1.ความเป็นมาและความสำคัญ

1.1 เหตุผลที่เกิดแรงบันดาลใจ ความจำเป็นปัญหาหรือความต้องการที่จัดทำผลงานนวัตกรรม

จากผลกระทบของสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ทำให้เด็ก ๆ หลายคน ไม่สามารถไปโรงเรียนได้ตามปกติ (On-Site) ถึงแม้หลายโรงเรียนจะใช้วิธีการเรียนแบบทางไกล (Remote Learning) ในหลากหลายรูปแบบ ไม่ว่าจะเป็น การเรียนแบบ Online, On-Hand, On-Demand, On-Air ตามแนวทางที่กระทรวงศึกษาธิการให้ข้อเสนอ แต่ก็ต้องยอมรับว่าการเรียนรูปแบบเหล่านี้ ไม่สามารถตอบโจทย์การเรียนรู้ของผู้เรียนทุกคนได้ เนื่องจากปัจจัยพื้นฐานต่าง ๆ ของครอบครัว เช่น การเข้าถึงอุปกรณ์ หรืออินเทอร์เน็ต เป็นต้น ปัจจัยดังกล่าว ส่งผลกระทบในวงกว้างต่อการเรียนรู้ของเด็กปฐมวัย ทำให้เด็กเกิดภาวะความรู้ถดถอย (Learning Loss) ต่อตัวเด็กใน 3 มิติ ได้แก่ ด้านวิชาการ ด้านพัฒนาการ และด้านอารมณ์และสังคม ทั้งนี้การฟื้นฟูภาวะถดถอยในเด็กปฐมวัยนั้น ต้องอาศัยการประเมินสภาพแวดล้อม การวางแผนเพื่อสร้างความมั่นใจให้แก่ครู การสนับสนุนและพัฒนาวิชาชีพครู             การช่วยเหลือเด็กเป็นรายบุคคล และการติดตามปรับปรุงผลการดำเนินงาน

ขั้นดำเนินการ

ข้าพเจ้า ได้จัดประสบการณ์ผ่านการใช้แหล่งเรียนรู้นอกห้องเรียน เพื่อส่งเสริมคุณลักษณะสุจริต 5 ประการ ได้แก่ ทักษะการคิด มีวินัย ซื่อสัตย์สุจริต อยู่อย่างพอเพียง และมีจิตสาธารณะ ในสภาวะถดถอยด้วยการเป็นกระบวนการจัดการเรียนการสอน ที่เน้นการจัดประสบการณ์ ครบทั้ง 6 กิจกรรมหลัก ในแต่ละหน่วยการเรียนรู้ มีรายละเอียดการจัดประสบการณ์ ดังนี้

1)   กิจกรรมเคลื่อนไหวและจังหวะ    จำนวน 30 นาที/วัน

2)   กิจกรรมเสริมประสบการณ์        จำนวน 30 นาที/วัน

3)   กิจกรรมสร้างสรรค์                 จำนวน 30 นาที/วัน

4)   กิจกรรมเสรี                         จำนวน 40 นาที/วัน

5)   กิจกรรมกลางแจ้ง                  จำนวน 40 นาที/วัน

6)   กิจกรรมเกมการศึกษา              จำนวน 30 นาที/วัน

และจัดกิจกรรมโดยใช้แหล่งเรียนรู้นอกห้องเรียนบูรณาการตามหน่วยการเรียนรู้ 10 หน่วย            การเรียนรู้ ดังนี้

หน่วยการเรียนรู้

แหล่งเรียนรู้นอกห้องเรียน

คุณลักษณะสุจริต 5 ประการ

1.ปฐมนิเทศ            2.ตัวเรา

3.หนูทำได้              4.ครอบครัวมีสุข

5.อาหารดีมีประโยชน์ 6.ปลอดภัยไว้ก่อน

7.วันแม่                 8.รักเมืองไทย

9.ชุมชนของเรา        10.ต้นไม้ที่รัก

1.วิหารหลวงพ่อติ้ว 2.สนาม BBL

3.ลานกีฬาโรงเรียน 4.สวนวิทยาศาสตร์

5.ถนนหน้าโรงเรียน 6.ทางเดินหน้าอาคาร

7.อาคารในโรงเรียน 8.สวนสุนทรภู่

9. ลานอเนกประสงค์ 10. วัด

1. ทักษะการคิด

2. มีวินัย

3. ซื่อสัตย์สุจริต

4.อยู่อย่างพอเพียง

5.มีจิตสาธารณะ

เงื่อนไขความสำเร็จ

จากการพัฒนานวัตกรรม การจัดประสบการณ์ผ่านการใช้แหล่งเรียนรู้นอกห้องเรียน เพื่อส่งเสริมคุณลักษณะสุจริต 5 ประการ เป็นการพัฒนารูปแบบการจัดประสบการ์ที่เด็กได้เรียนรู้ผ่านการใช้ประสาทสัมผัสทั้ง 5 ได้ลงมือปฏิบัติผ่านประสบการณ์ตรงจากแหล่งเรียนรู้ที่มีความหลากหลายทำให้เด็กจดจำได้ง่าย และสนใจในการเรียนรู้สิ่งต่างๆ รอบตัวมากขึ้น ซึ่งเด็กจะสามารถนำไปใช้ในการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเองได้ตลอดชีวิต เป็นแนวทางในการพัฒนารูปแบบการสอนที่มีประสิทธิภาพและประสบผลสำเร็จในการส่งเสริมคุณลักษณะ 5 ประการ ของเด็กปฐมวัยและการพัฒนานวัตกรรมนี้ประสบความสำเร็จได้ เพราะได้รับความร่วมมือจากคณะครู ผู้อำนวยการโรงเรียนวัดหัวถนน (สภาจังหวัด 2502) ชุมชน และผู้ปกครอง ที่ร่วมสนับสนุน และส่งเสริมคุณลักษณะ 5 ประการ คือทักษะการคิด มีวินัย ซื่อสัตย์สุจริต อยู่อย่างพอเพียง และมีจิตสาธารณะของเด็กปฐมวัยที่ดีขึ้น มีการเข้าร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้การใช้สื่อการสอนระดับปฐมวัยเผยแพร่สื่อการสอนระดับปฐมวัย และถอดบทเรียนจากการจัดประสบการณ์ที่ดี จนเป็นที่ยอมรับแล้ว ทำให้มีแนวคิดในการพัฒนาแหล่งเรียนรู้ในโรงเรียน ที่จะช่วยในการพัฒนาทักษะทางด้านอื่น ๆ ของเด็กปฐมวัยต่อไป

ข้าพเจ้าในฐานะครูปฐมวัยจึงมีความตั้งใจอย่างยิ่งที่จะพัฒนา คิดค้น ออกแบบวิธีการจัดการเรียนการสอนรูปแบบต่าง ๆ เพื่อส่งเสริมพัฒนาการของเด็กรวมถึงการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมให้เกิดขึ้นกับตัวเด็กและติดตัวเด็กไปในวัยที่โตขึ้นเพื่อเป็นพื้นฐานในการเป็นคนดีมีคุณภาพของสังคมต่อไป