การเป็นครู – อาจารย์ ไม่ว่าสอนในระดับใด

ทักษะการจัดการเรียนรู้ คือหัวใจของวิชาชีพครู

แม้แต่อาจารย์ผู้สอนในระดับอุดมศึกษา

ก็ต้องได้รับการรับรองคุณภาพด้านการสอน

ตามประกาศของคณะกรรมการมาตรฐานการอุดมศึกษา

เรื่อง แนวทางการพัฒนาคุณภาพอาจารย์เพื่อส่งเสริม

การบรรลุผลลัพธ์การเรียนรู้ตามมาตรฐานคุณวุฒิ

ระดับอุดมศึกษา พ.ศ. ๒๕๖๖ (ประกาศ ณ วันที่ ๒๕ พ.ค. ๖๖) 

ได้แบ่งระดับคุณภาพอาจารย์ ไว้ดังนี้

1.ครูที่มีคุณภาพ

2.ครูที่เกื้อกูลเพื่อนร่วมวิชาชีพให้เป็นครูที่มีคุณภาพ

3.ครูที่สร้างครูที่มีคุณภาพในองค์กร

4.ครูที่เป็นผู้นำในการพัฒนาวิชาชีพครูในระดับชาติหรือระดับนานาชาติ

โดยมีองค์ประกอบ 3 ด้าน คือ

1.ความรู้ (Knowledge)

คือมีทั้งความรู้ในศาสตร์สาขาวิชาของตนเอง และความรู้ในศาสตร์การสอนและการเรียนรู้

2.สมรรถนะ (Competencies)

ตั้งแต่เรื่องการออกแบบและวางแผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ การดำเนินกิจกรรมการเรียนรู้ เสริมสร้างบรรยากาศการเรียนรู้และสนับสนุนการเรียนรู้ของผู้เรียน จนถึงเรื่องการวัดและประเมินผลของผู้เรียน พร้อมทั้งสามารถให้ข้อมูลป้อนกลับอย่างสร้างสรรค์

3.ค่านิยม (Values)

ทั้งเรื่องคุณค่าในการพัฒนาวิชาชีพอาจารย์ พัฒนาตนเอง จนถึงเรื่องการธำรงไว้ซึ่งจรรยาบรรณแห่งวิชาชีพอาจารย์

โดยอาจารย์ผู้รับการประเมิน ต้องเขียนเป็นความเรียง

เพื่อแสดงผลงานด้านการเรียนการสอนของเรา

ให้สอดคล้องกับองค์ประกอบทั้ง 3 ด้าน คือด้านความรู้ สมรรถนะ และค่านิยม

ซึ่งหากอาจารย์ได้ลองนำเรื่องครูโค้ช (สนใจอ่าน คลิกที่นี่) 

มาลองใช้จัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เชื่อมองค์ประกอบคุณภาพในระดับต่าง ๆ

เช่น การนำจิตวิทยาการเรียนรู้ จิตวิทยาเชิงบวกและพฤติกรรมศาสตร์

ไม่ว่านำเรื่องของทฤษฎีภูเขาน้ำแข็ง (iceberg theory) ของ Dr. David Mc Clenlland

หรือ สารเคมีในสมอง (Neurotransmitters) เป็นต้น หรือทฤษฎีอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง 

ตามที่อาจารย์ได้นำมาประยุกต์ใช้จริง สามารถนำมาเขียนอธิบายปัจจัยที่ส่งผลต่อการเรียนรู้

และระบุวิธีจัดการเรียนรู้ การวัดและประเมินผลที่เหมาะกับผลการเรียนรู้และกลุ่มผู้เรียน

ซึ่งประเด็นเหล่านี้เพื่อแสดงความรู้ในศาสตร์การสอนและการเรียนรู้

ในระดับที่ 1 คือครูที่มีคุณภาพ ที่มาเชื่อมโยงเรื่อง สมรรถนะ

สู่การออกแบบกิจกรรม และการใช้เทคโนโลยีการเรียนรู้

ที่สอดคล้องกับผลการเรียนรู้ ที่เน้นผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง

ในการจัดการเรียนรู้ที่หลากหลาย เหมาะสมกับเนื้อหา ผลการเรียนรู้ และระดับของผู้เรียน

ด้วยสื่อที่หลากหลาย และนำผลการประเมินมาปรับปรุงการจัดการเรียนรู้

โดยจัดบรรยากาศการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วมจากผู้เรียน

และสามารถให้คำปรึกษาแก่ผู้เรียนในการพัฒนาการเรียนรู้ได้

สำหรับเรื่องการวัดและประเมินผล

สามารถประเมินความก้าวหน้าแบบ Formative

และ Summative โดยเน้นผลสัมฤทธิ์การเรียนรู้

โดยให้ข้อมูลป้อนกลับแก่ผู้เรียนอย่างสร้างสรรค์

เมื่ออ่านมาถึงบรรทัดนี้

อาจารย์ที่ไม่ได้มาทางสายศึกษาศาสตร์-ครุศาสตร์ฯ

ไม่ต้องตกใจนะครับ เราค่อยๆ ถอดบทเรียนจากตัวเราเอง

เชื่อมโยงร้อยเรียงในสิ่งที่อาจารย์ทำอยู่แล้ว

โดยดูว่าสอดคล้องกับเกณฑ์และครบทุกตัวชี้วัดหรือไม่

หากครบตามเกณฑ์คุณภาพอาจารย์ในระดับที่ 1 

เราก็ลองมาเทียบต่อในระดับคุณภาพอาจารย์ในระดับที่ 2, 3, 4 ต่อไป

หากประเมินตนเองแล้วยังขาดในประเด็นใด

เราก็นำไปทดลองจัดการเรียนรู้ เพื่อตอบตัวชี้วัดในข้อที่ยังขาด

เพื่อตอบระดับคุณภาพอาจารย์ด้านการสอน ตามความเป็นจริง

สิ่งสำคัญในการเขียนเพื่อขอรับการประเมิน

คือผลลัพธ์การเรียนรู้ ที่ต้องสะท้อนผลลัพธ์ของผู้เรียน

ว่าเกิด Outcome และ Impact กับผู้เรียนอย่างไร

และ OBE Constructive Alignment (สนใจอ่าน คลิกที่นี่) 

ที่ C4ED ของ ม.เทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี ได้จัดทำคู่มือเพื่อให้ไว้ศึกษา

การพัฒนาสมรรถนะอาจารย์ตามแนวทางการส่งเสริมคุณภาพการจัดการเรียนการสอนของอาจารย์ในสถาบันอุดมศึกษา (THAILAND-PSF)

จึงเป็นการยกระดับคุณภาพการจัดการศึกษาในระดับอุดมศึกษา

เพราะนอกเหนือจากงานด้านการวิจัยและบริการวิชาการ

ด้านการเรียนการสอน ก็มีความสำคัญสำหรับอาจารย์ในสถาบันอุดมศึกษา

เพื่อขับเคลื่อนประเทศ ไปสู่การศึกษายุค Thailand 4.0  ที่ไม่ใช่ 0.4

--------------------------------------------------------------------------

-คู่มือการขอรับการประเมินสมรรถนะอาจารย์ คลิกที่นี่ 

-แบบฟอร์มยื่นขอรับการประเมินสมรรถนะอาจารย์ด้านการเรียนการสอน คลิกที่นี่ 

-แบบประเมินตนเองตามระดับของกรอบสมรรถนะอาจารย์ คลิกที่นี่

ติดตามข้อมูลเพิ่มเติมของสมาคมเครือข่ายการพัฒนาวิชาชีพอาจารย์และองค์กรระดับอุดมศึกษาแห่งประเทศไทย (สมาคม ควอท) ได้ที่

http://www.thailandpod.org/