ชุดความคิด (Mindset)

ชุดความคิด (Mindset) คือ กรอบความคิดหรือทัศนคติทางจิตใจ ที่ส่งผลต่อวิธีคิดและวิธีในการตอบสนองต่อสถานการณ์ต่าง ๆ

Dr. Carol Dweck ได้แบ่ง Mindset ออกเป็น 2 รูปแบบ

1. Fixed mindset = ชุดความคิดที่เชื่อว่ามนุษย์เกิดมาพร้อมความสามารถจำกัด
2. Growth mindset = ชุดความคิดที่เชื่อว่ามนุษย์สามารถเรียนรู้และเติบโตขึ้นได้ด้วยความพยายามและการฝึกฝน

จากข้อมูลดังกล่าวจึงเป็นเป็นที่มาของวัตถุประสงค์ของคาบเรียนนี้ คือ การปลูกฝังความเชื่อว่ามนุษย์สามารถเรียนรู้และเติบโตขึ้นได้ พร้อมทั้งพื้นที่ปลอดภัยให้นักเรียนกล้าที่จะเรียนรู้และไม่กลัวที่จะผิดพลาด

ขั้นตอนในการจัดกิจกรรมมีดังนี้

1. ชวนนักเรียนร่วมพูดคุยเกี่ยวกับความหมายของ Mindset
2. อธิบายความหมายของ Fixed mindset และ Growth mindset
3. แจกกระดาษนักเรียนคนละ 1 แผ่น ให้นักเรียนเขียนตอบคำถามดังต่อไปนี้
4. เราเรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ ได้อย่างไร
5. เพราะเหตุใด Growth mindset ถึงเป็นประโยชน์ต่อการเรียนรู้
6. การเข้าใจ Growth mindset และ Fixed mindset ช่วยอะไรนักเรียนบ้าง
7. จากนั้นให้นักเรียนเปลี่ยนรูปแบบการเขียนตอบคำถามเป็นการวาดรูปเพื่อตอบคำถามในคำถามต่อไปนี้
8. ช่วงเวลาที่เราเรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ เรามีขั้นตอนการเรียนรู้ยังไง
9. ในช่วงเวลาที่ล้มเหลว นักเรียนรู้สึกอย่างไร? มีเหตุการณ์อะไรเกิดขึ้นหลังจากนั้น?
10. เปิดวิดิโอ You Can Learn Anything จาก Youtube ช่อง Khan Academy https://www.youtube.com/watch?v=JC82Il2cjqA
11. ชวนนักเรียนพูดคุยเกี่ยวกับวิดิโอที่ได้ชม
12. นักเรียนแต่ละคนออกมาหน้าห้องเพื่อเขียน 1. สิ่งที่ตอนนี้ทำได้แล้ว 2. แต่จำเป็นต้องฝึกทักษะเหล่านี้ก่อน คนละ 1 ข้อ ยกตัวอย่างเช่น ตอนนี้วิ่งได้แล้ว แต่ก่อนจะวิ่งต้องเดินได้ก่อน หรือ ตอนนี้วาดรูปได้แล้ว แต่ก่อนนี้ต้องจับปากกาได้ก่อน
13. ชวนนักเรียนกลับมาตอบคำถามว่า "เราเรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ ได้อย่างไร" อีกครั้ง ก่อนจะเชื่อมโยงกับการเขียนของนักเรียนว่าเราเรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ ต่อยอดจากสิ่งเก่า ๆ ที่เราเคยเรียนรู้มาแล้ว
14. ผู้สอนเล่าประสบการณ์ความล้มเหลวของตัวเองโดยอธิบายให้เห็นถึง 3 ประเด็นคือ 1. ประสบการณ์ความล้มเหลว 2. วิธีในการผ่านความล้มเหลวนั้น 3. บทเรียนที่ได้รับและการเติบโตขึ้นของตัวเอง
15. นักเรียนเขียนความล้มเหลวและอุปสรรคที่เคยผ่านมาของตนเองลงกระดาษ
16. แลกเปลี่ยนเรื่องราวกับเพื่อน ๆ และผู้สอน
17. แจกจดหมาย https://inskru.com/idea/-N1Y1khoGhsluyHMuYVH
18. สรุปกิจกรรม

"ความผิดพลาดเป็นเรื่องที่สามารถเกิดขึ้นได้ตลอดเวลา แม้มันจะทำให้เราจะท้อบ้าง เหนื่อยบ้าง แต่อย่าเพิ่งยอมแพ้ ทุกคนเรียนรู้ได้เร็วช้าแตกต่างกัน แต่ไม่ได้หมายความว่าเราเรียนรู้ไม่ได้ เราทุกคนเป็นคนพิเศษในทางของตัวเองอยู่เสมอ อยากให้ทุกความสำเร็จและความล้มเหลวเป็นประสบการณ์ที่ทำให้เราเติบโตได้อย่างแข็งแรง ครูจะคอยช่วยเหลือและสนับสนุนพวกเราอยู่เสมอไม่ว่าจะเป็นวันที่ล้มเหลวหรือสำเร็จก็ตาม เติบโตไปด้วยกันนะครับ"

การสร้างชุดความคิดแบบเติบโต (Growth mindset) เป็นสิ่งสำคัญมาก ๆ ในการเรียนรู้ของนักเรียน การสร้างความเข้าใจในเรื่องนี้จะช่วยเหลือเรื่องแรงจูงใจในการเรียนของนักเรียนอย่างมาก กิจกรรมนี้สามารถลดคำพูดที่ส่งผลต่อความอยากเรียนรู้เช่น "ทำไม่ได้หรอก" "ผมไม่เก่งเหมือนเพื่อน" "เรียนไปก็ไม่เข้าใจ" ลงได้เยอะมาก นับว่าขั้นตอนจากในหนังสือ The growth mindset coach สามารถสร้างความเปลี่ยนแปลงได้จริงในห้องเรียนครับ

เครดิตในไอเดียนี้ขอยกให้กับหนังสือ The growth mindset coach ของสำนักพิมพ์ Bookscape ทั้งคำอธิบายแนวคิดและขั้นตอนการจัดกระบวนการเรียนรู้อย่างละเอียดสามารถนำมาปรับใช้กับห้องเรียนได้ดี เนื้อไอเดียนี้เป็นเพียงเนื้อหาเพียงบางส่วนของหนังสือเท่านั้นหากคุณครูท่านใดสนใจสามารถสั่งซื้อได้จากเว็บไซต์ของสำนักพิมพ์เลยครับ https://bookscape.co/

เพราะครูเองก็ล้มเหลวและเติบโตได้เช่นกัน

สมส่วน