พอเลื่อนระดับชั้น

คุณครูจะได้ยินเสียงนักเรียนที่เป็นหัวหน้าห้อง (คนดีคนเดิม) มาประท้วงเบาๆตลอดว่า .."ครูครับเปลี่ยนหัวหน้าห้องไหม"

ซึ่งหลังจากเป็นครูประจำชั้นมาประมาณ 3 เทอม ก็ตระหนักได้ว่า การเลือกหัวหน้าห้องของนักเรียนนั้น เป็นกิจกรรมที่สร้างความลำบากใจให้กับนักเรียนและครูอย่างเราพอสำควร

เนื่องด้วย ส่วนใหญ่จะเป็นการเสนอชื่อเพื่อน และโหวตเลือกแบบยกมือ (ยกบ้างไม่ยกบ้าง) และบ่อยครั้งนักเรียนที่ได้รับเป็นตัวแทนก็จะโอดครวญเบาๆ

วันนี้เราเลยลองคิดหาว่า กิจกรรมอะไรที่จะทำให้นักเรียนในชั้นเรียนรู้สึก enjoy/นักเรียนที่ได้รับเลือกไม่นอยด์/ได้สอนการอยูjร่วมกันในสังคม/การจำลองแบบสังคม/รวมถึงการกระชับความสัมพันธ์ในห้องเรียน ทำให้บรรยากาศในห้องเป็นไปในเชิงบวก

กิจกรรมแบบย่อประกอบด้วย

1.เลือกตั้งหัวหน้าจำลองแบบเลือก ส.ส./นับคะแนน/เลือกรองหัวหน้า (แนะนำมากกว่า1คน/ตัวแทนเพื่อนแต่ละกลุ่ม)

2.แบ่งงานให้หัวหน้าและรองหัวหน้า

รายละเอียดกิจกรรมของเรา เป็นดังนี้ค่ะ

1.ครูลองคุยกับนักเรียน เสนอไอเดียเลือกตั้งหัวหน้าห้องค่ะ

2.ครูเตรียมกระดาษโพสต์อิสเล็กๆ/ปากกา/ใบรายชื่อ/กล่อง

3.ครูชี้แจงให้นักเรียนฟังว่าจะเลือกหัวหน้าห้องแบบตอนที่นักเรียนเรียกสภานักเรียน ต่างกันที่จะไม่มีการเสนอชื่อ นักเรียนจะเขียนชื่อ(เล่น) เพื่อนคนใดก็ได้ ตามใจนักเรียน

4.ก่อนอื่นต้องให้นักเรียนรู้จักชื่อ(เล่น)เพื่อน และหน้าตา ตรงนี้นักเรียนสนุกมาก มีการหยอกล้อกัน/คุยกัน

ป.ล. ปัญหาคือนักเรียนมีชื่อซ้ำเยอะ ครูแก้ปัญหา โดยการถามคำถาม ให้นักเรียนได้บอกการเรียกชื่อเพื่อน/ชื่อตัวเอง เพื่อแยกความแตกต่าง

5.ชี้แจงกฏ กติกาการเลือกตั้ง คือ วิธีเลือก/การเขียนชื่อ/การทำบัตรเสีย/การนับคะแนน

ป.ล. ตรงนี้ครูเสริมสถานการณ์จริง มารยาท ข้อควรทำไม่ควรทำ ในการเลือกตั้ง

6.ครูเรียกชื่อตามเลขที่ ให้นักเรียนเข้าคูหา เขียนชื่อเพื่อน หย่อนบัตร

7.ครูเริ่มนับคะแนน โดยให้นักเรียนมาโชว์บัตรที่เพื่อนๆได้เขียนชื่อคนที่ตนเลือกเป็นหัวหน้า ตอนนี้คือนักเรียนเฮกันมาก ตบมากชอบใจจนครูกลัวครูท่านอื่นว่า555

ป.ล. ครูอธิบายเหตุผลของการนับคะแนนว่านอกจากจะทำให้ทราบผลแล้ว ยังแสดงความโปร่งใสอีกด้วย

8.ครูสรุปผลใครได้เป็นหัวหน้า

9.ครูถามเหตุผลที่นักเรียนเลือกเพื่อนๆเป็นหัวหน้าเพราะอะไร (นักเรียนออกจะเกร็งๆไม่กล้าตอบ กลัวเพื่อนที่เป็นหัวหน้ารู้ว่าตนเลือก)

ป.ล.ถึงตอนนี้ จะเป็นช่วงที่คุณครูต้องเก็บข้อมูลเพื่อนำไปอธิบายถึงคุณสมบัติการเป็นผู้นำ/หัวหน้า เพื่อให้นักเรียนที่ได้เป็นตัวแทนและนักเรียนคนอื่นๆในห้อง เห็นความสำคัญของการเลือกคนมาเป็นผู้นำ/การทำงาน/ความภาคภูมิใจ/นิสัยที่ควรส่งเสริม

10.ครูอธิบายคุณสมบัติของหัวหน้าในแต่ละข้อ โดยสอดแทรกเรื่องความเห็นอกเห็นใจ/ความเกรงใจ/การช่วยเหลือกัน เพื่อให้นักเรียนลดและปรับเปลี่ยนมุมมองในการมองว่า การเป็นหัวหน้าห้องคืองานที่หนัก เป็นงานที่ไม่มีใครอยากทำ

11.จากนั้นครูให้เลือกรองหัวหน้าห้อง ซึ่งในครั้งนี้มีนักเรียนที่มีอันดับผลโหวตเป็นรองอยู่ประมาณ 5 คน

12.ครูให้นักเรียนเป็นรองหัวหน้า 4 คน โดยใน 4 คนนั้น เป็นนักเรียนที่เป็นตัวแทนของกลุ่มเพื่อนในห้อง (ในห้องเราเด็กๆ มีกลุ่มเพื่อนประมาณ4-5กลุ่ม แต่โดยภาพรวมนักเรียนคุยกันได้หมด)

13.ครูให้นักเรียนช่วยกันคิดขอบเขตงานที่หัวหน้าห้องต้องทำ จากนั้นให้นักเรียนที่เป็นรองหัวหน้าช่วยกระจายงานอื่นๆทำ เช่น หัวหน้าห้อง-ประสานงานกับครู/แจกใบงาน รอง1-เขียนใบลาเก็บใบลาเพื่อน รอง2บอกทำความเคารพ รอง3รวบรวมงานไปส่ง รอง4ถือสมุดเช็คคาบ

14.สุดท้าย ครูแจกโพสต์อิสเล็กๆให้นักเรียนลองบอกสิ่งที่ชอบ ไม่ชอบ สิ่งที่อยากให้ครูปรับจากการทำกิจกรรมนี้

ผลสะท้อนจากเด็กๆ

ชอบที่ลุ้นชื่อเพื่อน/สนุก/รู้สึกยุติธรรม/ไม่เครียดเกินไป/ชอบที่ได้แนะนำตัว/สะดวก/ชอบที่เป็นประชาธิปไตย ไม่มีใครทำบัตรเสีย/ได้กระชับความสัมพันธ์ระหว่างเพื่อน/ชอบที่ไม่ต้องเขียนเยอะ

นอกจากนี้ ยังมีจุดที่นักเรียนอยากให้ปรับคือ ผู้ถูกเลือกอาจจะไม่เต็มใจ(ตรงนี้เราอาจจะต้องหาเหตุผลมาอธิบายเพิ่ม)/ความพร้อม (นักเรียนจะวุ่นวายมากนิดนึง555)

หมายเหตุ

กิจกรรมนี้เหมาะกับนักเรียนที่รู้จักและสนิทกันระดับหนึ่ง (ม.2)

เราหวังเป็นอย่างยิ่งว่า กิจกรรมการเลือกหัวหน้านี้จะเป็นประโยชน์ต่อคุณครูที่นำไปปรับใช้ อาจจะยาวหน่อย แต่เราลองทำแล้วดีต่อใจมากๆ ได้สอดแทรกเรื่องการใช้ชีวิตในสังคมอย่างเยอะ

ขอบคุณค่ะ