ชีวนิเวศ มีเนื้อหาเกี่ยวกับพื้นที่ สภาพภูมิอากาศ และสภาพภูมิประเทศต่าง ๆ ทั่วโลก โดยเนื้อหาดังกล่าว เป็นเนื้อหาที่มักเรียนรู้แบบท่องจำ และในหนังสือเรียนก็ใช้รูปภาพประกอบเป็นภาพวาดที่ไม่น่าสนใจ และไม่สามารถทำให้นึกถึงสภาพของพื้นที่จริง ๆ ได้ ผู้เขียนจึงออกแบบเกมที่มีความน่าสนใจให้นักเรียน อยากรู้ อยากเล่น เห็นภาพชีวนิเวศได้ชัดเจน ไปพร้อมกับความสนุกสนานและได้รับความรู้

         โดยนวัตกรรมนี้จะเป็นรูปแบบเกมกระดาน ที่ประกอบด้วยการ์ดชีวนิเวศแบบต่าง ๆ และมีคิวอาร์โค้ดที่ให้นักเรียนสามารถสแกนเพื่อศึกษาชีวนิเวศชนิดต่าง ๆ ให้เห็นเป็นภาพเคลื่อนไหวแบบ 360 องศา เพื่อให้นักเรียนเห็นภาพบรรยากาศโดยรอบ เสมือนอยู่ในพื้นที่จริง และสามารถนำข้อมูลจากภาพที่เห็น มาวิเคราะห์ และอธิบายชีวนิเวศแบบต่าง ๆ ได้ 

ตัวอย่าง การจัดกิจกรรมการเรียนรู้

ครู: เปิดภาพสัตว์จำพวกหนู (Dolichotis patagonium) และกระต่าย (Lepus europaeus) ที่มีลักษณะหน้าตาคล้ายกันแล้วอธิบายว่าสัตว์ 2 ชนิด นี้ไม่ใช่ญาติกัน แต่มีลักษณะที่คล้ายกันนักเรียนคิดว่าเป็นเพราะอะไร

นักเรียน: ร่วมกันแสดงความคิดเห็น

ครู: อธิบายว่าสิ่งมีชีวิตได้ผ่านการวิวัฒนาการมายาวนานหลายชั่วรุ่น จนเกิดเป็นความหลากหลายของสิ่งมีชีวิตกลุ่มต่าง ๆ ในปัจจุบันสิ่งมีชีวิตที่หลากหลายเหล่านี้กระจายกันอยู่ในบริเวณต่าง ๆ ของโลกซึ่งมีสภาพแวดล้อมแตกต่างกันจะเห็นได้ว่าสิ่งมีชีวิตจะมีลักษณะ และรูปแบบการดำรงชีวิตที่เหมาะสมกับสภาพแวดล้อมในบริเวณที่อยู่อาศัย ทำให้สามารถดำรงชีวิตในบริเวณนั้นได้ และสัตว์ที่อาศัยในสภาพแวดล้อมที่คล้ายกัน ก็อาจมีลักษณะที่คล้ายกันได้แม้ไม่ได้มีวิวัฒนาการมาจากบรรพบุรุษเดียวกัน แต่เป็นผลมาจากการปรับตัวให้เหมาะสมกับการดำรงชีวิตในบริเวณดังกล่าว

ครู: อธิบายต่อว่าจากการเรียนในเนื้อหาคาบที่แล้วจะเห็นได้ว่าสิ่งมีชีวิตมีวิวัฒนาการให้เข้ากับสภาพแวดล้อมของถิ่นที่อยู่อาศัย ซึ่งในวันนี้เราจะได้เรียนรู้เกี่ยวกับสภาพแวดล้อมที่มีอยู่อย่างหลากหลายในบริเวณต่าง ๆ ของโลกกัน

ขั้นสอน

ครู: อธิบายความหมายของระบบนิเวศ และองค์ประกอบในระบบนิเวศด้วยสื่อ PowerPoint

ครู: อธิบายว่าระบบนิเวศบนโลกนี้มีหลายแบบขึ้นอยู่กับลักษณะภูมิอากาศ และภูมิประเทศของแต่ละ

บริเวณของโลก ซึ่งมีผลต่อสิ่งมีชีวิตที่อาศัยอยู่ในบริเวณนั้น ระบบนิเวศของสิ่งมีชีวิตในแต่ละพื้นที่ต่าง ๆ บนโลก เรียกว่า ชีวนิเวศ

ครู: ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม 7 กลุ่ม ในการเรียนรู้ด้วยนวัตกรรมเกมการ์ด เรื่อง ชีวนิเวศระดับโลก 

VDO แสดงการเล่นการ์ดเกม

https://youtu.be/uyHtH9iD8DI

คู่มือการใช้งานการ์ดเกม

ตัวอย่างใบงาน

ตัวอย่างการ์ดเกม

ตัวอย่างคัมภีร์พระเจ้า

ขั้นสรุป

ครู: ตรวจสอบความถูกต้องของนักเรียนจากใบกิจกรรม และเฉลยใบกิจกรรม

ครู: ให้นักเรียนอ่านบทความภาวะโลกร้อนทำลายป่าอย่างไร แล้วถามนักเรียนว่าหากป่าอะเมซอนที่เป็น

ชีวนิเวศป่าดิบชื้นกลายสภาพเป็นชีวนิเวศแบบทะเลทรายจะส่งผลอย่างไรต่อโลก

อ้างอิง