สวัสดีค่ะ วันนี้จะมาแบ่งปันเกมพัฒนาทักษะสมอง EF สำหรับเด็กปฐมวัย

เริ่มที่เรามารู้จักกับทักษะ EF หรือ Executive Functions กันก่อน ทักษะ EF คือการบริหารจัดการตนเองขั้นสูง เป็นกระบวนการทางความคิดระดับสูงของสมองส่วนหน้าที่มีความเกี่ยวข้องกับความคิด ความรู้สึก และการกระทำ เป็นทักษะที่ทุกคนต้องใช้และมีอิทธิพลต่อความสำเร็จในชีวิต ซึ่งมนุษย์ไม่ได้เกิดมาพร้อมทักษะ EF แต่สามารถพัฒนาได้ด้วยการฝึกฝนและพัฒนาอย่างต่อเนื่อง โดยช่วงเวลาที่ดีที่สุดในการพัฒนาทักษะ EF คืออายุ 4 – 6 ขวบ เพราะสมองส่วนหน้าพัฒนาได้มากที่สุด

 EF มีองค์ประกอบ 9 ด้าน จัดเป็น 3 กลุ่มทักษะ คือ

1. จำเพื่อใช้งาน (Working Memory) การนำประสบการณ์มาใช้เมื่อพบเจอสถานการณ์ที่ใกล้เคียงกับประสบการณ์เดิม 

2. ยืดหยุ่นความคิด (Shift/Cognitive Flexibility) การปรับใช้ประสบการณ์ที่มีกับสิ่งใหม่ ๆ

3. ยั้งคิดไตร่ตรอง (Inhibitory Control) การหยุดคิดก่อนลงมือทำ โดยพิจารณาจากประสบการณ์

4. จดจ่อใส่ใจ (Focus and Attention) การควบคุมตัวเองให้ไม่วอกแวก จดจ่อในสิ่งที่กำลังปฏิบัติ

5. ควบคุมอารมณ์ (Emotional Control) การควบคุมเพื่อแสดงอารมณ์ได้อย่างเหมาะสม

6. ติดตามประเมินตนเอง (Self-Monitoring) การรู้ทันและเข้าใจตัวเอง เพื่อประเมินและปรับปรุงตัวเอง

7. ริเริ่มและลงมือทำ (Initiating) การริเริ่มลงมือทำหลังจากผ่านกระบวนการคิดและพิจารณาแล้ว

8. วางแผนและจัดระบบดำเนินการ (Planning and Organizing) การจัดลำดับความสำคัญ การมองภาพรวมและการวางแผนเพื่อให้สิ่งที่ทำประสบความสำเร็จ

9. มุ่งเป้าหมาย (Goal-Directed Persistence) ความพยายามที่จะทำตามเป้าหมายให้สำเร็จ

ซึ่งในเกมนี้เด็กๆจะได้ทักษะเกือบทั้งหมด

เด็กจะต้องจำเกี่ยวกับประสบการณ์เดิมว่าสัตว์แต่ละตัวกินอาหารชนิดใด คิดไตร่ตรองก่อนเดินทางไปให้อาหารสัตว์ จะเดินทางอย่างไรไม่ให้ไปเหยียบก้อนหิน จดจ่อใส่ใจกับกิจกรรมที่ทำ ควบคุมอารมณ์ขณะเล่นเกมได้ ริเริ่มและลงมือทำหลังผ่านกระบวนการคิดพิจารณาแล้ว วางแผนและจัดระบบดำเนินการ จัดลำดับความสำคัญว่าสิ่งที่ได้กระทำไปนั้นถูกต้องไหม ประสบความสำเร็จตามที่ตนเองได้วางแผนไว้ไหม

อุปกรณ์ในการเล่มเกม

1. แผ่นตารางกระดานเกม
2. กล่องหน้าสัตว์ต่างๆ
3. อาหารสัตว์
4. สิ่งกีดขวาง
5. กล่องสำหรับใส่อาหารสัตว์

วิธีการเล่นเกม

1. ครูจะนำหน้าสัตว์ชนิดต่างๆไปวางไว้ตามจุดต่างๆของตารางกระดานเกม พร้อมกับวางก้อนหินเป็นสิ่งกีดขวาง(คุณครูสามารถวางสัตว์-สิ่งกีดขวางได้ตามความยาก-ง่ายในการเล่นแต่ละครั้ง)

2.ครูถือกล่องอาหารสัตว์ ให้เด็กหยิบอาหารสัตว์ขึ้นมาคนละ1ชิ้น

3.เมื่อเด็กหยิบอาหารสัตว์แล้ว ได้อาหารของสัตว์ชนิดใด จะต้องเดินไปป้อนอาหารให้ตรงกับสัตว์ที่กินอาหารชนิดนั้น

4.ในระหว่างทางเดินไปป้อนอาหารสัตว์ ห้ามไปเหยียบก้อนหินระหว่างทาง ถ้าเกิดว่าไปเหยียบก้อนหิน ถือว่าภารกิจในการป้อนอาหารสัตว์ไม่สำเร็จ

5.ถ้าเด็กเดินไปป้อนอาหารสัตว์ได้สำเร็จ ถือว่าภารกิจในการให้อาหารสัตว์สำเร็จ

หลังจากที่เด็กได้ทำกิจกรรมนี้แล้ว เด็กสนุกและตื่นเต้นกับกิจกรรม เด็กอยากเล่นซ้ำอยากให้อาหารสัตว์ให้ครบทุกตัว และเด็กทุกคนสามารถเดินทางไปป้อนอาหารสัตว์ได้สำเร็จ

สื่อที่ใช้ในการจัดกิจกรรมสามารถปริ้นหรือทำมือเองได้