การจัดการเรียนรู้เรื่อง “การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศอย่างปลอดภัย เข้าใจสิทธิและหน้าที่ของตน เคารพสิทธิของผู้อื่น และแจ้งผู้เกี่ยวข้องเมื่อพบข้อมูลหรือบุคคลที่ไม่เหมาะสม” ได้ออกแบบขึ้นตามมาตรฐานและตัวชี้วัดของกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สาระที่ 4: วิทยาการคำนวณ) ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) โดยมุ่งพัฒนาให้นักเรียนมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศอย่างถูกต้อง ปลอดภัย และมีความรับผิดชอบต่อสังคมดิจิทัล

แผนการเรียนรู้ฉบับนี้ได้นำแนวคิดการจัดการเรียนรู้แบบ Problem-Based Learning (PBL) มาใช้ เพื่อส่งเสริมให้ผู้เรียนได้เรียนรู้จากสถานการณ์จริง ฝึกทักษะการคิดวิเคราะห์ การทำงานร่วมกับผู้อื่น และการตัดสินใจอย่างมีจริยธรรม โดยใช้สื่อการเรียนรู้จาก OBEC Content Center ซึ่งเป็นแหล่งทรัพยากรการเรียนรู้ดิจิทัลที่จัดทำโดยสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) เพื่อให้ผู้เรียนสามารถเรียนรู้ผ่านสื่อที่หลากหลาย ทันสมัย และเชื่อถือได้

แผนการจัดการเรียนรู้ฉบับนี้จึงมุ่งเน้นให้ผู้เรียนได้พัฒนาองค์ความรู้ ทักษะ และเจตคติที่ดีในการใช้เทคโนโลยีอย่างปลอดภัย และเป็นพลเมืองดิจิทัลที่มีคุณภาพของสังคมในศตวรรษที่ 21

✅ ขั้นตอนการสอน (แบบย่อ)

เปิดประเด็น (5 นาที)

• นำเสนอสถานการณ์จำลอง เช่น การถูกล่อลวงในเกม/ออนไลน์
• ถามนักเรียนว่า “ถ้าเป็นเรา จะทำอย่างไร?”

ตั้งคำถาม (5 นาที)

• แบ่งกลุ่มให้นักเรียนตั้งคำถามจากสถานการณ์ เช่น“ข้อมูลแบบไหนไม่ควรโพสต์?” หรือ “ควรแจ้งใครเมื่อเจอสิ่งไม่เหมาะสม?”

ค้นคว้าและเรียนรู้ (15 นาที)

• ชมวิดีโอจาก OBEC Content Center
• ศึกษาใบงาน/อินโฟกราฟิก
• สรุปคำตอบร่วมกันในกลุ่ม

นำเสนอและอภิปราย (15 นาที)

• กลุ่มนำเสนอคำตอบหรือแนวทางแก้ปัญหา เพื่อนๆ และครูร่วมแลกเปลี่ยนความคิดเห็น

สรุปและสะท้อน (10 นาที)

• นักเรียนเขียน/พูดสะท้อนว่าเรียนรู้อะไร
• ครูเน้นย้ำเรื่อง “สิทธิ หน้าที่ และการป้องกันภัยออนไลน์”

✅ ผลลัพธ์ที่คาดว่าจะเกิดขึ้น

1. ผู้เรียนมีความรู้ความเข้าใจ เกี่ยวกับการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศอย่างปลอดภัย โดยสามารถอธิบายหลักการพื้นฐานในการป้องกันตนเองในโลกออนไลน์ได้อย่างถูกต้อง
2. ผู้เรียนตระหนักถึงสิทธิและหน้าที่ของตน ในการใช้อินเทอร์เน็ต โดยสามารถแยกแยะพฤติกรรมที่เหมาะสมและไม่เหมาะสม รวมทั้งหลีกเลี่ยงการละเมิดสิทธิของผู้อื่น
3. ผู้เรียนสามารถแสดงพฤติกรรมที่เหมาะสมในสถานการณ์จริง เช่น การไม่เปิดเผยข้อมูลส่วนตัว การไม่แชร์ภาพหรือข้อมูลของผู้อื่นโดยไม่ได้รับอนุญาต และสามารถแจ้งผู้ใหญ่เมื่อพบพฤติกรรมที่เสี่ยงหรือข้อมูลที่ไม่เหมาะสมได้อย่างถูกวิธี
4. ผู้เรียนมีทักษะการทำงานร่วมกับผู้อื่น แสดงความรับผิดชอบต่อกลุ่ม และสามารถนำเสนอแนวคิดหรือแนวทางแก้ไขปัญหาเกี่ยวกับความปลอดภัยในโลกออนไลน์ได้อย่างสร้างสรรค์
5. ผู้เรียนมีเจตคติที่ดีต่อการใช้เทคโนโลยีอย่างรับผิดชอบ และเข้าใจบทบาทของตนในฐานะพลเมืองดิจิทัลที่ดี สามารถนำความรู้ไปใช้ในชีวิตประจำวันได้อย่างเหมาะสม