พี่ๆน้องๆเล่าสู่กันฟัง

จากการอบรมของโรงเรียนก่อนเปิดภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2566 ได้จัดอบรมหัวข้อเรื่อง "ทักษะการสื่อสารเชิงบวกและการให้คำปรึกษา" โดยแพทย์หญิงวริยา ธรนาราและคณะ จากโรงพยาบาลหาดใหญ่ ทำให้ได้รู้จักกับกิจกรรมที่ฝึกการฟังการสื่อสารระหว่างบุคคลภายใต้บทบาทพี่ใหญ่ ที่ต้องทำหน้าที่เล่าเรื่องตามหัวข้อที่ได้รับมอบหมายในเวลาที่กำหนด พี่กลางทำหน้าที่ทวนสิ่งที่ได้ฟังจากพี่ใหญ่ และผู้ที่เป็นน้องเล็กจะเป็นผู้สรุปสิ่งที่ได้ฟังมา สิ่งที่ประทับใจคือ การพูดคุยในลักษณะนี้จะทำให้ผู้ฟังได้มุมมอง ได้แง่คิด ได้แรงบันดาลใจทั้งนี้ขึ้นเรื่องที่กำลังพูดคุย ทำให้นำมาปรับใช้กับคาบปฐมนิเทศในวิชาที่รับผิดชอบสอนทั้งระดับมัธยมศึกษาตอนต้น และตอนปลาย

ขั้นตอนการนำสู๋ชั้นเรียน

ขั้นเตรียม - ครูเตรียมPPT แสดงบทบาทของพี่ใหญ่ - พี่กลาง และน้องเล็ก

ขั้นดำเนินกิจกรรม

• ครูอธิบายบทบาทหน้าที่ของพี่ใหญ่ (เล่าเรื่องที่ได้รับมอบหมายภายในเวลา 2 นาที) พี่กลาง (ฟังและถามพี่ใหญ่ในสิ่งที่อยากทราบเพิ่มเติม) และน้องเล็ก (ฟังเพียงอย่างเดียว และทำหน้าที่สรุปให้กลุ่มสนทนา และห้องเรียนฟัง)
• ครูเตรียม 3 ประเด็นเพื่อนำสู่วงสนทนา ซึ่งจะทำ 3 รอบเพื่อให้นักเรียนแต่ละได้ทำหน้าที่ "พี่ใหญ่-พี่กลาง และน้องเล็ก" โดยประเด็นที่ใช้ได้ออกแบบให้ 2 ประเด็นแรกเป็นเหตุการณ์ในเชิงบวก และประเด็นที่ 3 เป็นเหตุการณ์เชิงลบ ตัวอย่างเช่น

รอบที่ 1 "ความสุข/ความประทับในช่วงปิดภาคเรียนที่ผ่านมา"

รอบที่ 2 "ถ้าอยากเรียนให้ดีขึ้นต้องทำแบบนี้คือ........"

รอบที่ 3 "เหตุการณ์/บุคคล/สิ่งที่อยากอยู่ห่างไกล ไม่อยากจะประสบพบเจอคือ...................

• เมื่อจบในแต่ละรอบครูจะสุ่มนักเรียนที่รับบทบาทเป็นน้องเล็กว่า จากที่ฟังมาสรุปได้ว่า................................................

ขั้นสรุป

• ครูอาจจะตั้งคำถามให้นักเรียนสรุปว่า "จากกิจกรรมนี้นักเรียนได้เรียนรู้อะไรบ้าง"
• ครูให้แนวคิดเกี่ยวกับ ในแต่ละวันชีวิตของคนเราต้องทำหน้าที่ทั้งผู้พูด ผู้ฟัง และเรื่องที่ประสบมีทั้งเชิงบวก และเชิงลบ เราควรมีสติและสมาธิในสิ่งที่เราพูดและเราฟัง

ผลลัพธ์ที่เกิดกับผู้เรียน

• นักเรียนกล้าแสดงความคิดเห็นมากขึ้น
• นักเรียนได้เปิดมุมมอง และแง่คิดในการดำเนินชีวิต
• นักเรียนมีความสุข (มีนักเรียนคนหนึ่งเดินมาบอกว่า "ครูครับ...วันนี้ผมสนุกจัง"

ข้อเสนอแนะ ควรใช้เวลารอบละประมาณ 5 นาที และการสุ่มถามแต่กลุ่มย่อยอาจใช้วิธีการสุ่ม รอบละ 3 กลุ่มย่อย