inskru

What is history? : ชวนตั้งคำถาม หาคำตอบเชิงประวัติศาสตร์

1
0
ภาพประกอบไอเดีย What is history? : ชวนตั้งคำถาม หาคำตอบเชิงประวัติศาสตร์

Idea การสอนนี้ เริ่มจากคำถามที่ว่า

"ทำอย่างไรดีนะ ที่จะให้นักเรียนเข้าใจ Concept ของประวัติศาสตร์ เห็นความสำคัญของการศึกษาประวัติศาสตร์ และสามารถเชื่อมโยงวิธีการเรียนรู้สู่การเรียนรู้ในส่วนอื่น ๆ"

จึงเป็นที่มาของการออกแบบ Step การเรียนรู้ ดังนี้

1) Clear Concept -> 2) ฝึกตั้งคำถามพื้นฐาน -> 3) มุ่งสู่โลกกว้าง


ในชั่วโมงแรกคือการ Clear Concept

ชวนเด็ก ๆ เคลียร์ Concept เกี่ยวกับประวัติศาสตร์ก่อน

โดยตั้งคำถาม ถามเด็ก ๆ อย่างง่าย ๆ ว่า

"What is history"

ซึ่งคำตอบส่วนใหญ่ก็คือ

ประวัติศาสตร์คือเรื่องราวในอดีต , ประวัติศาสตร์คือสิ่งที่สืบต่อกันมาแต่อดีต, ประวัติศาสตร์คือเรื่องราวในอดีตที่ส่งผลต่อปัจจุบัน

เลยชวนให้เด็ก ๆ คิดต่อว่า

'มันเป็นแค่นั้นจริง ๆ หรือ'

ประวัติศาสตร์เป็นแค่เรื่องราวในอดีตจริง ๆ หรือไม่


ถ้าเทียบกับ Tense ในภาษาอังกฤษ ประวัติศาสตร์ก็เปรียบได้กับ Past tense ที่เกิดและจบแล้วในอดีต เพราะฉะนั้นเรื่องราวในอดีต โดยตัวมันเอง มันทำอะไรไม่ได้หรอก แต่คนนั่นแหละที่ย้อนกลับไปถกเถียงกับอดีตผ่านสิ่งที่เรียกว่า "หลักฐานทางประวัติศาสตร์"

โดยยกข้อความของอีเฮชคาร์ (Edward Hallett Carr) นักปรัชญาประวัติศาสตร์มาว่า

"ประวัติศาสตร์เป็นบทสนทนาที่ไม่รู้จบ และไม่ใช่เป็นแค่เรื่องระหว่างปัจเจกบุคคลที่เป็นนามธรรมที่อยู่อย่างโดดเดี่ยว แต่มันเรื่องของสังคมวานนี้กับสังคมวันนี้"


และพาเคลียร์ Concept กับการติดหลุมพรางทางประวัติศาสตร์ 4 หลุม ได้แก่

กาลเวลา สถานที่ ประสบการณ์ และแนวคิด

ซึ่งนักประวัติศาสตร์ที่จดบันทึก ที่เขียน ที่เรียบเรียงประวัติศาสตร์ อาจจะมีการบันทึกที่แตกต่างตามกาลเวลา ยุคสมัยที่เปลี่ยนไป สังคมที่เป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของผู้บันทึก ผู้เขียน ประสบการณ์ที่มีผู้เขียนพบเจอ แนวคิดเบื้องหล้งความคิดของผู้เขียน ฉะนั้นเวลาศึกษาประวัติศาสตร์จึงต้องแยกแยะให้ดี และประเมินคุณค่าหลักฐานในเบื้องต้นก่อน


ชั่วโมงถัดมาพานักเรียนทำกิจกรรม Historical Mystery ค้นหาที่มาของแหล่งอารยธรรมหรือมรดกที่มนุษย์สร้างขึ้น

โดยเป็นการฝึกให้นักเรียนตั้งคำถามพื้นฐานง่าย ๆ เกี่ยวกับมรดกที่มนุษย์สร้างขึ้น และให้แนวทางในการศึกษาเชิงลึก ผ่านคำถาม 3 คำถาม คือ

1. จุดประสงค์หรือประโยชน์ในการสร้างคืออะไร

2. ที่มา แนวคิด หรือความเชื่อที่นำไปสู่การสร้างคืออะไร

3. อิทธิพลหรือผลกระทบที่ส่งต่อปัจจุบัน

โดยมีการ์ดสถานที่หรือมรดกที่มนุษย์สร้างขึ้นต่าง ๆ จากทั่วมุมโลกให้นักเรียนสุ่มเลือกคนละ 1 ใบ แต่ก่อนอื่นคือ ให้นักเรียนช่วยกันตั้งคำถามก่อนว่าหากอยากรู้จักสถานที่หรือมรดกนั้น ๆ นักเรียนจะตั้งคำถามอะไรเป็นแนวทางในการศึกษา แล้วคำถามที่นักเรียนทั้งห้องเสนอมา จะกลายมาเป็นแนวทางในการสืบค้นข้อมูลต่อ

[ตัวอย่างคำถาม เช่น ทำไมต้องสร้าง ใครให้สร้าง สร้างเพื่อใคร สร้างอย่างไร ใช้อะไรในการสร้าง สร้างเมื่อไหร่ สร้างที่ไหน มีอายุมาแล้วกี่ปี ฯลฯ]

ตัวอย่างการ์ดมรดกที่มนุษย์สร้างขึ้น



จากนั้นจึงให้นักเรียนได้ลองแบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม แล้วแต่เกณฑ์ที่นักเรียนตกลงกัน [ซึ่งส่วนใหญ่จะแบ่งตามที่ตั้ง คือโซนยุโรป โซนเอเชีย หรือ โซนตะวันตกกับโซนตะวันออก] ซึ่ง ณ จุดนี้ก็ง่ายต่อผู้สอนในการอธิบายเปรียบเทียบต่อ

หลังจากแบ่งเป็น 2 กลุ่ม จึงโยนโจทย์ท้าทายต่อว่า ถ้าต้องเป็นแบ่งกลุ่มย่อยอีก จะใช้เกณฑ์อะไรแบ่ง

[อันนี้จะมีทั้ง ยุคก่อนปวศ. ยุคปวศ. / สร้างความเชื่อกับไม่ได้สร้างจากความเชื่อ ฯลฯ]

โจทย์ท้าทายอยู่ที่ครูแล้วว่า นักเรียนจะแบ่งอย่างไร ครูก็ต้องพร้อมอธิบายต่อเสมอ


ผลสะท้อนจากการทำกิจกรรม = นักเรียนค่อนข้างกระตือรือร้นในการศึกษามาก เพราะว่าสถานที่บ้างแห่ง เป็นของใหม่สำหรับนักเรียนมาก ๆ และเกินครึ่งของสถานที่ที่เลือกมาใช้ นักเรียนเพิ่งรู้จักเป็นครั้งแรก จึงเป็นการเปิดโลกพานักเรียนก้าวไปสู่โลกที่กว้างขึ้น การตั้งคำถามของนักเรียนบางคน ค่อนข้างแหลมคม และนำไปสู่การศึกษาเชิงลึกต่อได้ ในการแบ่งโดยใช้เกณฑ์ต่าง ๆ ได้เห็นความคิดที่แหวกแนวของเด็ก ๆ และเห็นการเรียนรู้ของเด็ก ๆ ได้ค่อนข้างดี


กิจกรรมต่อไป นำนักเรียนสู่ศักราชและยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ พาไปศึกษาเปรียบเทียบประวัติศาสตร์สากลกับประวัติศาสตร์ไทยต่อ

สังคมศึกษาเทคนิคการสอนเติมความรู้เกมและกิจกรรมมัธยมปลายสื่อทำมือและอุปกรณ์ทักษะการคิดวิเคราะห์ทักษะการร่วมมือ

ไอเดียนี้เป็นไงบ้าง?

1
ได้แรงบันดาลใจ
0
ลงไอเดียอีกน้า~
avatar-frame
แบ่งปันโดย
insครูอาร์ทที่สอนสังคม
ครูอาร์ทที่สอนสังคมไม่ได้สอนศิลปะ

อยากร่วมแลกเปลี่ยน?

please login

แสดงความเห็นกับสมาชิกใน insKru

เก็บไอเดียไว้อ่าน และอีกมากมาย

icon-please-commentมาเป็นคนแรกที่แลกเปลี่ยนสิ!
credit idea

ได้แรงบันดาลใจเต็มๆ เลยใช่มั้ย?
บันทึกแรงบันดาลใจที่ได้รับเก็บไว้ไม่มีลืมผ่านการเขียนไอเดียเลย!

ไอเดียน่าอ่านต่อ