็นคนเริ่มก่อน จากนั้นแต่ละคนก็ช่วยกันเอานั่นนิด เอานี่หน่อยมาประกอบกัน

              จนในที่สุด ทางเราก็ได้ต้นคริสต์มาสสีหวานแหวว ที่ไม่คิดเลยว่าโทนรวมของต้นไม้จะออกมาจี๊ดจ๊าดสวยแสบทรวงขนาดนี้ ถามว่าชอบมั้ยบอกเลยว่าชอบมาก เพราะจินตนาการไม่มีที่สิ้นสุดอยู่แล้ว ทุกคนได้ออกแบบต้นไม้ร่วมกัน โดยการเอางานของแต่ละคนมาหลอมรวมกันเป็นหนึ่ง

              5) สุดท้ายแล้วนอกจากทักษะการระบายสี และอื่น ๆ ที่นักเรียนได้ เราก็ตบท้ายด้วยการให้นักเรียนพูดคุยกันว่าได้อะไรจากคาบเรียนนี้บ้าง

              บางคนก็ได้เห็นงานของเพื่อน ไม่คิดว่าเพื่อนจะระบายสีได้สวยขนาดนี้ บางคนยกมือตอบอย่างไวว่าดั่นทำงานกับครูสนุกดีครับ (โอ๋ ตอบแบบนี้เอาใจคุณครูไปเลย) บางคนก็สนุกที่ได้ทากาว แถวยังเอากาวไปแปะเพื่อนอีก (อันนี้คุณครูต้องรีบไปช่วยแกะอย่างไวเพราะเดี๋ยวจะซักไม่ออก)

              แต่ไม่ว่าแต่ละคนจะได้เรียนรู้อะไร สิ่งหนึ่งที่เรามั่นใจมากๆว่าทุกคนได้ก็คือ ได้ใช้เวลาร่วมกัน ได้ยิ้ม ได้มีเสียงหัวเราะ ได้เรียนรู้ว่าบางทีคาบสอนที่ไม่ต้องเน้นเนื้อหามากๆก็สามารถสนุกได้ เพราะสำหรับเด็กๆแล้วการได้ทำกิจกรรมร่วมกับเพื่อนก็ทำให้พวกเขามีความสุข จนอยากที่จะมาโณงเรียนในวันต่อๆไปเพื่อจะรอดูว่าคุณครูมีอะไรมาให้พวกเขาทำอีก

สะท้อนคิดจากคาบเรียน         

              ไม่คิดเลยว่าจากคาบที่อยากให้นักเรียนได้ทำงานร่วมกัน ผ่านกิจกรรมที่จัดขึ้นเป็นประจำทุกปี พอนักเรียนสร้างสรรค์ผลงานออกมาแล้วนำมารวมกันเป็นต้นไม้จะออกมาดูดีมาก แต่ละคนต่างมีสไตล์การออกแบบที่เป็นเอกลักษณ์ของตัวเอง

              สำหรับเรามองว่านอกจากเด็กจะได้เรียนรู้ทักษะการระบายสี ทักษะคณิตศาสตร์รู้จักรูปทรงเรขาคณิต ทักษะการวางแผนช่วยกันประกอบให้เป็นต้นไม้แล้ว นักเรียนยังได้รู้จัก ‘ลายเซ็น’ ของตัวเองผ่านกิจกรรมนี้ งานบางชิ้นเราเห็นแล้วเราจะบอกได้ทันทีเลยว่าเป็นของนักเรียนคนไหน เช่น อ้าว คนนี้ชอบระบายสีสดๆ หรือบางคนชอบระบายสีตัดกัน บางคนจะชอบใส่เส้นลงไปในงานของตัวเอง ซึ่งเราว่าอันนี้เป็นสิ่งที่เกินความคาดหมายนะ เพราะไม่ใช่แค่ครูที่ได้เห็นการทำงานของเด็ก แต่เด็กเองก็ได้เห็นผลงานที่เป็นงานของตัวเองจริงๆ

              โดยรวมแล้วจึงเป็นอีกคาบที่ค่อนข้างประทับใจมากๆครับ เพราะไม่เคยมีประสบการณ์สอนเด็กประถมมาก่อนเลยเหมือนจับลิง เอ๊ย จับปูใส่กระด้ง แต่เราก็มีความสุขนะที่กระด้งที่จับปูไปใส่คือสิ่งที่เรียกว่า ‘ห้องเรียนที่ทำให้นักเรียนมีความสุข’

              ปล. จริงๆแล้วคาบเรียนนี้แอบใช้มาตั้งแต่ช่วงเทศกาลคริสต์มาสแล้วนะครับ ปิดเทอมเลยว่างได้มาเขียนบทความที่นี้ ยังไงคุณครูท่านอื่นๆลองนำไปปรับใช้กับเทศกาลต่างๆหรือใช้เป็นกิจกรรมเพิ่มพูนทักษะให้กับนักเรียนได้นะครับ และถ้านำไปใช้แล้วเห็นผลอย่างไรนำมาแบ่งปันหรือเล่าสู่กันฟังบ้างนะครับ ขอบคุณทุกท่านครับ

              แปะไฟล์ที่ใช้สำหรับทำชิ้นส่วนเรขาคณิตให้นะครับ *** คุณครูสามารถประยุกต์โดยอาจออกแบบเป็นรูปทรงอื่นๆ เช่น สี่เหลี่ยม ห้าเหลี่ยม วงกลมเพิ่มเติมตามเรื่องที่สอนได้เลยครับ