"กิจกรรมฟังหูไว้หู เรียนรู้ประวัติศาสตร์"

เป็นกิจกรรมการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมให้วิชาประวัติศาสตร์เป็นวิชาที่ไม่น่าเบื่ออีกต่อไป

โดยกิจกรรมนี้ ดิฉันได้คิดค้นขึ้นมาในตอนที่ได้ไปฝึกสอน ในตอนนั้นได้ไปฝึกสอนโรงเรียนระดับชั้นประถมศึกษา ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 และมีความรู้สึกว่าวิชาประวัติศาสตร์ เป็นวิชาที่นักเรียนจะให้ความสนใจค่อนข้างน้อย จากที่สอบถามนักเรียนมา คือ 1.เนื้อหาเยอะ ใช้ความจำเยอะ 2.เน้นบรรยายนักเรียนไม่ค่อยได้มีส่วนร่วมจึงรู้สึกเบื่อกับวิชาประวัติศาสตร์

ดิฉันเลยลองนำเทคนิคกระบวนการต่างๆ มาผสมผสานกับเกมที่ได้คิดค้นขึ้น เพื่อส่งเสริมให้นักเรียนมีความสุข มีส่วนร่วมในการเรียนรู้ โดยได้คิดค้นกิจกรรมนี้ออกมาชื่อว่า "กิจกรรมฟังหูไว้หู เรียนรู้ประวัติศาสตร์"

โดยกิจกรรมนี้จะใช้ในวิชาประวัติศาสตร์ เรื่อง อาณาจักรโบราณในประเทศไทย ซึ่งมีเนื้อหาที่เยอะมากๆ

ขั้นการสอน

ดิฉันจะใช้สื่อที่หลากหลายประกอบการบรรยาย โดยใช้ PowerPoint ซึ่งดิฉันออกแบบเองให้เหมาะสมกับเด็กประถม สรุปความรู้มาแล้ว เน้นประเด็นที่สำคัญ และใช้การเล่าเรื่องสอดแทรก สลับกับการเปิดคลิปวีดีโอ นอกจากนี้ยังใช้ Google Maps พานักเรียนไปดูแหล่งโบราณสถานที่เกี่ยวข้องกับอาณาจักรโบราณต่างๆ ในประเทศไทย สร้างความตื่นเต้นให้กับนักเรียน ทำให้นักเรียนได้เห็นสถานที่จริงโดยผ่านเทคโนโลยีใกล้ตัวที่นักเรียนสามารถสืบค้นเองได้

ขั้นกิจกรรม

บทสรุปของการสอนจะใช้เป็นกิจกรรม เพื่อตรวจสอบว่านักเรียนมีความรู้ความเข้าใจมากแค่ไหน ในห้องเรียนก็จะมีนักเรียนหลายคน เราจะทำอย่างไรให้นักเรียนได้มีส่วนร่วมทุกคน ดิฉันจึงใช้กระบวนการ Active Learning และกระบวนการสอนแบบเพื่อนช่วยเพื่อน ส่งเสริมความสุข ความสนุกสนาน ได้ปฏิบัติจริง และปลูกฝังคุณธรรมให้นักเรียนได้ช่วยเหลือซึ่งกันและกัน โดยใช้ "กิจกรรมฟังหูไว้หู เรียนรู้ประวัติศาสตร์" มีวิธีการดังนี้

1. ทำบัตรภาพลักษณะเป็นรูปโพลารอยด์ ให้พอกับจำนวนนักเรียน โดยบัตรภาพนั้นจะเป็นภาพโบราณสถานที่สำคัญของอาณาจักรโบราณต่างๆ ในประเทศไทย และติดกาวสองหน้าไว้หลังบัตรภาพทุกแผ่น

2. ทำกล่องสุ่มลักษณะเป็นรูปกล้อง และเจาะตรงเลนส์ทำเป็นที่ให้นักเรียนเอามือล้วงเข้าไปหยิบรูปภาพได้ ใส่บัตรภาพโบลารอยด์ลงไป

3. ให้นักเรียนหยิบภาพมาคนละ 1 ใบจากกล่องสุ่ม และไม่ให้เพื่อนที่นั่งด้านหน้าตนเองเห็น

4. ให้แต่ละคนดึงกาวออก และนำภาพที่ได้ไปแปะที่หลังของเพื่อนที่นั่งอยู่ด้านหน้าตนเอง

5. เริ่มกิจกรรมฟังหูไว้หู ให้นักเรียนเดินไปสอบถามเพื่อนทุกคนในห้องได้ ว่ารูปที่อยู่ด้านหลังตนเอง เป็นโบราณสถานในอาณาจักรใด โดยมีกติกาว่าคนบอกสามารถบอกได้เพียงแค่รูปร่างลักษณะของโบราณสถานนั้นๆ ว่ามีลักษณะอย่างไร และให้เจ้าของรูปพิจารณาเอาเองว่ารูปนี้อยู่ในอาณาจักรไหน ฝึกให้นักเรียนได้จินตนาการ ฝึกการสื่อสาร คิดวิเคราะห์ตัดสินใจด้วยตนเอง โดยใช้กระบวนการเพื่อนช่วยเพื่อน นักเรียนก็จะช่วยกันใบ้ภาพนั้นสลับกันไป

6. หมดเวลาในการสอบถามเพื่อน ให้นักเรียนแต่ละคนไปยืนตามป้ายชื่ออาณาจักรที่คิดว่าตรงกับภาพของตนเอง

7. ให้นักเรียนแกะภาพด้านหลังตนเองมาดู และสอบถามว่าถูกต้องไหม ตรงไหมกับสิ่งที่เพื่อนช่วยกันบอก

8. นักเรียนที่ตอบถูกให้นำภาพติดลงในแผ่นป้ายอาณาจักรนั้นๆ

9. ถ้าหากมีนักเรียนคนใดตอบผิดอาณาจักร ให้โอกาสนักเรียนคนที่ตอบผิดได้ตอบใหม่ ถ้าหากผิดอีก ก็ให้เพื่อนในห้องช่วยกันหาคำตอบที่ถูกต้อง

10. นักเรียนทุกคนก็จะได้ติดภาพโบราณสถานต่างๆ ได้ถูกต้อง ครบถ้วน

11. สรุปเนื้อหาโดยใช้ผลงานที่นักเรียนร่วมกันปฏิบัติ บรรยายว่าอาณาจักรโบราณต่างๆ มีโบราณสถานใดบ้าง

12. สรุปกิจกรรมให้นักเรียนได้เห็นความสำคัญของการช่วยเหลือซึ่งกันและกันว่ามีดีอย่างไร และการเรียนรู้ประวัติศาสตร์ก็จะต้องใช้หลักการ "ฟังหูไว้หู" เหมือนที่ทำในกิจกรรม ถ้าเราเชื่อง่าย ตัดสินใจง่าย ก็อาจจะถูกหลอกง่ายทำให้เข้าใจในสิ่งที่ผิด ซึ่งการฟังหูไว้หู นอกจากจะนำไปใช้ในการศึกษาประวัติศาสตร์ได้แล้ว ก็ยังสามารถนำไปใช้ในชีวิตประจำวันได้อีกด้วย ต้องรู้จักที่จะฟัง วิเคราะห์ สังเคราะห์สิ่งต่างๆ ด้วยตนเองให้ถี่ถ้วนก่อนตัดสินใจที่จะเชื่อ 😊

กิจกรรมนี้เป็นกิจกรรมที่ดิฉันได้คิดค้นขึ้นมาเพื่อสร้างความสนุกสนานในวิชาประวัติศาสตร์ สอดแทรกคุณธรรมและข้อคิดในแบบฉบับของครูสังคม หากคุณครูท่านใดสนใจ นำไปดัดแปลงใช้ในการจัดการเรียนรู้ในรายวิชาของคุณครูได้เลยนะคะ ไม่ว่าจะเป็นประถมหรือมัธยมก็สามารถนำไปใช้ได้ค่ะ ลดความเครียด เพิ่มความสนุกให้นักเรียนของเรากันนะคะ

ครูกรุงเก่าอาจจะพิมพ์สิ่งใดขาดตกบกพร่อง หรือผิดพลาดไปต้องขออภัยด้วยนะคะ ขอขอบคุณ Inskru ที่ได้มอบพื้นที่นี้ในการแลกเปลี่ยนเทคนิคและวิธีการสอนต่างๆ ขอขอบคุณคุณครูทุกท่านที่เข้ามาอ่านบทความของครูกรุงเก่า ขอบคุณค่ะ 😊🙏