จากจุดเริ่มต้นที่ฟังเพื่อนครูพูดถึงชื่อโครงการ “ก่อการครู” ภาพการอบรมที่เต็มไปด้วยการบรรยาย นั่งบนเก้าอี้ที่มีโต๊ะพร้อมผ้าระบาย มีกระดาษ ดินสอให้จดบันทึก ลอยมาในหัว แน่นอนเพราะสิ่งที่เราเจอมามันเป็นเช่นนั้นเสมอ เราชินกับการเป็นผู้ที่ถูกป้อนข้อมูล เราคุ้นเคยกับการนั่งอบรมจนโทรศัพท์แบตหมด และความคาดหวังในการอบรมครั้งนี้มันก็เป็นเช่นนั้นด้วย

โมดูล 1 “ครูคือมนุษย์: สำรวจภูมิทัศน์ภายในของความเป็นครู”

เราเข้าไปเป็นส่วนหนึ่งของวงกลมที่ซ้อนกัน นั่งบนเก้าอี้ที่ทีมงานจัดไว้ เริ่มกิจกรรมทำความรู้จักเพื่อนร่วมการอบรม เคลื่อนไหวร่างกายอย่างอิสระ การรับฟังอย่างตั้งใจ แน่นอน ไม่มีโต๊ะพร้อมผ้าระบายอย่างที่เราคิด กิจกรรมถูกแบ่งออกเป็น 3 ห้อง ได้แก่

• "มองเข้าไปข้างใน ความเป็นคนของคนเป็นครู" โดย คุณธนัญธร เปรมใจชื่น
• "กล้าที่จะไม่สอน : จากการสอนในวัฒนธรรมอำนาจนิยมสู่กระบวนการเรียนรู้เชิงสร้างสรรค์" โดย คุณพฤหัส พหลกุลบุตร
• "การจัดการห้องเรียนสำหรับผู้เรียนที่มีความหลากหลายและความต้องการพิเศษ" โดย ผศ.นพ.พนม เกตุมาน

เราเวียนเข้าไปศึกษาจนครบทุกห้อง โดยภาพรวมเป็นกิจกรรมที่ให้เราทบทวนตัวเอง อยู่กับตัวเอง และเข้าใจตัวเองในฐานะมนุษย์คนหนึ่ง และที่สำคัญเราเริ่มตระหนักถึงอำนาจกดทับจากคนข้างบนสู่เรา และจากเราสู่เด็ก

เรากลับจากโมดูล 1 แบบงง ๆ เราร่วมทุกกิจกรรมแต่เราแทบหยิบจับอะไรไปใช้กับเด็กได้เลย

สะท้อนโมดูล 1 (เพิ่มเติม)

โมดูล 2 “พัฒนาการเรียนรู้” (ตลาดวิชา)

ด้วยสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ทำให้การจัดกิจกรรมถูกเปลี่ยนไปเป็นรูปแบบออนไลน์ ทุกวิชาที่โครงการเปิดมาให้ศึกษาน่าสนใจทั้งสิ้น แต่เราเลือกได้เพียง 2 วิชาเท่านั้น จึงตัดสินใจเลือกวิชาทักษะการโค้ชเพื่อครู ด้วยความคาดหวังว่าจะได้นำไปใช้กับนักเรียนโดยตรง ซึ่งเมื่อผ่านการอบรมแล้ว สิ่งที่ได้รับเกินคาดมาก ไม่ใช่แค่นำไปใช้กับนักเรียนเพียงอย่างเดียวเท่านั้น เรายังสามารถนำไปใช้กับคนอื่น ๆ ได้อีกด้วย อีกวิชาที่เลือกคือ วิชาการออกแบบห้องเรียนสร้างสรรค์ ที่พูดถึงการสร้างสรรค์ห้องเรียนง่าย ๆ ด้วยสิ่งของรอบตัว 

จบการเรียน 2 วิชาจากโมดูลที่ 2 เราตื่นเต้นกับการได้มาพบปะเพื่อน(ออนไลน์) เป็นการเติมไฟให้กัน และที่สำคัญ การออกแบบกิจกรรมในแต่ละรายวิชาทำให้ผู้เข้าร่วมอบรมไม่เบื่อและสนุกไปกับการเรียนรู้สุด ๆ

สะท้อน โมดูล 2 (เพิ่มเติม)

โมดูล 3 “ครูคือกระบวนกร”

เรากลับมาเจอเพื่อนครูอีกครั้ง แค่เห็นหน้ากันก็รับรู้ถึงพลังที่แต่ละคนถ่ายทอดให้แล้ว เราสวมบทบาทนักเรียนลองเรียนห้องเรียนปกติ และ Demo Class ห้องเรียนจากโลกจริงเปรียบเทียบความแตกต่างและร่วมกันถอดกระบวนการว่าใน Demo Class ห้องเรียนจากโลกจริงนั้น คุณครูมีวิธีการอย่างไร ต้องการให้นักเรียนได้อะไร แล้วจึงนำมาออกแบบห้องเรียนของเราเอง กำหนดเนื้อหา ระดับชั้น ขั้นตอนการสอน กิจกรรม และการวัดปละประเมินผล

จบโมดูล 3 เห็นการออกแบบกระบวนการเรียนรู้ และความเป็นไปได้ในการเชื่อมโยงเนื้อหาที่สอนคือวิชาภาษาไทย กับการนำไปใช้ในชีวิตประจำวันของนักเรียนมากขึ้น 

และที่สำคัญเราเห็นการเติบโตของตัวเอง จากโมดูล 1 จากที่เคยบอกว่า “เราร่วมทุกกิจกรรมแต่เราแทบหยิบจับอะไรไปใช้กับเด็กได้เลย” ขอเปลี่ยนเป็น เพราะตัวเราที่เปลี่ยนแปลงก่อนนี่แหละ มันจะทำให้ห้องเรียน การสอน และสังคมรอบข้างเปลี่ยนไป ด้วยการฟังอย่างตั้งใจ ไม่ตัดสินคนรอบข้างโดยด่วนสรุป เมื่อเราตระหนักและเข้าใจความเป็นตัวเราเอง เห็นคุณค่าในตัวเองฉันใด เราก็จะเห็นคุณค่าคนที่อยู่ตรงหน้าเราฉันนั้น

สะท้อนโมดูล 3 (เพิ่มเติม)

โมดูล 4 “ครูปล่อยแสง”

ใกล้เข้ามาแล้ว เราเตรียมนำเสนอผลงาน การเปลี่ยนแปลง ในตัวเองเพื่อแลกเปลี่ยนให้เพื่อครูผู้เข้าอบรมและบุคคลภายนอกได้เห็นถึงพลังของครูที่กำลังเปลี่ยนแปลงไปเพื่อระบบการศึกษาไทยให้ดียิ่งขึ้น

เราเปลี่ยนโลกทั้งใบไม่ได้ แต่การเปลี่ยนแปลงที่เริ่มต้นจากจุดเล็ก ๆ ที่ตัวเรา มันจะค่อย ๆ ขยายไปสู่การเปลี่ยนแปลงในระดับที่ใหญ่ขึ้น

สิ่งที่ได้จากโครงการ "ก่อการครู" นอกเหนือจากการเปลี่ยนแปลงในตัวเองที่เราเห็นแล้ว ยังได้พัฒนาทักษะการฟังอย่างตั้งใจ วิชาการความรู้ในศาสตร์ที่เราไม่เคยศึกษา และที่สำคัญ เครือข่าย #ก่อการครู ที่พร้อมจะยื่นมาเข้าช่วยเหลือในปัญหาที่เราพบเจอ เราไม่ได้ต่อสู้เพื่อเปลี่ยนแปลงระบบคร่ำครึเพียงคนเดียว แต่เรายังมีเพื่อนครูและเครือข่ายร่วมมือกันเปลี่ยนเปลี่ยนให้ระบบการศึกดีกว่าที่เป็นอยู่

หากคุณครูหรือผู้สนใจคนไหนต้องการติดตามความเคลื่อนไหวของโครงการดี ๆ แบบนี้ ค้นหาในเฟซบุ๊ก #ก่อการครู