สวัสดีคุณผู้อ่านครับ วันนี้ผมแวะมาเล่าไอเดียเกมนอกเวลาที่ผมใช้เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดนอกกรอบ (lateral thinking) ในนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาครับ

💡ไอเดีย

จุดเริ่มต้นของไอเดียนี้มาจากตอนได้ดู Only Connect ตอบคำถามของอังกฤษ (ฺBBC)ของอังกฤษแล้วชอบมาก ใน Episode หนึ่งมีหลายรูปแบบเกมครับ รูปแบบเกมที่ผมหยิบมาใช้ทำเกมคือ Connections กับ Sequence ในรายการมีวิธีการเล่นคือ ทีมจะได้รับข้อมูล 4 ชุด (คำ/ภาพ/เสียง) ที่ดูเหมือนจะไม่มีความเชื่อมโยงกัน ความรู้เพียงอย่างเดียวอาจไม่เพียงพอในแก้ปัญหา เพราะความสามารถในการคิดนอกกรอบและการเชื่อมโยงสิ่งที่ไม่เกี่ยวข้องกันนั้นสำคัญอย่างยิ่งกว่ามาก โดยทีมจะต้องหาความเชื่อมโยงที่ซ่อนอยู่ระหว่างชุดข้อมูลทั้งสี่ โดยตอนแรกจะเห็นแค่ข้อมูลแรก ผู้เล่นขอเปิดแผ่นป้ายถัดไปได้แต่คะแนนที่ได้หากตอบได้ถูกจะลดลงไปเรื่อย ๆ ครับ

🕹การคิดนอกกรอบ

เกม Connection เป็นเกมที่ดีในการฝึกทักษะการคิดนอกกรอบ ซึ่งท้าทายผู้เล่นให้มองเห็นความเชื่อมโยงและความต่อเนื่องเชิงตรรกะระหว่างเบาะแสที่ดูเหมือนจะไม่เกี่ยวข้องกัน นักเรียนจะได้พัฒนาความคิดที่ยืดหยุ่น ทดลองวิเคราะห์ และหารูปแบบความสัมพันธ์ที่เชื่อมโยงแนวคิดต่าง ๆ ที่ข้ามบริบทที่แตกต่างกันเข้าไว้ด้วยกัน

⏰ขั้นตอนการเล่น

เกมนี้คือการทายว่าข้อมูลทั้ง 4 ชุดที่ดูเหมือนไม่เกี่ยวข้องกันนั้น มีธีมบางอย่างที่เชื่อมโยงพวกมันเข้าด้วยกัน ในแต่ละโจทย์จะมีข้อมูล 4 ชุด ปรากฏอยู่บน แผ่นป้าย 4 แผ่น ซึ่งจะค่อย ๆ เปิดออกมาทีละแผ่นเมื่อเห็นแผ่นป้าย 3 แผ่น ผู้เล่นสามารถทดลองตอบแผ่นป้ายที่ 4 เองได้โดยคาดเดาว่าทั้ง 4 แผ่นป้ายหรือข้อมูลทั้งหมดเกี่ยวข้องกันอย่างไร (Themem of Connections) โดยมีข้อสังเกตคือหมวดหมู่จะต้องเจาะจงมากกว่า "ทรงกลม”, คำ 5 ตัวอักษร", "ชื่อ" หรือ "คำกริยา" เสมอ และควรระวังการตั้งข้อสันนิษฐานกับคำที่ดูเหมือนจะอยู่ในหลายหมวดหมู่ด้วยครับ

ตัวอย่างความเชื่อมโยงที่เจาะจง:

• ไม่ใช่แค่ "ชื่อ" แต่อาจเป็น "ชื่อนักแสดงนำจากภาพยนตร์เรื่อง..."
• ไม่ใช่แค่ "คำ 5 ตัวอักษร" แต่อาจเป็น "ชื่อเมืองหลวงของประเทศในทวีป..."
• ไม่ใช่แค่ "ทรงกลม" แต่อาจเป็น "ลูกบอลที่ใช้ในการแข่งขันกีฬา..."

🛑ข้อ concern นิดหน่อยคือ เนื้อหามีความยากประมาณหนึ่ง และไม่ได้เป็นเนื้อหาเกี่ยวกับการเรียนครับ

ดังนั้นเล่นนอกเวลาน่าจะโอเคกว่านะครับ 

ลองดูข้อนี้ครับแล้วลองทายนะครับว่า

น้ำมะเขือเทศ เลข 4 // เบียร์ เลข 5 // นมวัว เลข 6 // และน้ำเปล่าเลข 7 จะสัมพันธ์กันภายในความเชื่อมโยงอะไร

เฉลย ความสัมพันธ์คือค่า pH หรือระดับความเป็นกรด-เบสในของเหลวแต่ละชนิดนั่นเองครับ

💜pHลิงก์สไลด์ Canva (ที่ผมนำมาใช้เล่นกับนักเรียนหลังเลิกเรียนครับ อาจจะเกรียน ๆ บ้างบางข้อครับ)

https://www.canva.com/design/DAGNKyUvIzc/v4wUmozyTOvIaY7cOLk8DA/view?utm_content=DAGNKyUvIzc&utm_campaign=designshare&utm_medium=link2&utm_source=uniquelinks&utlId=hb02839c6ae

💜ตอนนี้เห็นว่า Canva มีอัปเดตครั้งใหญ่ ผมเลยทดลองปรับจากสไลด์นี้ มาเป็น Web Apps ด้วยครับ (ไหนลองเล่น ๆ)

https://tryfosterconnection-v0.my.canva.site/play

คุณครูทดลองเล่นเองหรือลองนำไปปรับเล่นกับนักเรียนแล้วเป็นอย่างไร ชอบ/ไม่ชอบอยากให้ปรับปรุงอะไรเพิ่มเพื่อประสบการณ์การเล่นที่ดีขึ้นสามารถแนะนำผมได้นะครับ หากมีข้อผิดพลาดประการใดขออภัยนะครับผม

แหล่งที่มาข้อมูล

[1] OCDB; Only Connect Database https://ocdb.cc/

[2] NYT Connections https://www.nytimes.com/games/connections