การสอนเรื่องการใช้พจนานุกรม เป็นเรื่องที่ครูภาษาไทยต้องสอนในทุกระดับชั้น สิ่งสำคัญที่เป็นปัญหาเลย คือนักเรียนจะบ่นว่าเราจะเรียนกันทำไม ในส่วนที่กรเองรู้สึกว่าไม่มีความจำเป็นต้องเรียนเลยในส่วนเรื่องการเรียงคำตามพจนานุกรม แต่การสอนเรื่องการค้นหาความหมายมีความจำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องสอนนะ แต่ครูก็ต้องสอนเพราะมีอยู่ในตัวชี้วัดนั้นซึ่งที่นักเรียนหลาย ๆ คนเกลียดมาก ๆ (ป.ล.ประเด็นสำคัญคือนักเรียนต้องจำการเรียง ก - ฮ ได้ แต่นักเรียนส่วนมากร้องได้แต่เป็นเพลง แล้วพอจะขึ้นข้อใหม่ก็ต้องมาร้องใหม่ สงสารนักเรียนมาก 5555555)

แต่วันนี้กรจะมานำเสนอการสอนการใช้พจนานุกรมที่กรใช้สอนนักเรียน ให้เห็นถึงความสำคัญ และที่สำคัญคือการที่นักเรียนได้เรียนเนื้อหาและผสมผสานกับการ์ตูนเรื่องที่ นัก เรียน ทุก คน ต้อง ชอบ นั้นคือ ดาบพิฆาตอสูรรรร

โดยแนวคิดเกี่ยวกับการสอนการใช้พจนานุกรมในครั้งนี้ต้องขอขอบพระคุณอาจารย์พิรุนเทพ เพชรบุรี อาจารย์ประจำ โรงเรียนสาธิตจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ฝ่ายประถม ที่ได้ให้เทคนิคดี ๆ ในการสอนเรื่องนี้มาเป็นแรงบันดาลใจให้กรนำมาพัฒนาต่อยอดต่อครับ ทุกคนสามารถดูเทคนิคของอาจารย์ได้จากคลิปนี้เลยครับ

ขอแอบเม้ามอยก่อนเริ่มจะเล่าว่าสอนยังไง ที่โรงเรียนที่กรสอน นักเรียนจะต้องห้อยบัตรประจำตัวนักเรียนทุกคน และสายบัตรประจำตัวนักเรียนแทบจะทุกคน แบบแทบทุกคนจริง ๆ จะเป็นสายที่เป็นการ์ตูนเรื่องดาบพิฆาตอสูร ซึ่งกรได้ตั้งใจตั้งแต่แรกว่า เราต้องเอาการ์ตูนเรื่องนี้แหละ มาเป็นเส้นเรื่องในการสอนให้ได้หลาย ๆ เรื่อง เพราะนักเรียนชอบ แล้วก็พยายามพัฒนาการสอนของตัวเองโดยใช้เส้นเรื่องนี้ให้ได้ 5555555

เข้าเรื่องกันเลย กรเริ่มสอนเรื่องนี้ด้วยการให้นักเรียนนั่งเป็นกลุ่มกลุ่มละ 4 คนโดยให้นั่งจับกลุ่มคนที่นั่งใกล้ ๆ กัน (จะได้ไม่ต้องวุ่นวายหาเพื่อน ไม่งั้นครูไม่ได้สอน หมดเวลาก่อน 555555555) พอนั่งเป็นกลุ่มเรียบร้อยกรก็เริ่มตั้งคำถามเลยว่า

ทุกคนเชื่อไหมว่านักเรียนกรี๊ดทั้งห้อง 555555 แย่งกันตอบสุด ๆ ครูตกใจหัวใจแทบวาย

จากนั้นก็มีการเฉลย ชวนนักเรียนคุยเล็กน้อย ย้ำว่าเล็กน้อย ครูต้องจิตแข็งมาก ๆ สำหรับนักเรียนประถมไม่งั้นสอนไม่จบแน่ 55555555

จากนั้นครูก็เข้าสู่กิจกรรมสำคัญ นั้นคือ กิจกรรมถ้าเนซึโกะ เป็นคนไทย

โดยคุณครูก็ได้พูดคุยกับนักเรียนว่า ถ้าเนซึโกะเป็นคนไทย สิ่งสำคัญที่เค้าต้องมีคืออะไร นักเรียนก็ตอบมาร้อยแปดพันอย่าง 5555555 บ้านที่ไทยบ้าง พาสปอร์ตบ้าง แต่เราก็ไม่บล็อคความคิดนักเรียนนะ พยายามตะล้อมเค้ามาให้ได้ ว่าจริง ๆ แล้วถ้าเป็นคนไทยก็ต้องมี "ชื่อภาษาไทย" โดยวันนี้แต่ละกลุ่มจะได้มาช่วยเลือกชื่อภาษาไทยให้กับเนซึโกะกัน (จากนั้นนักเรียนก็กรี๊ดอีกแล้ว 55555555) โดยครูมีชื่อให้ทั้งหมด 9 ชื่อให้นักเรียนคิดดี ๆ

จากนั้นคุณครูก็ถามนักเรียนทุกกลุ่มว่าเลือกชื่อไหนกันบ้าง มีวิธีการเลือกอย่างไร ทำไมจึงเลือกชื่อนี้ แล้วคุณครูก็เฉลยว่าแต่ละชื่อมีความหมายว่าอะไรบ้าง

โดยชวนนักเรียนสังเกตว่าชื่อหลาย ๆ ชื่อมีความหมายที่ไม่ดี ดังนั้นก็ไม่ควรนำมาตั้งเป็นชื่อคน แล้วก็นำมาสู่คำถามที่จะถามนักเรียนว่า ....

และก็มีการเน้นย้ำกับนักเรียนว่าพจนานุกรมมีหลายสำนักที่พิมพ์ออกมา แต่พจนานุกรมที่พวกเราต้องยึดเป็นหลักนั้นคือพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิต

กิจกรรมนี้เป็นกิจกรรมขั้นนำเกี่ยวกับการสอนเรื่องการใช้พจนานุกรมที่ได้ผลกับนักเรียนเป็นอย่างมาก เพราะเรื่องหลังจากนี้นักเรียนจะค่อนข้างเครียด 5555555 คือ การเรียงคำตามหลักพจนานุกรม ทุกคนสามารถนำไปใช้ได้เลยนะ เอาไปประยุกต์ใช้กับตัวละครที่นักเรียนชอบในอนาคตได้เผื่อมีการ์ตูนเรื่องไหนในอนาคตที่เป็นที่นิยมเรื่องใหม่ ก็สามารถเปลี่ยนได้

ป.ล. ซีรีย์การประยุกต์ใช้ดาบพิฆาตอสูรในการสอนยังไม่จบยังมีอีกนะรออ่านได้เลย

ภาพตอนสอนเรื่องนี้

ครูกรมันสุดยอดเจ้าแม่พร็อพแต่งตัวอยู่แล้ว 5555555555 ป.ล. ครูคิดถึงนักเรียนทุกคนมาก ๆ